Meer dan 6,0 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Groots in zijn eenvoud

Lieke Roovers 18 oktober 2023 Hebban Recensent

Maud Martha is voor het eerst verschenen in 1953. Het is de enige roman van Gwendolyn Brooks (1917). Brooks schreef voornamelijk poëzie, waar ze in 1950 de Pulitzerprijs voor heeft ontvangen. Ze was de eerste zwarte auteur die een Pulitzerprijs voor poëzie won en de eerste zwarte vrouw die werd benoemd tot Poet Laureate van de Verenigde Staten. Het voorwoord bij de roman is verzorgd door Margo Jefferson, eveneens een Pulitzerprijs-winnaar (voor kritiek), en de Nederlandse vertaling door Adiëlle Westercappel.

'Elk hoofdstuk is een kort maar krachtig, volledig gerealiseerd, twinkelend, gepolijst diamantje.' – recensent Lieke

Maud Martha is een zwart meisje dat volwassen wordt in het Chicago van de jaren veertig. Ze is een beetje een dromer, maar verliest nooit de realiteit uit het oog: ze is vastbesloten om obstakels het hoofd te bieden en zoveel mogelijk van haar leven te genieten. In 34 korte hoofdstukken schetst Brooks het leven van deze vrouw.

'Maud Martha werd geboren in 1917.
Ze leeft nog steeds.'

Het meest opvallende aan de hoofdpersoon is dat Maud Martha eigenlijk helemaal niet opvallend is. Ze is niet rebels, roeit niet tegen de stroom in, ze staat niet op tegen het onrecht waardoor het tijdperk waarin ze leeft gekenmerkt wordt. Ze is, kortom, niet uitzonderlijk. Ze gaat een liefdeloos huwelijk aan, waarin ze zich voortdurend bewust is van het feit dat zij niet voldoet aan de wensen van haar echtgenoot. Qua huidskleur en qua schoonheid is zij simpelweg niet wat hij wil. Maud Martha aanvaardt dit met een lichtheid die haar pijn niet logenstraft. Ook andere incidenten waarin ze te maken krijgt met racisme worden ingetogen beschreven. Het materiaal voor melodrama is ruimschoots aanwezig, maar Maud Martha weigert in deze heftige emoties te zwelgen. Deze terughoudendheid loont, want mede hierdoor zijn de verschillende bijna alledaagse vernederingen des te aangrijpender.

De keuze voor korte hoofdstukken die stuk voor stuk als een kraal in de ketting van het bestaan van Maud Martha fungeren, is eveneens interessant. De beperkte ruimte van maar een paar pagina’s voor deze momenten zou moeten leiden tot een fragmentarische roman van vluchtige indrukken, maar er is helemaal niets impressionistisch aan deze vignetten. Elk hoofdstuk is een kort maar krachtig, volledig gerealiseerd, twinkelend, gepolijst diamantje. En het boek voelt allerminst aan als een verzameling van losse elementen: het is een mozaïekroman, waarbij elk stukje onderdeel uitmaakt en een beter beeld geeft van het grote geheel. Bij een minder getalenteerde auteur was dit ongetwijfeld een twijfelachtig mengelmoesje geworden, maar in de handen van Brooks ontstaat een grootse kroniek van een klein leven.

Met Maud Martha zet Gwendolyn Brooks een indrukwekkende prestatie neer. De kleinste gebeurtenissen zijn doordrenkt met diepgang en reikwijdte, waardoor ze, ondanks de beheerste toon, nabulderen bij de lezer. De roman schittert in zijn eenvoud.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Lieke Roovers

Gesponsord

Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?

Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.

Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.

Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.

Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.

Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!

Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.

Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft

In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.

De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.

Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.

Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.

De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?

Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.

Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.

Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu

Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?

Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.

Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur