De nineties volgens Jan Rot

Waar was ú toen de apartheid in Zuid-Afrika werd afgeschaft? De kans is klein dat u het nog weet, maar dat het een belangrijk moment in de naoorlogse geschiedenis was, daarover kan iedereen het eens zijn. Het nieuwe boek van Jan Rot bulkt van dit soort belangrijke maar bijna vergeten feiten.      

Jan Rot, deeltijds schrijver, theatermaker, zanger en componist en voltijds BN’er, is in 2019 aan zijn tiende boek toe. In O Ja!, volgen we Rot doorheen zijn eigen jaren 90 en tussendoor verwijst hij naar de grote verhalen van die tijd. De titel van het boek is zo gekozen, dat u hem zichzelf tijdens het lezen meermaals zult horen uitspreken, want niet zelden heeft de auteur het over een nieuwsfeit dat zich al lang in een donker plekje in uw geheugen heeft genesteld.    

Het ging Rot, toen toch al een flinke dertiger, muzikaal niet bepaald voor de wind in dat laatste decennium van de twintigste eeuw. Het grote succes lijkt te lonken, maar houdt de deur vooralsnog stevig op slot. In de gespecialiseerde pers worden album na album en voorstelling na voorstelling bejubeld, maar hoge toppen in de hitparade scheert hij er niet mee. Vaak wordt euforie voor het behalen van een tip-notering gevolgd door een domper omdat een nummer het alwéér niet tot een top 40-notering schopt.    

We gaan mee naar Nashville als Rot zijn grote idool Bobby Bland live gaat bewonderen in een rokerige bluesclub en na afloop net op tijd in een taxi wordt getrokken om niet overvallen te worden in de ruige buurt van die club. We zijn er in de coulissen bij als Double Date zijn compositie ‘E-mail to Berlin’ verknalt bij Paul De Leeuw op de nationale finale van het songfestival. We gaan mee op huizenjacht in en rond Amsterdam en voelen de ontgoocheling als een interview met Marianne Faithful niet gaat zoals het hoort. Rot is duidelijk niet aan zijn eerste boek toe en dat merk je vooral aan de manier waarop hij de aandacht kan vasthouden.    

We krijgen een duidelijke inkijk in de Nederlandse ons-kent-ons-muziekwereld en daar wringt in dit werk ook meteen het schoentje: de namedropping waar Rot zich soms aan bezondigt, gaat aan hetzelfde tempo als de gabberhouse waar hij zo van gruwelt; verschroeiend.    

Daarbij komt dat het boek eigenlijk alleen geschikt is voor de Nederlandse markt. Als Belg zit je, mede door de eerdergenoemde namedropping, erg vaak te googelen. Rick De Leeuw en Boudewijn De Groot zitten natuurlijk ook in het Vlaamse collectieve geheugen, maar wie Ivo Niehe en Anneke Grönloh zijn, dat is al veel minder duidelijk. Ook veel van de genoemde liedjes hebben nooit de grens overgestoken. De veelvuldig voorkomende bedragen (ruggen, knaken, …) zijn moeilijk voor te stellen voor mensen die nooit dagelijks met de Nederlandse gulden hebben moeten betalen.    

Toch valt er voor iedereen genoeg te genieten van dit boek.  Rot schrijft gevat en met de nodige ironie. Als hij een Take That-avond in de Ahoy zit te beschrijven, vergt het zelfs enige inspanning om niet luidop te beginnen lachen. Hij fileert feilloos de BN’ers en hun rancunes als hij uitweidt over een televisiequiz waar, als waren het kinderen in de kleuterschool, de ene niet met de andere in het team wil. Mensen die willen weten hoe de Nederlandse bekende mensenwereld er aan de binnenkant uitziet, zijn bij dit boek aan het juiste adres.    

En o ja: Gordons doorbraak dateert al van 1991. Zo oud zijn we dus.