Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

“Als wij dood zijn is ’t gedaan”

Kris 17 september 2017
‘De verlossing’ van Willem Elsschot werd door Polis (samen met ‘Pensioen’ en ‘Het tankschip’) gepubliceerd in het voorjaar van 2017 nadat deze uitgeverij de rechten op het hele oeuvre van de auteur had verworven. Het is de derde roman van Elsschot, uit 1921, en daarom ook interessant als overgangsroman tussen zijn debuut, het meer traditioneel-realistische ‘Villa des Roses’ en de latere werken, waarin Elsschot zijn typische zakelijk-realistische stijl volop tot ontwikkeling laat komen.

In het bijna nog feodale gehucht Groendal heerst er een intense strijd tussen de nieuwe dorpspastoor Kips (die eruitziet als een eenogige cycloop) en de atheïst Pol Van Domburg, een manipulatieve winkelier die zijn kennis haalt uit boeken, de wetenschap en zijn socialistische vrienden uit de stad en hierdoor een “gevaar voor de gemeente” vormt. De strijd stuwt zich voort naar een fatale confrontatie, waarna het verhaal echter nog een onverwachte wending krijgt en de aandacht volledig verschuift naar Pols jongste dochter, de vrome Anna, die haar eigen interpretatie van de ‘verlossing’ alsnog probeert te bewerkstelligen.

In de kleurrijke personages, de zakelijke motieven, de onhebbelijke kleine kanten van de mens en de scherpe ironie zitten alvast vele indicaties van de latere ingrediënten van het werk van Elsschot, met vooral ‘Lijmen/Het been’ en ‘Kaas’, waarin het illustere duo Boorman en Laarmans hun opwachting maken. In Pol zitten bijvoorbeeld zowel de harde, sluwe, zakelijke kanten van Boorman als de meer gevoelige en kwetsbare karaktereigenschappen van Laarmans.

In 'De Verlossing' neemt Elsschot ons dus mee naar het Vlaamse platteland (een uitzondering binnen zijn oeuvre) en schetst hij een katholieke dorpswereld die gedomineerd wordt door een aantal fel contrasterende krachten die terugkomen in diverse personages en situaties waarin goed en kwaad door elkaar heen vloeien. De taal en stijl van Elsschot zijn opnieuw scherp, krachtig en overtuigend, maar laten toch ook bewust voldoende ruimte aan de lezer om een persoonlijke mening te vormen over de gepresenteerde motieven en dilemma's. Een eenduidig moraliserend oordeel is immers nooit direct aanwezig in Elsschots romans.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Kris

Gesponsord

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!