Rauwe, realistische historische roman

Dit luisterboek liet ik eerst links liggen; onbekend maakt onbemind. Eerlijk gezegd ben ik volledig weggeblazen door deze realistische, aangrijpende, historische roman. Een verhaal over de historie van de kinderkolonies in Veenhuizen, waar ik echt nooit eerder van had gehoord. Het greep mij regelmatig naar de keel, want er is zowel positief als negatief zó veel gebeurd met de weeskinderen. Het verhaal gaat deels over personages die echt hebben bestaan, deels fictieve personages die wel aan de realiteit van die tijd voldoen. De schrijfster, Petra Snel, heeft zich goed verdiept in het leven van de koloniekinderen, de bewoners van Veenhuizen e.o. en de omstandigheden waarin ze leefden, getuige de lange lijst in de verantwoording achterin het boek. Ik houd van het mooie Oud-Hollandse taalgebruik dat nog in de boek wordt gebruikt. Deze woorden helpen om die tijdsgeest te begrijpen.
Anne, een Amsterdams babymeisje, wordt door haar armoelijdende moeder te vondeling gelegd, nadat de vader van het gezin is overleden. Het is de enige kans voor Anne om in leven te blijven. Het papiertje met haar naam en gegevens waait weg. Daardoor zal niemand ooit weten hoe ze echt heette. In het Gesticht in Veenhuizen krijgt ze de naam Neeltje.
Karel en Lize worden door hun tante vanuit Amsterdam per beurtschuit naar de kinderkolonie in Veenhuizen gezonden, omdat hun moeder was overleden. Hun vader werd daarna krankzinnig en in een krankzinnigengesticht opgesloten. Karel en Lize krijgen het drama rondom hun ouders volledig mee.

In het Gesticht heeft de leiding het goede voor met de weeskinderen. Sommige kinderen hebben nog ouders of familie, maar die kinderen zijn afgestaan vanwege de armoede. Over de hoofden van de kinderen wordt wel gekonkeld door meerdere belanghebbenden zoals bestuurders, burgemeesters, de koning en meer. De één weet het beter dan de ander, toen ook al. Ondanks dat er ook dingen misgaan, krijgen de koloniekinderen wel te eten, leren ze ambachten op het boerenland en is binnen het Gesticht wordt ook onderwijs georganiseerd. Helaas komen er ook nare ziekten voor, waardoor er veel kinderen sterven. Het leven was 200 jaar geleden ongekend hard zonder de sociale zekerheden, vaccinatieplannen en goede gezondheidszorg in ons moderne welvarende land. In veel gevallen gold het recht van de sterkste. De rijkeluiskinderen kregen de meeste kansen in die tijd. Op de koloniekinderen werd neergekeken.

Aan de ene kant was het een boek over vrome mensen, maar er werd ook hardgrondig gevloekt. Hoewel ik aan grove taal in boeken een hekel heb, hoorde het er in de context van dit boek wel bij. Het was een realistische, rauwe en indrukwekkende historische roman.