Geen zwart-wit oorlogsverhaal
De Amerikaanse schrijver Gwenn Strauss schreef eerder al kinderboeken, essays en korte verhalen. Tegenwoordig woont ze in Frankrijk. De negen is haar eerste non-fictieboek. Het werd vertaald door Irene Goes en uitgegeven in ons taalgebied door Boekerij.
'De negen' verwijst naar een groep vrouwen die in de laatste maand van de Tweede Wereldoorlog weet te ontsnappen tijdens een inderhaast geregeld gevangenentransport in Oost-Duitsland. Eén van die vrouwen, Hélène, is Strauss' groottante. Door de naderende Sovjettroepen zijn de Duitsers zwaar in paniek en willen ze nog tienduizenden gevangenen overplaatsen naar andere, volgens hen veiligere, kampen. Tijdens de zogenaamde Dodenmars, vanuit een kamp nabij Leipzig, weten de negen vrouwen te ontsnappen op een moment dat hun SS-bewakers even niet goed opletten.
De vrouwen in kwestie waren allen lid van het verzet in Frankrijk. Elk hoofdstuk is opgebouwd rond het verhaal van één van de negen protagonisten en zit ingebed in een doorlopend verhaal over de ontsnapping.
We komen van elk apart te weten waarom ze zich aansloten bij het verzet. De ene uit liefde voor een man, de ander uit idealisme of gewoon omdat ze op een bepaald moment op een bepaalde plaats waren. We komen van allen te weten – zes Françaises, twee Nederlandse en een Spaanse – hoe ze te werk gingen en uiteindelijk werden verraden. Doordat de schrijver voor elk van hen het transport, de vernederingen in het kamp en de dagelijkse urenlange appèls beschrijft, loert herhaling vaak om de hoek.
De beschrijving van de gruwelijkheden zijn talrijk en Strauss had makkelijk een 'goede verzetsstrijders versus slechte Duitsers'-verhaal kunnen schrijven. In die val trapt ze niet. Tijdens hun dagenlange ontsnapping – die leest als een geschreven roadmovie – in een zwaar in het defensief gedwongen Duitsland kunnen ze op heel wat hulp rekenen van de lokale bevolking. Zelfs als ze weten dat ze met Franse verzetsmeiden te maken hebben, bieden vele Duitsers hen onderdak en voedsel aan. Vaak uit opportunisme – de geallieerden komen er immers aan en dan kan het nooit kwaad om te kunnen zeggen dat je toch hulp hebt geboden aan mensen in nood – maar even vaak ook uit medemenselijkheid.
De echte sterkte van het boek zit dan weer achteraan. De schrijver besteedt bijzonder veel aandacht aan hoe het de vrouwen na de oorlog is vergaan. Ze heeft gesprekken met zonen en dochters en stelt vast dat de littekens van de oorlog de generaties overbruggen. Elke vrouw ging anders met haar trauma’s om, maar er bleek één grote constante: 'Als uit één mond zeiden de families van de negen vrouwen met wie ik heb gesproken dat ze bijna nooit spraken over wat ze in de oorlog hebben meegemaakt,' schrijft Strauss.
De negen is een boek dat wel eens in herhaling durft vallen en misschien wat bladzijden te veel nodig heeft om een spannend, waargebeurd verhaal te vertellen. Het is een boek over de wreedheden die mensen elkaar kunnen aandoen, maar ook – en eigenlijk vooral – een verhaal over moed en menslievendheid.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van kristofsjongers
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
