Pure imitatie!
Een nieuwe uitgave met oude prenten moet ons eraan herinneren wat een knap kunstenaar… excuseer, ambachtsman Anton Pieck was. Het thematisch ingedeelde kijkboek telt een zestigtal platen en is voorzien van tal van Pieck-anekdoten en -weetjes, al zijn die ook oud nieuws. Toch vormt het geheel een mooi overzicht van zijn oeuvre, dat voor zich spreekt.
Anton Pieck is inmiddels al zo lang (sinds 1987) dood dat zijn werk eerder aan de Efteling doet denken dan andersom. Dat geeft zijn romantische, ouderwetse prenten een pretparkallure, al was het tijdperk waarin Pieck zijn werk situeert allerminst prettig. Op zijn 18de- en 19de-eeuwse taferelen schuwt Pieck het grauwe en groezelige van die tijd niet: altijd staat er wel een gevel scheef, brokkelt de pleisterwand af, is de winterkoude voelbaar en is er bittere armoede zichtbaar. Pieck geeft geen oordeel, maar toont soms wel de verschillen van een standenmaatschappij. Veel bewonderaars van zijn werk zien dat zo niet, maar het zit er wel in.
Pieck zag zichzelf niet als geëngageerd kunstenaar, louter als hardwerkend ambachtsman. Geen wonder dat hij zovele ambachten uitbeeldde: van bakker en scharensliep tot orgeldraaier of zichzelf aan de etspers. Talrijk zijn dan ook de prenten van neringdoeners: de kruidenier, de apotheker… Allemaal kleine zzp’ers die aan hetzelfde zeel trekken. En uiteraard vormen ze telkens een mooie aanleiding om het verleden te doen herleven. Zo ook antieke vervoermiddelen: van sleepboot en stoomtrein tot paardentram en ezelkar. Opvallend veel hondenkarren in zijn prenten: honden zijn bij Pieck zelden zomaar gezelschapsdieren. Kenmerkend is ook dat de enige auto er eentje is die in de prak gereden is: Pieck was duidelijk niet zo voor de moderniteit…
De prenten tonen flink wat (verdwenen) stadszichten uit echte plaatsen: van Amsterdam tot Zierikzee, van een boerderij bij Overveen tot Chester (hij had een dochter in Engeland). Maar daarnaast fantaseerde en idealiseerde hij er romantisch op los: van een kerstscène tot een fanfare in een fictief Vlaams stadje. Het boek toont een veelvoud van huiselijke en openbare taferelen, hoe kinderen zich vroeger amuseerden (Pieck tekende dan nog in een tijd zonder internet of computers!) en uiteraard de onvermijdelijke winterbeelden: decemberfeesten (met naar eigen zeggen een voorkeur voor Sinterklaas) en ijspret. Ook in zijn bruegeliaanse schaatsprenten geeft Pieck gedateerde details: van de baanveger tot de stokschaatsers.
Die ontzettend grote hoeveelheid details in zijn prenten maken dat je er nog altijd met plezier naar kunt blijven kijken. Af en toe geven die details een onvermoed gevoel voor humor prijs: de afkeurende én de geamuseerde blikken van twee lakeien bij een dronkaard bijvoorbeeld. Vaak is een op de commentaarpagina uitgelicht detail een aanleiding voor een weetje: bijvoorbeeld een Goudse pijp in een burgerlijk interieur of een personage met tandpijn. Dit soort weetjes – als vanwaar het woord ‘barbier’ komt, wat de ingrediënten van jenever zijn, de geschiedenis van de paardentram of de invloed van Jan Schenkman op het sinterklaasfeest – komen echter nogal geforceerd over. Interessanter zijn de anekdotes en weetjes die betrekking hebben op Pieck zelf: over het orgel dat hij beschilderde, over hoe zijn moeder bang was dat zijn 1,5 ton zware etspers door de vloer zou zakken, hoe hij zijn museum (in Hattem) graag zo ver mogelijk van zijn woonplaats (Overveen) had (om thuis niet gestoord te worden door bewonderaars), dat de woning van zijn dochter op een Amerongense plaat staat, hoe hij details recupereerde voor andere illustraties, hoe hij een zicht op het oude Rotterdam letterlijk kopieerde van een 18de-eeuwse gravure… Dat zijn wetenswaardigheden die wel ter zake doen en geïllustreerd kunnen worden door zijn oeuvre zelf. Die hadden er meer mogen zijn in dit boekje over een ambachtsman die, tekenend in een Amsterdamse straat, commentaar van een Amsterdammer kreeg: ‘Daar krijg je last mee! Dit is pure imitatie van Pieck!’
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Koen Driessens
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
