Erg stille stille nacht
Uitgevers buiten het Duitse taalgebied hebben de Duitse illustrator Frank Flöthmann graag: aan een vertaalde editie van zijn boeken zijn namelijk geen eurocent vertaalkosten! Zelfs de títel van dit boek hoefde niet vertaald te worden. Stille nacht is immers ook Stille Nacht in het Duits. De ondertitel ‘Het kerstverhaal zonder woorden’ is eigenlijk een overbodige toevoeging: één blik op de cover of in het boekje is voldoende. Het bekendste verhaal ter wereld behoeft ook geen tekst en uitleg. Toch is Flöthmanns heel erg stille versie van de kerstnacht er eentje die we nog niet eerder gezien hebben, maar daarom niet minder hilarisch.
Ondanks een zonder vertaling makkelijke productie heeft het vier jaar geduurd eer dit kerstverhaal, keurig op tijd voor de kerst, ons bereikt heeft. Maar het was het wachten waard. We konden inmiddels al vertrouwd raken met Flöthmanns manier van vertellen in beelden met een vorig boek: een amusant en bijzonder origineel kijkboek waarin sprookjes van Grimm herverteld – en heruitgevonden – werden (want Flöthmann gaf zowat elk sprookje naast een bijzondere structuur een verrassende wending).
In Stille nacht blijft hij dichter bij het oorspronkelijke, bekende verhaal van de geboorte van Jezus: de aankondiging door de engel, de volkstelling, de volle herbergen, de stal, de herders en de drie koningen... Geen vreemde wendingen hier. Geen tweeling voor Maria, geen blokkendoos voor Jezus. Al zou het geen Flöthmann zijn als aan het kerstverhaal niet wat apocriefe details toegevoegd werden: van (over wie ’s nachts aan de beurt is om bij de schapen te waken) ruziënde herders en drie koningen die zich – Monty Python-gewijs – vergissen van boreling, tot een timmerman Jozef die op zijn duim slaat of het nachtelijk ongemak van een huilende baby ten huize Jozef en Maria. Door deze humoristische toevoegingen maakt de auteur het gebeuren veel menselijker en minder profaan, al is hij niet zuinig met engelenkoren en hemels licht. Leuk hoe de auteur zelfs het ontstaan van enkele kersttradities – de kerstman, de sokken aan de haard… – in het verhaal smokkelt.
Flöthmann kent zijn stripklassiekers. De eerste pagina, met een kaartje van de streek, is een vette knipoog naar Asterix. En ook daarna biedt hij dapper weerstand tegen alle stripconventies. Niet dat dit de lezer voor moeilijkheden zet. Om een woordloos verhaal als dit te kunnen ‘lezen’ volstaat het opgegroeid te zijn in onze beeldcultuur. De auteur bewijst dat de Egyptenaren met hun pictografische beeldtaal het niet bepaald bij het verkeerde eind hadden. Hij maakt uitvoerig gebruik van universele iconografische ‘vertalingen’ van wat ook in schrift uitgedrukt kan worden. De pagina tot dubbele pagina grote tekeningen, enkel in de kleuren rood, blauw, zwart en wit, zijn stilistisch sober en strak. Ondanks de grote tekenvlakken zit de aardigheid vaak in het detail. Ogen en monden zijn uiterst basic, maar drukken zoveel uit. Een sceptisch halfdicht oogje bij Jozef of een tuitmondje bij een weeën krijgende Maria: ze zijn meteen ‘leesbaar’. Het is knap hoe de auteur erin slaagt in simpele lijntjes zoveel verschillende uitdrukkingen weer te geven. Ook Flöthmanns pictogrammen in de ‘tekst’ballonnen zijn tegelijk eenvoudig en begrijpelijk: een Jozef met een zotskap lees je als ‘wat doe je toch gek, Jozef’. Of een dik en een dun ventje samen staan voor ‘wat zijn jullie, net als de Dikke en de Dunne, toch idioten’. Een davidster met een kroontje: de koning van de Joden. Een vork in de weg met een vraagteken: ‘welke kant moeten we uit?’
Tussen de overvloed van alle geïllustreerde kerstverhalen springt dit grappige, spitsvondige en speelse boekje eruit als een kerstroos in een dennenbos. Het enige jammere ervan is dat je het in vijf minuten gelezen hebt. Maar gelukkig is het volgend jaar alweer Kerstmis!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Koen Driessens
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
