Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een boeiende les godsdienst, geschiedenis én filosofie in een overzichtelijk naslagwerk

Lisette 07 december 2021 Hebban Recensent

De meeste mensen hebben een redelijk beeld bij het jodendom, christendom, de Grieken en Romeinen en de grote filosofen. Maar heb je er weleens bij stilgestaan dat ze allemaal in dezelfde tijd leefden? In Ontluikend christendom laat Daniël de Waele, leraar Protestantse Godsdienst en docent Nieuwe Testament, zien hoe deze groepen leefden, elkaar beïnvloeden, in de haren vlogen of juist elkaars gedachtengoed overnamen.

Het boek begint met een uitgebreide inkijk in het dagelijkse leven rond het begin van onze jaartelling; het gezin, hoe mensen woonden, onderwijs, politiek, slavernij, et cetera. In de opvolgende hoofdstukken lees je het gedachtengoed van joden, heidenen (Grieken en Romeinen) en christenen. Deze indeling is niet toevallig gekozen. De schrijver volgt hiermee de indeling van Arisides en Petrus.
Elk deel is overzichtelijk opgedeeld in korte hoofdstukken die de begrippen, de geschiedenis en de verschillende groeperingen behandelen. Alles is uitgebreid onderbouwd met per hoofdstuk meer dan honderd bronvermeldingen en de teksten zijn voorzien van talloze citaten en passages.
De Waele besteedt opvallend veel aandacht aan de verhoudingen tussen man en vrouw, arm en rijk, vrije en slaaf. En dat is niet voor niets, want in het laatste hoofdstuk wordt duidelijk waarom dit van belang is voor de bloei van het vroege christendom.

Doordat er eerst wordt ingegaan op het dagelijkse leven en de sociale verbanden leer je de mensen van toen, op een toegankelijke manier, kennen en dat helpt om de religies goed te kunnen begrijpen. 'Hoe anders stonden zij in het leven dan wij in deze moderne tijden,' schrijft De Waele. Nou, heel anders dus. Neem de gereguleerde structuur van slaven en vrijgelatenen. En dat het heel normaal was om baby’s ten vondeling te leggen op een vuilnisbelt, waarmee hun lot – als het kind het al overleefde – als slaaf verzegeld was. Naast alle verschillen is er ook herkenning. Over de groei van het wereldrijk van Alexander de Grote lees je 'Volken in een onmetelijk groot gebied […] leerden elkaar kennen en beïnvloedden elkaar. […] Maar met het verdwijnen van […] het vertrouwde, van een op mensenmaat ingerichte gemeenschap, voelde de mens zich ook wat verloren in een te groot geworden wereld.' Herkenbaar?

Of het nu gaat over exorcisme, gnostische sekten of over Julius Caesar die een voorspelling in de wind sloeg en werd vermoord; het wordt neutraal en zonder oordeel verteld. Zo krijgt de lezer alle ruimte om een eigen mening te vormen. Slechts enkele keren lijkt de mening van de schrijver door te schemeren, zoals in 'Men had het er in ieder geval druk mee, met die vloektabletten'.

Toegegeven, dit is geen makkelijke materie en het is onmogelijk om alle groeperingen en hun verschillende zienswijzen in één keer te onthouden. Hoewel de schrijfstijl toegankelijk is, zal de gemiddelde lezer soms een woord moeten opzoeken. De tekst van de auteur gaat regelmatig naadloos over in een citaat. Dat leest prettig, maar maakt het eveneens lastig te onderscheiden waar het de mening van De Waele betreft en waar die van de aangehaalde schrijver. Niet alle begrippen worden direct uitgelegd. Bijvoorbeeld augur. Uit de context haal je wel dat het te maken heeft met divinatie. Pas enkele hoofdstukken later lees je dat het hier gaat om vogelschouw, waarbij het gedrag van vogels werd gebruikt om de toekomst te voorspellen. Ondanks de korte verklarende woordenlijst en het personenregister had het boek niet misstaan met een uitgebreide index. De e-book variant kan daarom een voordeel opleveren vanwege de zoekfunctie en het woordenboek.

De korte hoofdstukken met duidelijke titels, de prettige schrijfstijl en tot de verbeeldingen sprekende verhalen bieden soelaas. Ontluikend christendom is hiermee een boeiende les godsdienst, geschiedenis en filosofie ineen en na het lezen heb je een uniek naslagwerk in handen dat het begin van onze jaartelling en het ontstaan van het christendom vertelt vanuit de zienswijzen van joden, christenen, Grieken, Romeinen én de filosofen.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Lisette

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.