Waarheidsvinding maakt deze klassieker héél actueel

Wat een meeslepende vertelling én meesterlijk geschreven. Verleden, heden en toekomst komen samen in dit boek van slechts honderdtien pagina's. Dit is ongetwijfeld een klassieker!

Een boek van een onbekende schrijver uit een onbekend land. Ismail Kadare (28/01/1936 - 1/07/2024) van Albanië. Hij brak door met zijn roman De generaal van het dode leger in 1963 (in het Nederlands verschenen in 1972) en werd zo de internationaal bekendste Albanese schrijver. De Nobelprijs voor Literatuur heeft hij niet gekregen, hoewel zijn naam vaak werd genoemd. Zijn werk is in 45 talen vertaald. *

* Ismail Kadare - Wikipedia

De ik-persoon is Gjon de Monnik, zoon van Gjorg Oekasjama, die de geschiedenis van de brug over Oejane te boek wil stellen. We zijn in het jaar dertienhonderdzevenenzeventig in Zuid-Albanië, Arberië (oude benaming voor Albanië) zoals het land steeds wordt genoemd, aan de rechteroever van de verraderlijke rivier de Oejane. Mensen en vee steken de rivier over met het veer. Het is een vredige plaats, die nooit het toneel van uitzonderlijke gebeurtenissen was geweest.

'Natuurlijk was er wel het een en ander gebeurd, zoals overal waar mensen langskomen...'

Het veer met de aanlegsteiger is in bezit van 'Ponten en Veren' en een voortdurende bron van inkomsten voor de watermaatschappij én voor graaf Stress op wiens grondgebied de overzet vaart. Dit verandert echter met de komst van 'Wegen en bruggen' die een brug willen bouwen over de rivier. De bouw van de brug wordt aangekondigd door een zieke vreemdeling en een ziener die zegt dat 'Een teken van de Almachtige ... ons zegt dat er hier, over dit water, een brug gebouwd moet worden.' Volgens sommigen moet de aanwijzing van de Almachtige gevolgd worden en volgens de oude Aikoene is 'die brug de rug van de duivel en iedereen die er overheen zal durven gaan, vervloekt.' Of de weerstand tussen vooruitgang en traditie en tussen oude gewoonten en bijgeloof. De toekomst is niet tegen te houden en er wordt begonnen met de bouw van de brug. Hierin spelen ook economische en politieke factoren een rol. De beslissing om de brug te bouwen is zeker geen neutraal gegeven. Er wordt zelfs slimme intrige gepleegd. Het bouwen gaat verder. Vooruitgang is niet tegen te houden. Tot er een misdaad gebeurd, maar ook dat kan de voltooiing van de brug niet tegenhouden. Op een dag is de brug klaar.

Waarheidsvinding

Omdat er zoveel uit de lucht gegrepen legenden en geruchten verspreid worden over de brug, wil de monnik de geschiedenis ervan opschrijven. Hier komen we bij een heel actueel thema: waarheidsvinding en dat is tegelijk ook één van de redenen waarom je dit boek dient te lezen. In die tijd werden vertellingen veelal mondeling doorgegeven, overgeleverd. Het gevolg was dat feiten vervormd werden. Soms heel bewust, blijkt. Daarom wil Gjon zijn kroniek zo snel mogelijk voltooien en de feiten opschrijven, zodat er een nauwkeurig relaas is als tegenwicht tegen uit de lucht gegrepen legenden en geruchten die overal verspreid worden. Want geruchten en leugens gaan snel. Desinformatie is niet nieuw. Nu met steeds sneller internet en sociale media wordt nepnieuws, propaganda en onware verhalen krachtig en succesvol verspreid op een nog nooit geziene schaal.

Kadare laat zien hoe moeilijk het is om waarheid van fictie te onderscheiden, vooral wanneer machtige partijen belang hebben bij het verdraaien van de waarheid.

Verleden, heden, toekomst

In het boek zoekt Kadare naar de oorsprong van het bestaan, naar de wortels van zijn voorouders. Die zoekt hij in mythen en legenden, vertellingen en oude wijsheden. Maar verandering roept en de toekomst staat voor de deur. Nadat eeuwen de Grieken hun buren waren, staan nu de Turken op de drempel van Europa. Plots duiken overal derwisjen op. Ze komen en gaan. Met heel mooie zinnen ademt het boek steeds een dreiging van oorlog, van een beklemmende sfeer.

'Zo snel mogelijk, want de tijden zijn troebel; weldra zou wellicht de lange nacht vallen...'


Het boek gaat over het verleden, heden en toekomst. Net als een brug twee einden met elkaar verbindt, gaat heden over in verleden, toekomst in heden. Verleden, heden en toekomst zijn allemaal met elkaar verbonden. Net als drie bogen in een brug. Dit gaat op voor een land maar ook voor een individu. Een land of een individu kan zijn verleden niet veronachtzamen. Want dan veronachtzaamd het zichzelf. Aspecten waar we niet blij mee zijn, niet wegduwen, ernaar kijken, ze omarmen. En zo leren hoe we beter met lijden kunnen omgaan, zowel op natieniveau als op individueel niveau!