La douce France vs. deutsche Gründlichkeit
“Elk droeg immense rijkdommen aan, waar de ander zich tot dusver niet bewust van was geweest: de morele schat van hun beide volken. Olivier de brede cultuur en het psychologische genie van Frankrijk. Christophe de innerlijke muziek en het natuurgevoel van Duitsland.”
Wat tegen die vriendschapsbrug afsteekt, is de Jodenhaat en de grove onderschatting van de vrouw. Voor het verhaal begint, voert de auteur hierover een schijngesprek met zijn personage Jean-Christophe, alsof hij zich wil indekken.
“Joden zijn als vrouwen: uitstekend, zolang je ze in toom houdt.”
Over dit onderwerp blaast hij warm en koud: “Hij (Jean-Christophe) houdt niet van Joden, maar nog minder van antisemieten.”
De structuur van het boek is solide met drie delen die in het Frans drie verschillende romans waren. In het eerste deel ‘Kermis op het plein’ zien we hoe Jean-Christophe na zijn vlucht uit Duitsland in Parijs probeert te overleven. Hij kent maar twee personen en met moeite kan hij enkele pianolessen geven en krijgt hij van uitgever Hecht minderwaardig werk. Hij komt in contact met kunstenaars en critici, wordt naar muziekvoorstellingen en het theater meegenomen, maar krijgt nooit het gevoel het echte Frankrijk te leren kennen. Dat neemt niet weg dat het beschrijverstalent van Rolland hoogtij viert, zoals bij de ironische beschrijving van de adellijke rijkdom.
“In de salon van het aristocratische herenhuis, gedecoreerd met enigszins kleurloze wandtapijten, met op een schildersezel midden in de kamer het portret van de robuuste mevrouw Stevens, gemaakt door een schilder die in de mode was en die haar wegkwijnend had afgebeeld, als een bloem zonder water, met gebroken ogen, het lichaam in een spiraal gewrongen, om de zeldzaamheid van haar ziel van miljonaire uit te drukken...”
Herinneren jullie zich nog Antoinette, het Franse meisje met wie hij puur toevallig in een loge in Duitsland naar een Frans toneelstuk keek? Deel twee vertelt haar levensverhaal, brengt weer Schwung in de vertelling en is een uitgekiende schakel tussen het eerste en laatste deel, waarin de onverwoestbare vriendschap tussen Jean-Christophe en Olivier wordt bezongen. ‘Binnenshuis’ speelt zich grotendeels af in het gebouw, waar ze samenwonen en waar het robuuste enthousiasme van Christophe de medebewoners uit hun lethargie haalt. Hij brengt mensen bij elkaar, zonder het zelf te beseffen. Met al die verschillende karakters kan Rolland zich uitleven in de psychologische typeringen. Vooral van de twee tegenpolen krijgt hij niet genoeg en heel subtiel laat hij de vriendschap in liefde veranderen.
“Hij (Olivier) had niet genoeg levenssappen om van zijn eigen organische substantie te leven. Hij was klimop. Hij moest zich ergens aan hechten. Nooit was hij zo rijk als wanneer hij zich aan iemand gaf. Hij was een vrouwelijke ziel, die er altijd behoefte aan had om lief te hebben en te worden liefgehad.”
Ondanks de essays over muziek, kunst en de tegenstellingen tussen Frankrijk en Duitsland, die het verhaal soms afremmen, is ‘In Parijs’ vooral door zijn heerlijke schrijfstijl een chef d’oeuvre. Rolland plaats ik in het rijtje van meesterlijke verhalenvertellers zoals Dickens, Tolstoj, Márquez en Prus.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van La vida es bella
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
