Feiten en fictie zijn briljant verweven
Behalve de Shardlake-serie over een middeleeuwse advocaat schreef C.J. Sansom nog een aantal historische romans, waarvan eentje zijn debuut Winter in Madrid is. Ook Mist over Londen is tot op zekere hoogte historisch te noemen, al speelt het zich niet in zo'n ver verleden af, maar in de jaren vijftig van de vorige eeuw.
Alle gebeurtenissen die plaatsvinden na 17.00 uur op 9 mei 1940 zijn denkbeeldig. Deze zin staat op de beginpagina van Mist over Londen. Dat dat inderdaad zo is, blijkt al uit het eerste hoofdstuk, dat start in november 1952. De Tweede Wereldoorlog heeft niet als zodanig plaatsgevonden, maar bestond in plaats daarvan uit een conflict, dat duurde van 1939 tot 1940. Engeland capituleerde en sloot een verbond met Nazi-Duitsland. Hitler bleef aan de macht, er kwam een nieuw kabinet, het kabinet-Halifax, en Churchill werd uiteindelijk leider van het verzet dat zich kort na het conflict afkeerde van de Britse steun aan Duitsland. Het Engelse volk leeft – nog steeds – onder de bezetters. Overal, behalve in Engeland, worden Joden vervolgd, opgepakt en getransporteerd naar zogenaamde werkkampen. In Rusland woedt de oorlog echter nog in alle hevigheid, maar ook in Engeland is verzet bieden of demonstreren levensgevaarlijk.
David Fitzgerald is ambtenaar en werkt bij het Dominions Office, een afdeling van het Ministerie van Buitenlandse Zaken die verantwoordelijk is voor overzeese gebiedsdelen. Na de dood van zijn zoontje Charlie, dat omkwam door een val van de trap twee jaar eerder, heeft het leven al zijn glans verloren. Daarnaast draagt David een geheim met zich mee dat, vooral na de aanstelling van een nieuwe regering in 1950, fatale gevolgen kan hebben en waarover hij niet met zijn vrouw kan praten. In zijn depressieve en ook wat opstandige toestand praat David veel met zijn studievriend Geoff, die hem uiteindelijk bij het verzet introduceert. Het is via het verzet dat David uiteindelijk de opdracht krijgt Frank Muncaster op te zoeken, een oude studievriend van hem en Geoff, die wordt vastgehouden in een psychiatrische kliniek omdat hij zijn broer Edgar uit het raam geduwd zou hebben. Edgar, als natuurkundige wonende en werkende in de VS en tijdelijk in Engeland vanwege de begrafenis van hun moeder, heeft Frank een geheim toevertrouwd waardoor deze volledig doordraaide. Een geheim dat de Duitsers tegen elke prijs te weten willen komen. Maar de Amerikanen weten wat Frank weet, waardoor ze hem met spoed uit Engeland willen weghalen, voordat de Duisters hem het kostbare geheim ontfutselen. Aan David en Geoff de taak om dat te bewerkstelligen en samen met enkele mensen uit hun 'verzetscel' beramen ze een plan om Frank uit de kliniek te bevrijden. Een levensgevaarlijk plan, dat gedoemd lijkt te mislukken als Londen bedekt wordt door een dikke, ondoordringbare mist.
Hoe vaak is er al niet gespeculeerd over wat er met de wereld gebeurd zou zijn als Duitsland de Tweede Wereldoorlog had gewonnen. Uiteraard is dat niet te voorspellen. Het verhaal dat Sansom in Mist over Londen vertelt, zou echter zo maar waargebeurd kunnen zijn. Hitler, zij het in slechte gezondheid, nog steeds aan de macht, Himmler en Rommel beiden in de startblokken om de macht over te nemen als Hitler het loodje legt, Engelse burgers die sympathiseren met hun bezetter en hun eigen volk onderdrukken. Het zijn slechts enkele invullingen van een 'wat-als-scenario', waarbij opgepast moet worden dat de gebeurtenissen geen karikatuur worden van de werkelijkheid.
Sansom weet zijn verhaal echter op een natuurlijke manier te vertellen. Nergens krijg je het gevoel dat het onwaarschijnlijk is. Op briljante wijze verweeft hij feit met fictie en zet een prachtig avontuur neer, dat rechtstreeks uit de geschiedenis gegrepen kan zijn.
De aanloop kent veel politiek, noodzakelijk om de gefingeerde historie te verklaren en zo als lezer grip te krijgen op de staatkundige omstandigheden in Engeland. Ze halen echter ook een beetje de vaart uit het verhaal, vooral in het begin, maar daar eenmaal voorbij, is er geen houden meer aan. Dan raast het verhaal door als een sneltrein, tot het eind, waarna je ademloos het boek dichtslaat.
Met Mist over Londen bewijst Sansom maar weer dat hij niet alleen boeiend over de middeleeuwen kan schrijven, maar ook over modernere geschiedenis. Hij weet zich zo beeldend uit te drukken, dat je je constant in het Engeland van de vijftiger jaren waant. En dat is toch wel het belangrijkste van een goed boek: dat je je er als lezer helemaal in kunt verliezen. En dat kun je in Mist over Londen. Gegarandeerd!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Hebban Recensies
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
