Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Inventieve, meditatieve zombie-roman

Lieke Roovers 26 september 2022 Hebban Recensent

Na het enorme succes van De ondergrondse spoorweg, De jongens van Nickel en Harlem Shuffle van Colson Whitehead is nu Zone 1, een roman uit 2011, afgestoft en door Harm Damsma vertaald.

De titel van het boek slaat op het gebied in post-zombie-apocalyps New York waar kleine teams van voormalige burgers de gebouwen en straten zombievrij aan het maken zijn. De grote schoonmaak heeft al plaatsgevonden door het leger en nu moet de Omega-unit van hoofdpersoon Mark Spitz – een bijnaam; zijn echte naam blijft onbekend – de laatste ondoden opruimen voordat New York weer bewoonbaar verklaard kan worden.

'Deze schrijfstijl [...] zorgt ervoor dat Zone 1 moeiteloos uitstijgt boven standaard zombiefictie.' – Recensent Lieke

Zone 1 is een verslag van een lang weekend werkzaamheden van de Omega-unit, maar nog zoveel meer. Vanzelfsprekend beperkt het boek zich niet tot deze drie dagen; Spitz dwaalt in zijn herinneringen regelmatig af naar de dag waarop zijn wereld voor altijd veranderde en de periode daarna, waarin hij op zichzelf werd teruggeworpen en ternauwernood in leven bleef. De voornaamste reden waarom Zone 1 meer is dan een zombieroman, is echter de manier waarop Whitehead heeft besloten het verhaal te vertellen. Er is namelijk niet alleen aandacht voor de gebruikelijke elementen van deze categorie genrefictie – de spanning en actie, hoe deze zombies zich specifiek gedragen, het afbrokkelen van de samenleving en de teloorgang van de medemenselijkheid – maar vooral ook voor de beschouwende blik en gemoedstoestand van Mark Spitz. Whitehead slaagt erin om een zeer duidelijk inkijkje te geven in de wankele geestesgesteldheid van Spitz en de andere overlevenden zonder letterlijk te zeggen hoe ze zich voelen. Het is 'show, don’t tell' op zijn best.

'Toen ze zeven weken onderweg waren met hun missie had de luitenant Fabio opdracht gegeven hen terug te roepen uit het veld. Dat was ongehoord, want ze kwamen alleen zondags terug in Wonton en hadden het ritme van hun werkzaamheden net goed te pakken, met op maandag de wanhoop, op woensdag de apathie en op vrijdag een fragiele vorm van onderdrukte euforie.'

Deze schrijfstijl, waarbij de focus ligt op hoe de zwaar getraumatiseerde Mark Spitz de gebeurtenissen ervaart, zorgt ervoor dat Zone 1 moeiteloos uitstijgt boven standaard zombiefictie. Het is bijzonder interessant en aangrijpend om een redelijk bekende genrewereld door de ogen van zo’n gebroken man te bekijken. De verregaande staat van dissociatie waarin Spitz verkeert, resulteert in een bijna meditatieve en tegelijkertijd intense roman. Het is weer wat anders dan om van brute moordpartij naar emotionele sterfscène op en neer wippen – wat overigens ook heel leuk kan zijn. Extra knap is hoe Whitehead de beleving van personage en lezer van elkaar weet te scheiden. Voor Spitz mag alles dan voortkabbelen; als lezer beleef je zijn lotgevallen toch echt heel anders.

Zone 1 is een schoolvoorbeeld van hoe verrassend genrefictie kan zijn in de handen van een bekwame auteur die er iets inventiefs mee doet. Er is wel een kleine kanttekening te plaatsen: als je zombiefictie louter leest voor non-stop actie en rondvliegende bloederige ledematen, dan is dit waarschijnlijk niet de roman voor jou.

'Hun monden konden niet meer spreken, maar toch spraken zij en zeiden ze wat de stad altijd tegen haar ingezetenen had gezegd, van de eerste kolonisten die zich er honderden jaren geleden gevestigd hadden tot de verspreide overlevers van het garnizoen. Wat de pest altijd tegen de besmetten had gezegd, van het eerste menselijke wezen waarvan het bloed was geïnfecteerd tot het laatste slachtoffer in de woestenij. Ik ga je opeten.'

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Lieke Roovers

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.