Bloemen van steen komen tot bloei

‘Hoeveel vrouwen zouden een plaats in de geschiedenis van de mensheid hebben verdiend en zijn eruit verdwenen omdat een door mannen gedomineerde wereld heeft besloten hun geen gelijkwaardigheid toe te kennen? Een ware genocide, als je erover nadenkt.’ citaat van Donato Carrisi

Ilaria Tuti, geboren en getogen in de Italiaanse regio Friuli, redt met ‘Bloemen van steen’ de Draagsters van de Karnische Alpen, die enkel in de Friulaanse harten voortleven, van de historische vergeetput. Haar verhaal berust op waar gebeurde feiten, maar ze heeft de tijdspanne en hun namen aangepast. Hun heldendaden worden verteld door Agata. Samen met Viola, Maria, Lucia en Caterina gaat ze in op een vraag van hun pastoor don Nereo om de bevoorrading van hun strijders hoog in de bergen te verzorgen.

De auteur heeft geen literatuur gestudeerd, schreef wel al enkele thrillers en is gepassioneerd door illustraties. Hier schildert ze met poëtische zinnen de natuurpracht van de Alpen waartegen de gruwel van WO I fel contrasteert. De vrouwen zwoegen zwijgzaam en vervullen hun plicht zonder morren. De dialogen zijn net zo karig als het meestal ontbrekende voedsel.

‘Zijn gehavende lichaam lijkt te bestaan uit opgelapte stukjes, de diepe hechtingen hebben als doel de ziel niet uit het lichaam te laten ontsnappen.’

Door hun tochten maken ze kennis met enkele soldaten. Kapitein Colman en Dr. Janes spelen een prominente rol. In de cursieve stukjes wordt langzaam het mysterie van een ander personage ontrafeld. Pas na het teruglezen van het begin zag ik hoe sterk de opbouw was: het begin en het einde spelen zich in 1976 af, maar het lettertype verschilt. Daartussen zit de hele geschiedenis vervat.

Waarom moeten jonge mannen sterven door de beslissing van oudere mannen? Wat is eer? Zijn vrouwen gelijkwaardig? Geeft geld recht op alles? Is een vreemde altijd de vijand? Mag je te midden van alle ontberingen hopen op een beter leven?

‘Bloemen van steen’ is een originele titel die zijn rol in het verhaal speelt. Tegenover de militaire tactiek van de soldaten staan de logische principes van de vrouwen. Toch loopt het niet op een zwart-wit confrontatie uit, maar groeit er respect. Die eerbied mondt uiteindelijk in gelijkwaardigheid uit. De bloemen van steen bestaan niet uit grijstinten, maar komen door de schilderachtige schrijfstijl en het geduldig verweven van de verhaallijnen tot bloei. Een respectvol eerbetoon aan dé Draagsters.