Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Subliem opgebouwd debuut

Lindy de Jong 25 april 2016

Sfeervol en een subtiel opgebouwde spanning. Dat zijn de woorden die het debuut van Lize Spit het best typeren. Haar roman Het smelt verscheen in januari en deed al veel lezersharten sneller kloppen. Niet zozeer door het uiterlijk van het boek – dat zeer eenvoudig oogt, waardoor het verhaal het verdiende stralende middelpunt van het werk is – maar vooral door de inhoud.

Debutante Spit – haar naam past perfect bij het omslagontwerp van het boek, dat gesierd wordt door een schop – was na de verschijning van haar boek in januari niet te missen in de media. Haar boek werd getipt door het boekenpanel in De Wereld Draait Door en kreeg lovende recensies, waaronder de maximale waardering van vijf sterren in het Algemeen Dagblad. De vertaalrechten werden al verkocht aan uitgeverijen in Engeland, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Noorwegen en Spanje. Eind maart werd bekend dat ook de filmrechten zijn verkocht. Niet vreemd, want Spit weet als afgestudeerd scenarist op sublieme wijze een zeer sfeervol verhaal te scheppen dat de lezer niet onberoerd laat.

In Het smelt vertelt Spit over de jonge Eva. Zij rijdt op een koude winterdag met een groot blok ijs in haar kofferbak richting haar geboortedorp, waar ze de herdenkingsbijeenkomst voor de broer van Pim bij zal wonen, een van haar oudste vrienden. Het jaar 1988 vormt de bron voor die vriendschap: er worden dan slechts drie kinderen geboren. Samen met Pim en Laurens vormt Eva vanaf dat moment een bijzonder clubje. Het lot veroordeelt het drietal bij gebrek aan leeftijdgenoten tot een voorbestemde en misschien wel opgelegde vriendschap. Eva heeft een ongelukkige jeugd, met alcoholistische ouders, en een zusje en een oudere broer die daar ook onder lijden. De enige manier om van de spanningen in huis weg te vluchten is het samenzijn met haar twee vrienden, maar is de vriendschap bestand tegen de opspelende hormonen van de pubers?

In haar roman weet Spit op subtiele maar overtuigende wijze een bijna benauwende spanning op te roepen. Ze wisselt tussen het heden en verleden van Eva, van een snikhete zomer aan het begin van haar pubertijd naar de koude winterdag waarop de eind-twintiger vergezeld door een blok ijs terugkeert naar haar geboortedorp. Wat is er voorgevallen tussen de vrienden en wat is Eva in hemelsnaam van plan met dat blok ijs? In beide verhaallijnen geeft de schrijfster steeds een klein beetje meer weg van de schokkende gebeurtenissen in een zomer die totaal escaleert en die leiden tot een onvermijdelijke climax in het heden.

Spit werd zelf ook in 1988 geboren en groeide op in het Vlaamse dorp Viersel. Ze weet de sfeer in het fictieve dorp Bovenmeer dan ook perfect te schetsen. Het kleine wereldje met de weinige ontsnappingsmogelijkheden voor wat plezier tijdens een lange hete zomer, de dorpsbewoners en hun eigenaardigheden, en de mentaliteit wanneer het erop aankomt: ‘eigen familie eerst.’

De zinnen zijn helder en raken de lezer als Spit de vaak schrijnende thuissituatie van Eva beschrijft. Bovendien is Eva een meisje dat geloofwaardig is in al haar nukken, onzekerheden, haar verlangen naar een liefdevolle omgeving en haar poging om ‘erbij te willen horen’.

"Elisa’s rug ergert me. Zolang ik haar rug zie, wil dat zeggen dat ik niet door haar gezien word. Bij de meeste andere mensen, bij vader, heb ik het omgekeerde. Zijn rug is het enige deel van zijn lichaam dat ik durf aan te kijken, dat ik niets kwalijk neem – het is zijn dode hoek."

Het einde van het boek veroorzaakt een schok van ongeloof en ontzetting bij de lezer, als ineens alle puzzelstukjes op hun plaats vallen. Een moment waar Spit het gehele boek langzaam naartoe heeft gewerkt. En dan, pas dan, komt de precisie en de subtiliteit van de opbouw van het verhaal volledig tot zijn recht. Hartverscheurend en overtuigend. Fantastisch.  

5

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Lindy de Jong

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.