Luchtige, vrolijke verhalen met een zwart (hoofd)personage mogen er ook zijn, moeten er ook zijn

Op 2 juni 2020 verscheen het boek You should see me in a crown van Leah Johnson. Dit boek werd meteen een hype en dat had verschillende redenen. De voornaamste twee redenen zijn de timing van release en het verhaal. Dit boek stond gepland voor 2 juni en dat was precies de tijd waarin er massale protesten waren rondom #BlackLivesMatter. You should see me in a crown gaat over een zwart meisje, maar het gaat niet over politiegeweld. Nee, het is juist een heel luchtig verhaal over prom.

Voor ik begon met lezen had ik weinig verwachtingen. De laatste tijd doe ik dat bewust. In dit geval heb ik dat ook gedaan omdat ik romcom vaak tegen vind vallen en omdat veel buitenlandse hypes mij niet weten te bekoren tijdens het lezen. Zo kon ik niet teleurgesteld worden. Mijn verwachtingen kwamen dus een soort van uit. Het was absoluut geen slecht boek, maar ik werd er ook niet door omver geblazen zoals de meeste mensen. Ondanks dat ik niet helemaal omver werd geblazen, vind ik wel dat dit boek een plekje verdient op de Nederlandse boekenmarkt.

De schrijfstijl is zoals je van dit type boek verwacht: luchtig en makkelijk leesbaar. Dit boek is niet vertaald, maar het Engels is niet moeilijk. De schrijfstijl zorgt ervoor dat je You should see me in a crown binnen een dag uit kunt lezen als je dat zou willen.

De hoofdpersoon in You should see me in a crown is Liz Lighty. Liz wil studeren aan Pennington om in de voetsporen van haar overleden moeder te treden. Ze heeft niet de financiële middelen om haar droom te verwezenlijken en is volledig afhankelijk van een studiebeurs. Als ze die beurs niet krijgt gaat Liz compleet buiten haar comfort zone door mee te dingen naar de titel van prom queen, die haar de benodigde studiebeurs oplevert. Als ze wint natuurlijk.
De plot van You should see me in a crown is klein, er gebeurt niet veel. Daarentegen maken de personages wel een groei door. Ondanks de luchtige manier waarop dit verhaal vertelt wordt weet Leah Johnson toch zware thema’s aan de kaak te stellen. Het stadje waarin dit verhaal zich afspeelt is over het algemeen wit. Liz en haar familie zijn zwart en er wordt – onbewust – op hen neergekeken. Niemand gelooft ook maar één seconde dat Liz Lighty, het verlegen arme zwarte meisje prom queen kan worden. Oh ja, Liz is ook nog lesbisch, nog meer redenen voor haar klasgenoten om op haar neer te kijken. Eén klasgenoot maakt Liz al jaren het leven zuur omdat ze zwart en lesbisch is en deze klasgenoot is ervan overtuigd dat alleen witte mensen het recht hebben om prom king en queen te worden. Racisme en wit privilege spelen een belangrijke rol in dit verhaal.
Een ander thema dat aan bod komt is omgaan met een familielid met een chronische ziekte. De broer van Liz heeft sikkelcelziekte. Dit is een bloedziekte waar je uiteindelijk aan overlijdt. Liz moet hiermee omgaan en voelt zich schuldig als het niet goed gaat met haar broertje. Er drukt een last op haar schouders omdat ze zowel op haar broertje wil passen als haar eigen leven wil leiden. Andere thema’s die aan bod komen zijn vriendschap, liefde en jaloezie.
Is het verhaal van You should see me in a crown voorspelbaar? Ja. Is dat erg? Nee. Soms heb je zo’n verhaal gewoon even nodig.

Gedurende het verhaal maakt Liz een enorme groei door. Allereerst nomineert ze zichzelf voor prom queen, iets dat totaal buiten haar comfort zone is. Tijdens deze race merkt ze dat haar klasgenoten heel anders zijn en leert ze hen pas echt kennen. In veel gevallen is dit op een positieve manier. Zo in de laatste paar weken op de middelbare school durft ze echt met anderen te praten en dat helpt haar echt verder.
Naast Liz zijn er nog meer personages die een groei doormaken. Zo is daar Mac, het nieuwe meisje dat niet goed voor haar gevoelens uit durft te komen. Verder zijn er nog de vriendinnen en andere klasgenoten van Liz die allemaal groeien in dit verhaal. Als laatste groeit de school als instituut, de racistische klasgenoot wordt eindelijk aangepakt. Iets wat ondenkbaar was voor Liz in de race was voor prom queen.

You should see me in a crown is een luchtig verhaal met vrij zware thematiek. De hoofdpersoon is zwart en lesbisch en krijgt te maken met onbegrip en racisme. Daarnaast speelt een ziek familielid een belangrijke rol. Dit is een verhaal waarvan de plot niet groeit, maar de personages des te meer. Is het verhaal voorspelbaar? Ja. Is dat erg? Nee. Soms heb je verhalen als You should see me in a crown echt even nodig. Verhalen met zwarte personages hoeven echt niet allemaal te gaan over racisme en politiegeweld. Luchtige, vrolijke verhalen mogen er ook zijn, moeten er ook zijn. Ik hoop dat You should see me in a crown wordt opgepikt door Nederlandse uitgeverijen, want dit boek verdient een plekje op de Nederlandse boekenmarkt.