Beren, meren en zelfinzichten

Jolanda Linschooten is moeilijk in één woord te vatten. Op haar CV prijken blogger, bergbeklimmer, ultra-trailloopster, fotografe, en freelance outdoor-journalist. Dus misschien laat ze zich het best samenvatten als ‘fulltime avonturier’. Op haar palmares staan handboeken over kanovaren in Nederland en reisgidsen met bergavonturen in IJsland en Noorwegen als onderwerp. Al dat reizen levert natuurlijk heel wat verhalen op en Keerpunt Alaska was haar eerste worp, die nu terug werd uitgebracht. 

In Keerpunt Alaska beschrijft Linschooten een reis die ze in de nazomer van 1997 ondernam met haar echtgenoot en collega-avonturier Frank Van Zwol, die we ook kennen als thrillerauteur. Haar leven bevindt zich in 1997 op een schaniermoment. Haar moeder is op jonge leeftijd overleden, haar vader heeft ze nooit gekend en ze piekert volop over haar baan als schooljuf. In Alaska wil ze zichzelf terugvinden door de grootste Amerikaanse staat van noord naar zuid te doorkruisen met de fiets, te voet en per kano. Elke tak van deze indrukwekkende triatlon vormt een hoofdstuk in haar reisverhaal. 

Het eerste deel doen ze met de fiets. Van het noordelijke en olierijke Prudhoe Bay rijden ze met de fiets duizend kilometer langs de desolate Dalton Highway, die eigenlijk alleen gebruikt wordt door tientonners. Daarna gaat het te voet dwars doorheen de alpiene Alaska Range en tot slot, per kano, over de Copper River tot aan het zuidelijk gelegen Cordova. 

Naast een reisverhaal is het ook een origin story. Hoe werd een anonieme schooljuf een nationaal bekend outdoorfenomeen? Naast de twijfels die ze heeft over haar leven tijdens de reis, krijgen we ook flashbacks naar haar jeugd en kindertijd voor de kiezen. Het zijn terugblikken die de sterke onthullingen niet schuwen. 

En die flashbacks zijn het grote manco van het verhaal. Ze halen de vaart uit het reisverslag. De stijl van die terugblikken op haar jeugd is helaas niet goed genoeg. Het is zogezegd door de ogen van een kind geschreven, maar dat pakt ze niet zo best aan. Heel clichématig, vooral. Ze lijken soms ook als enige doel te hebben deze expeditie te rechtvaardigen. Alsof ze zich schuldig voelt dat heel Nederland werkt in september en zij met haar man toch maar mooi aan het avonturieren is in een ver land. Ze gaat daardoor voorbij aan een voor avonturiers belangrijke uitspraak van George Mallory, de vermoedelijk eerste man op de Mount Everest. Toen ze hem vroegen waarom hij nu toch die berg op wilde, antwoordde hij: ‘omdat hij er is’. Je zou ook als kritiek kunnen hebben dat het geheel wel erg aan Wild, het bekende en verfilmde verwerkingsverhaal van Cheryl Strayed doet denken. Daar valt zeker iets voor te zeggen. Maar aangezien dit een heruitgave is van een boek uit 2005, was Linschooten eerder. 

Het reisverhaal zelf is genietbaar, maar schuwt ook de clichés niet. Bovendien is het nogal houterig neergepend. Desalniettemin zit je mee te rillen in het tentje op een ondergesneeuwde bergwand en voel je je handen verkleumen als ze een fietsdag in de striemende regen beschrijft. Keerpunt Alaska is een genietbaar tussendoortje voor outdoorliefhebbers, maar mensen die een echt beklijvend reisverhaal willen, zullen hun heil elders moeten zoeken.