Prima debuut, geen pageturner

Anouk Kemper is pas 25, en met die prille leeftijd is zij ongetwijfeld een van de jongste schrijvers in ons taalgebied. Ze is freelancejournaliste, en werkte enkele jaren als verslaggeefster voor de stadskrant ‘Almere Vandaag’. Daarnaast studeerde ze geschiedenis en momenteel volgt ze een master in Midden-Oostenstudies. Kemper woonde vroeger zelf in Almere, en had daardoor voldoende kennis van deze stad om haar in haar eerste boek een centrale rol te geven.

In De Almeerse Rioolmoorden maken we kennis met de 56-jarige Hans Mulder, een uitgebluste journalist van de stadskrant ‘Almere Actueel’. Als comapatiënt blikt hij vanuit de wachtkamer van de dood terug op zijn leven. Hij beschrijft hoe hij en zijn vrouw - een succesvolle nieuwslezeres -– hun dochter Lilly adopteren. Daarnaast mijmert hij over de vraag of hij zijn eigen dood had kunnen zien aankomen. Want tijdens zijn laatste schrijfklus onderzoekt hij de twee moorden die letterlijk in de riolen van Almere zijn komen bovendrijven. Aan de lichamen ontbreken de vingertoppen en de tanden. Een van de slachtoffers was lid van de boksschool van Lilly's vriend. Meteen is duidelijk dat zijn dochter met de moorden te maken heeft. Maar hoe precies?

Lilly is van oorsprong een Vietnamese en heeft een onpeilbaar karakter. Als kind was ze manipulatief en autoritair. Nu is ze een jonge volwassene die haar leven in Almere verruild heeft voor een in Amsterdam Zuid. Lilly is voor de veel oudere Armeen Bedros gevallen, een beruchte boksschoolhouder met contacten in de Amsterdamse onderwereld. Emoties zijn voor haar abstracte begrippen, woorden zonder betekenis. Dat blijkt uit al haar daden. Zo gooide ze als kind een hamster in de lucht zonder haar weer op te vangen. Ze begreep niet waarom een ander daar verdrietig om kon zijn. Onder het motto ‘'schrijf wat je kent’' brengt Anouk Kemper de stad waar ze is opgegroeid treffend in beeld. In heldere beschrijvingen, met hier daar een kleine aanpassing aan de werkelijkheid, brengt Almere het er beroerd van af. Het is er groot, er wonen domme mensen en na er een paar uur geweest te zijn, vlucht je het liefst over de A1 terug naar de beschaving, naar Amsterdam Zuid. Deze vastgeroeste denkbeelden over Almere zijn herkenbaar, en zullen door dit boek niet in positieve zin veranderen. Aan de inwoners van Almere wordt gevraagd een oogje toe te knijpen. 

Kempers beschrijvingen zijn raak. Schiet ze bij Almere in een feest der herkenning, bij het personage Lilly is het net omgekeerd. Haar gedrag zit tegen het psychopathische aan. De grote aversie tegen het verplegend personeel, die tijdens de verplichte bezoekjes aan haar vader tot uiting komt, is prachtig neergezet. Maar daarnaast had Kemper verder de diepte in moeten en kunnen gaan. Af en toe een mooie passage is niet goed genoeg: het had perfect kunnen zijn als ze de mooie passages aan elkaar had geweven tot een geheel.
Lilly heeft een persoonlijkheidsstoornis die haar gewetensfunctie neutraliseert, en als lezer wil je dan toch weten over hoe zij tot die empathieloosheid is gekomen. Daarnaast lijkt het alsof Hans zijn dochter heeft losgelaten zodra ze de stap naar Amsterdam heeft gemaakt, maar ook hier wil je verder de diepte in. Hoe is het om een vader van een manipulatief kind te zijn, en hoe is het om het uit je gezichtsveld te laten verdwijnen, met alle gevolgen van dien?

De zoektocht van een vader naar zijn moordlustige dochter is spannend, maar De Almeerse Rioolmoorden is geen pageturner. Het is meer een boeiende roman die een bizarre vader-dochterrelatie beschrijft. Je vliegt door het boek heen, en het is een prima debuut, maar er zat meer in.