Cozy fantasy die toch niet helemaal cozy is

Het was ergens in 2023 dat ik voor het eerst over het boek Emily Wilde’s Encyclopaedia of Faeries van Heather Fawcett hoorde. Ik kocht toen ook de Engelse versie, op dat moment was deze spotgoedkoop. Nog geen euro. Het nadeel van dit type boek, een cozy fantasy, is dat timing nogal cruciaal is. Het duurde dan ook bijna een jaar voor ik het oppakte. Alleen b leek dat toch niet de juiste timing, ik legde het alweer snel aan de kant. Recent verscheen dit boek in het Nederlands met als titel Emily Wildes Encyclopedie der feeën. Ik besloot daarom te wachten en het in mijn moedertaal te lezen. Om dit boek hing een gigantische hype, om de vervolgdelen idem dito. Dit is voor mij reden om voorzichtig te zijn, want hypes en ik blijken nog steeds vaker niet dan wel een match. Dit geldt ook voor mij en cozy fantasy, dit gaat ook niet altijd goed. Heb ik spijt van het besluit te wachten op de vertaling of was dit boek wel voor mij?

Dit boek is niet iets dat ik normaal zou oppakken. Ik houd meestal niet van academisch getinte boeken, dark academia is dan ook een genre dat niet bij mij past. Dit boek heeft echt een andere insteek, want Emily Wilde is al een wetenschapper en is bezig aan een promotieonderzoek over feeën. Ze gaat op reis naar het hoge noorden om daar veldonderzoek te doen voor haar encyclopedie. Tijdens dit onderzoek moet ze zich mengen met de dorpsbewoners en dat is voor Emily nogal lastig. Ze is sociaal vrij onhandig, ze heeft een hyperfocus op haar onderzoek en vertoont in de omgang met de dorpelingen nogal wat kenmerken van iemand op het autisme spectrum. Ze is onhandig, direct en heeft absoluut geen tact. Hierdoor presteert ze het meermaals om de lokale bevolking te beledigen zonder dit door te hebben. Ze heeft weinig (of nou ja, eigenlijk geen) oog voor de lokale cultuur en dat bemoeilijkt haar onderzoek. Ook haar omgang met collega – en tevens enige vriend – Wendell Bambleby is lastig. Aan de ene kant wil ze tijd met hem doorbrengen, maar aan de andere kant is ze hem liever kwijt dan rijk. Deze tegenstellingen komen goed naar voren. Gaandeweg merk je dat Emily zich steeds beter een houding leert te geven in sociale situaties en ze wordt ook wat makkelijker in de omgang.

Wendell Bambleby, de mannelijke hoofdpersoon, is ook interessant. Hij kaapt altijd alles voor Emily’s neus weg, iets dat zorgt voor veel rivaliteit tussen die twee. Hij is compleet het tegenovergestelde van Emily, makkelijk in de omgang en extravert. Hij vindt dan ook snel zijn plekje in het dorpje en in het verhaal. Maar ook hij is niet wie hij lijkt te zijn, want hij heeft zeker iets te verbergen. Wat dat is, daar kom je als lezer samen met Emily achter. Omdat Emily gewoon niet zo handig is in het doorzien van mensen, had ik het alleen wel iets eerder in de gaten. Deze ontdekking geeft het verhaal juist de boost die het nodig heeft om interessant te worden, want anders was het vrij saai.

Op het eerste gezicht lijkt dit boek niet zo intrigerend. Twee wetenschappers van de universiteit van Cambridge die veldwerk verrichten in het hoge noorden voor het schrijven van een encyclopedie over feeën, nou leuk. Het avontuur waarin Emily en Wendell worden gestort, of zichzelf storten, het is maar hoe je het bekijkt, maakt dat dit niet zomaar een wetenschappelijk verhaal is. Het boek wordt geoormerkt als cozy fantasy en hoewel het ook best wel in dit sub genre past, schuurt het toch tegen het wat gevaarlijkere soort fantasy aan. Het verhaal wordt bij vlagen zelfs spannend, want er gebeuren toch echt gevaarlijke dingen. Dit avontuur is goed voor de hoofpersonen, want ze komen zichzelf in meerdere of mindere maten tegen en hierdoor ontwikkelen ze zich juist.

Fawcett heeft het verhaal op een toegankelijke manier geschreven. Het boek heeft een dagboekstructuur en hier moest ik in het begin erg aan wennen. Het reisdagboek van Emily wordt aangevuld met stukken uit haar encyclopedie. Deze stukken worden gemarkeerd met voetnoten. Aan het eind van ieder hoofdstuk worden deze voetnoten verder toegelicht. Ik heb hier meestal wat moeite mee, maar in dit geval past het bij het boek. In eerste instantie vond ik dit wel een hindernis, maar toen ik er eenmaal aan gewend was las het verhaal voor mij makkelijk weg. Het is geen moeilijke fantasy, maar het kan door sommige lezers als te laagdrempelig worden ervaren. Dit komt doordat, ondanks de gevaren waarin de personages zich storten, het verhaal nergens echt bloedstollend spannend wordt en er weinig op het spel staat. Dit lijkt in het tweede deel van deze serie wel te veranderen.

Uiteindelijk ben ik blij dat ik, na een moeizame start, Emily Wildes encyclopedie der Feeën van Heather Fawcett een eerlijke kans heb gegeven. Het verhaal speelt zich af in de winter en het winterse landschap past perfect bij dit seizoen. De personages zijn goed uitgewerkt en ondanks dat het verhaal vooral cozy elementen heeft, is het op sommige momenten zelfs gevaarlijk en spannend. De schrijfstijl is in het begin even wennen, maar als je daar eenmaal doorheen bent leest het boek makkelijk weg. Het is alleen geen fantasy die voor iedereen geschikt is, dit vanwege het kleine verhaal en het feit dat er weinig op het spel staat.