Hysterisch plot dooft als nachtkaars

De Finse auteur Max Seeck (1985) brak door met zijn debuuttrilogie over militair Daniel Kuisma. De trouwe lezer is het begin van een nieuwe serie met deze keer rechercheur Jessica Niemi in de hoofdrol. De thriller is vertaald door Annemarie Raas.

Als de vrouw van thrillerauteur Roger Koponen het slachtoffer wordt van een curieuze moord, krijgt rechercheur Jessica Niemi de leiding over het onderzoek. Dan volgen de vreemde gebeurtenissen elkaar in rap tempo op. Er blijkt een link te zijn met de populaire heksen-trilogie van Koponen, maar wellicht is er ook een link met het verleden van Jessica. Heeft iemand het op haar voorzien?

De trouwe lezer begint veelbelovend. De korte hoofdstukken (tegenwoordig welhaast verplicht in thrillers) houden de vaart erin en een snufje humor brengt het verhaal op smaak. Er worden geen vernieuwende dingen opgevoerd, maar het mysterie is onderhoudend en het tempo ligt hoog. De auteur heeft zelfs een paar aangenaam enge verrassingen in petto. Gaandeweg verspeelt hij echter het opgebouwde vertrouwen.

Het eerste deel van een serie is bij uitstek geschikt voor de introductie en uitwerking van vaste personages. Het is de taak van de auteur om belangstelling voor hen te kweken en die aandacht vast te houden, maar Seeck schrijft alsof de lezer bij voorbaat al geïnteresseerd is in Jessica en haar collega’s. Het resultaat is dat de moordzaak in het heden constant wordt onderbroken door een flinterdun subplotje over hoe Jessica als tiener in de ban raakt van een onberekenbare man. De bedoeling ervan is duidelijk: als ze maar genoeg shit over zich heen krijgt dan wordt ze vanzelf interessant of sympathiek. Deze hele verhaallijn hangt helaas aan elkaar van de stomvervelende clichés, waardoor je bijkans een hekel aan haar krijgt.

Ook de uitwerking van de andere personages is belabberd. De criminelen zijn eendimensionaal en de politieagenten zijn grotendeels inwisselbaar. Elke keer als de focus verschuift naar iemands privéleven, komt het verhaal piepend tot stilstand. Ieder nieuw detail is namelijk nog saaier en voorspelbaarder dan het vorige. Wat ook niet meehelpt is dat de professionele speurders om de haverklap zitten te huiveren om de begane misdaden. Het beoogde effect hiervan is waarschijnlijk het creëren van een griezelige sfeer, maar het directe gevolg is dat het politieteam overkomt als een stelletje amateurs. Zo schokkend en gruwelijk is het allemaal niet.

Als de primaire moordzaak verschrikkelijk spannend zou zijn, zou het gebrek aan uitgediepte personages hinderlijk maar niet fataal zijn. Helaas… Met elke nieuwe plotwending wordt het centrale mysterie ongeloofwaardiger. Om erin mee te gaan moet je werkelijk alle logica opzijzetten. Het hysterische plot smeekt uiteindelijk om een al even waanzinnige finale, maar Seeck lijkt vastbesloten te zijn om teleur te stellen, dus in plaats van te eindigen met een knal gaat het boek als een nachtkaars uit.

De trouwe lezer bevat een paar aardige schrikmomenten, maar zit verder vol met gammele personages, vraagt het uiterste van de ‘suspension of disbelief’ en heeft geen bevredigende ontknoping. Het eerste deel van de ‘Jessica Niemi’-reeks is zodoende bij lange na niet goed genoeg om trouwe lezers aan zich te binden.