Duizelingwekkend
Kruispunt is de zesde roman geschreven door Jonathan Franzen (1959) en het begin van een trilogie. Het is 1971, de Vietnamoorlog loopt ten einde (voor zover het de deelname van de Verenigde Staten aan het conflict betreft) en het huishouden van hulpprediker Russ Hildebrandt staat op ontploffen. Ieder lid van de Hildebrandt familie staat op het punt om een weg in te slaan die de rest van zijn of haar leven zal bepalen. Patriarch Russ is aan het voorsorteren op het plegen van overspel, zijn vrouw Marion vraagt zich of ze het eigenlijk erg vindt dat hun huwelijk dood is gebloed, oudste zoon Clem is van plan om radicaal tegen zijn vaders pacifisme in te gaan, dochter Becky is het beu om altijd braaf te zijn en zoon Perry worstelt met zijn afhankelijkheid van drugs. Alleen de jongste zoon van het gezin, Judson, lijkt geen belangrijke beslissingen te hoeven nemen en hij is dan ook de enige Hildebrandt die uitsluitend zijdelings figureert in de drama’s van de anderen. Kruispunt is naar het Nederlands vertaald door Peter Abelsen.
'"Wat doe je nou weer?"
"Ik bid voor je."
"Ik wil jouw gebeden niet."
"Dan bid ik wel voor mezelf, en hou nou je bek."'
Het narratief kruipt achtereenvolgens in het hoofd van de ouders en de drie oudste kinderen van het Hildebrandt gezin. Het eerste deel van de roman is getiteld 'Advent' en het tweede deel 'Pasen'. Dat zijn niet zomaar willekeurige tijdsaanduidingen: de beide perioden zijn ook gekozen omdat het christelijke geloof nauw verweven is met de problemen van de personages. Allemaal zijn zij op een of andere wijze bezig met goedheid, met wijd uiteenlopende resultaten. Het is interessant om te zien hoe ze religie gebruiken om hun tekortkomingen te compenseren, om zichzelf verheven te voelen of om zich helemaal in te verliezen. Religie is liefde, drugs, politiek, zelfkastijding, een levenswijze: alles wat ze nodig hebben en soms tegelijkertijd verfoeien. Tijdens hun individuele zoektochten laat Franzen de gezinsleden elkaar steeds beter begrijpen waardoor zij zich vaak paradoxaal juist verder van elkaar verwijderen. Elke onderlinge confrontatie levert vuurwerk op. Terwijl het zich voltrekt, kun je niet wegkijken. De neerwaartse spiraal waarin sommigen van hen zich bevinden wordt bedreven gehanteerd om een spanningsboog te creëren aangaande de mate en snelheid waarin levens uit de hand dreigen te zullen lopen.
Op een bijzonder bevredigende manier bevestigt Franzen wat personages over elkaar zeggen. Zo noemt Marion haar delinquente zoon Perry regelmatig een genie en daar is, elke keer dat de lezer toegang krijgt tot zijn gedachten, geen speld tussen te krijgen, aangezien hij voortdurend alles met een indrukwekkende vocabulaire aan het beredeneren en analyseren is. Show en tell vullen elkaar zo perfect aan. Aan de andere kant is het eveneens genieten als de personages ernaast blijken te zitten wat het innerlijke leven van hun familieleden betreft. Door dezelfde gebeurtenissen vanuit verschillende perspectieven voorbij te laten komen, geeft de roman scherpzinnig en waarachtig de werkelijkheid weer. Denken dat je iemand anders volledig kunt doorgronden is een bekende menselijke valkuil, toch? Dat de meeste Hildebrandts moeilijk in hokjes in te delen zijn, is dan weer te danken aan het feit dat ze stuk voor stuk buitengewoon gelaagd zijn. Ze hebben een doel, maar wijken daarvan af, twijfelen, om daarna weer op dezelfde weg verder te gaan of juist ingrijpend van koers te veranderen. Franzen dringt tot het diepste van hun ziel binnen tijdens verwoestende, woedende, neerslachtige, openhartige momenten. Als lezer blijf je achter met het gevoel dat je naar New Prospect, het fictieve stad waar de roman zich afspeelt, af zou kunnen reizen om ze te ontmoeten.
Franzen sleept je mee door de ellende van de gemankeerde en piekfijn gerealiseerde leden van het Hildebrandt gezin, terwijl hij religie, politiek en nog tig draadjes met elkaar verbindt voor een explosieve mix. Kruispunt is het duizelingwekkende begin van wat belooft een magistrale trilogie te worden.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Lieke Roovers
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
