Europa door een begenadigd verteller
De Brit Timothy Garton Ash (1955) is een man van vele talenten. Hij is historicus, journalist en opiniemaker met columns in onder andere The Guardian. Hij is hoogleraar aan de universiteit van Oxford en schrijft tussendoor ook boeken. Europa, een persoonlijke geschiedenis, vertaald door Inge Pieters, is het tiende in de rij.
'De manier waarop hij ondanks de zwaarmoedigheid toch positief weet af te sluiten, verdient lof.' - recensent Kristof
In zijn nieuwste boek vermengt Garton Ash zijn eigen levensverhaal met de geschiedenis van het naoorlogse Europa, dat hij noteerde in wat intussen een indrukwekkende collectie notitieboekjes moet zijn. Hij studeerde een tijdje in de DDR en legde daar de contacten die goed van pas kwamen als latere journalist achter het IJzeren Gordijn. Garton Ash was erbij toen de Berlijnse Muur viel op 9 november 1989. Zoals bijna iedereen was hij aanvankelijk optimistisch over de toekomst van de democratie en Europa. Een tot in de hemel reikende welvaart en een eeuwige vrede zou het Oude Continent ten deel vallen. De vreedzame manier waarop de Sovjet-Unie in elkaar stortte - dankzij de opstelling van Gorbatsjov - deed alvast het beste verhopen. De oorlog in Joegoslavië drukte die illusie echter genadeloos de kop in.
Na 9/11, maar nog meer na de bankencrisis van 2008, sukkelt Europa van crisis naar crisis. De bankencrisis en de daaruit voortvloeiende eurocrisis, zetten de tegenstellingen op scherp. In Polen en Hongarije komen autoritaire regimes aan de macht en vooral de Brexit hakt er bij Garton Ash stevig in. Hij sluit het boek af in december 2022, enkele maanden nadat Russisch president Poetin de grootste oorlog sinds 1945 naar het continent bracht.
Garton Ash heeft gedurende zijn indrukwekkende carrière heel wat vooraanstaande getuigen kunnen interviewen. Helmut Kohl, Gorbatsjov, Merkel, Van Rompuy ... Alle hoofdrolspelers kregen hem vroeg of laat wel eens over de vloer. Victor Orban schreef hem zelfs een brief naar aanleiding van een opiniestuk waar hij niet akkoord mee ging. Sommige pagina’s zijn zo gevuld met politieke beroemdheden, dat je de schrijver bijna van namedropping kan beschuldigen.
Dat is dan meteen ook de enige kritiek die er op dit boek te geven valt. Garton Ash is een begenadigd verteller en de manier waarop hij persoonlijke verhalen van gewone mensen afzet tegen de grote Europese omwentelingen, doet denken aan het betere werk van Geert Mak, die andere grote Europa-chroniqueur. Ook de manier waarop hij ondanks de zwaarmoedigheid toch positief weet af te sluiten, verdient lof.
Europa, een persoonlijke geschiedenis is een aanrader voor zowel de euroscepticus als voor de eurofiel. Maar misschien toch nog net iets meer voor die eerste.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van kristofsjongers
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
