De afgrond was nog nooit zo mooi
De Amerikaanse auteur Rachel Kushner (1968) debuteerde in 2008 met Telex from Cuba. Daarop volgde in 2013 The Flamethrowers. Waar haar eerste roman nog redelijk onder de radar bleef – voor zover dat mogelijk is bij een boek dat de shortlist van de National Book Award bereikt – betekende de opvolger haar definitieve doorbraak. Nu, vijf jaar later, verschijnt de derde roman van haar hand.
The Mars Room zit dicht op de huid van de 29-jarige Romy Hall. Zij was een nachtclubdanseres met een kind en een vriend. Nu is ze een veroordeelde met twee keer levenslang. Wat is er gebeurd?
Lang voordat onthuld wordt wat Romy heeft gedaan, is al duidelijk dat haar leven tot weinig goeds zal leiden. Er gaat een onvermijdelijkheid uit van de omstandigheden die haar gevormd hebben. Kushner volbrengt hier iets curieus: door de personages zonder sympathie - of afkeer - te beschrijven, wekt ze sympathie op voor het merendeel van hen. Het is niet zozeer dat je met ze meeleeft, dat is vermoedelijk ook niet het beoogde effect; er ontstaat een groeiend besef dat de situatie waarin ze verkeerden behoorlijk heeft bijgedragen aan hun misdaad. Op een gegeven moment merkt Romy op over haar ex-vriend:
“Normal, educated, had a job, felt there was a purpose to his existence and so forth, and he didn’t understand about people who grew up in the city, the nihilism, the inability to go to college or join the straight world, get a regular job or believe in the future.”
Het is alsof Kushner hiermee tegen de lezer wil zeggen, ‘dat ben jij, maar maak je geen zorgen: aan het einde van het boek snap je het’. Criminelen worden vaak gereduceerd tot dieren, gekken, monsters et cetera, maar met The Mars Room doet Kushner juist het omgekeerde: ze maakt weer mensen van ze. De titel verwijst dus niet alleen naar de naam van de stripclub waar Romy ooit haar kost verdiende, maar ook naar de sensatie die de gemiddelde lezer ervaart als deze The Mars Room openslaat: het is in het begin bijna alsof je een andere planeet betreedt. In zekere zin verdwijnt dat gevoel nergens helemaal, want de roman is onmiskenbaar Amerikaans. Mensen die minder bekend zijn met de historie en cultuur van de VS missen belangrijke context om bepaalde thema’s en verbanden te duiden.
Kushner is niet bang om een parallel te trekken, waarvan je als lezer op het eerste gezicht denkt ‘nou, nou, dit is nogal vergezocht’ om er gaandeweg achter te komen dat de twee uitersten een stuk dichter bij elkaar liggen dan je aanvankelijk dacht. Neem bijvoorbeeld de vergelijking die een personage maakt tussen Thoreau en de Unabomber. Deze wordt, naarmate de roman vordert, steeds plausibeler. Alles is mogelijk en niets is zeker. Dat zorgt voor een aanhoudend onbehaaglijk en beklemmend gevoel, en dat lijkt precies te zijn wat de auteur wil bereiken. Je denkt dat je veilig bent? Je bent niet veilig. Je denkt dat je normaal bent: wat is normaal? Romy staat mijlenver van je af? Jij had Romy kunnen zijn.
Deze roman laat de lelijkheid van het bestaan zien, ontkent niet hoe tragisch en toch mooi het leven soms is en verwoordt dit allemaal op prachtige, empathische wijze. Wat Kushner doet met The Mars Room, is door middel van fictie de werkelijkheid begrijpelijk maken. Iets dat meer romans zouden mogen doen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Lieke Roovers
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
