Een boeiende les godsdienst, geschiedenis én filosofie in een overzichtelijk naslagwerk
De meeste mensen hebben een redelijk beeld bij het jodendom, christendom, de Grieken en Romeinen en de grote filosofen. Maar heb je er weleens bij stilgestaan dat ze allemaal in dezelfde tijd leefden? In Ontluikend christendom laat Daniël de Waele, leraar Protestantse Godsdienst en docent Nieuwe Testament, zien hoe deze groepen leefden, elkaar beïnvloeden, in de haren vlogen of juist elkaars gedachtengoed overnamen.
Het boek begint met een uitgebreide inkijk in het dagelijkse leven rond het begin van onze jaartelling; het gezin, hoe mensen woonden, onderwijs, politiek, slavernij, et cetera. In de opvolgende hoofdstukken lees je het gedachtengoed van joden, heidenen (Grieken en Romeinen) en christenen. Deze indeling is niet toevallig gekozen. De schrijver volgt hiermee de indeling van Arisides en Petrus.
Elk deel is overzichtelijk opgedeeld in korte hoofdstukken die de begrippen, de geschiedenis en de verschillende groeperingen behandelen. Alles is uitgebreid onderbouwd met per hoofdstuk meer dan honderd bronvermeldingen en de teksten zijn voorzien van talloze citaten en passages.
De Waele besteedt opvallend veel aandacht aan de verhoudingen tussen man en vrouw, arm en rijk, vrije en slaaf. En dat is niet voor niets, want in het laatste hoofdstuk wordt duidelijk waarom dit van belang is voor de bloei van het vroege christendom.
Doordat er eerst wordt ingegaan op het dagelijkse leven en de sociale verbanden leer je de mensen van toen, op een toegankelijke manier, kennen en dat helpt om de religies goed te kunnen begrijpen. 'Hoe anders stonden zij in het leven dan wij in deze moderne tijden,' schrijft De Waele. Nou, heel anders dus. Neem de gereguleerde structuur van slaven en vrijgelatenen. En dat het heel normaal was om baby’s ten vondeling te leggen op een vuilnisbelt, waarmee hun lot – als het kind het al overleefde – als slaaf verzegeld was. Naast alle verschillen is er ook herkenning. Over de groei van het wereldrijk van Alexander de Grote lees je 'Volken in een onmetelijk groot gebied […] leerden elkaar kennen en beïnvloedden elkaar. […] Maar met het verdwijnen van […] het vertrouwde, van een op mensenmaat ingerichte gemeenschap, voelde de mens zich ook wat verloren in een te groot geworden wereld.' Herkenbaar?
Of het nu gaat over exorcisme, gnostische sekten of over Julius Caesar die een voorspelling in de wind sloeg en werd vermoord; het wordt neutraal en zonder oordeel verteld. Zo krijgt de lezer alle ruimte om een eigen mening te vormen. Slechts enkele keren lijkt de mening van de schrijver door te schemeren, zoals in 'Men had het er in ieder geval druk mee, met die vloektabletten'.
Toegegeven, dit is geen makkelijke materie en het is onmogelijk om alle groeperingen en hun verschillende zienswijzen in één keer te onthouden. Hoewel de schrijfstijl toegankelijk is, zal de gemiddelde lezer soms een woord moeten opzoeken. De tekst van de auteur gaat regelmatig naadloos over in een citaat. Dat leest prettig, maar maakt het eveneens lastig te onderscheiden waar het de mening van De Waele betreft en waar die van de aangehaalde schrijver. Niet alle begrippen worden direct uitgelegd. Bijvoorbeeld augur. Uit de context haal je wel dat het te maken heeft met divinatie. Pas enkele hoofdstukken later lees je dat het hier gaat om vogelschouw, waarbij het gedrag van vogels werd gebruikt om de toekomst te voorspellen. Ondanks de korte verklarende woordenlijst en het personenregister had het boek niet misstaan met een uitgebreide index. De e-book variant kan daarom een voordeel opleveren vanwege de zoekfunctie en het woordenboek.
De korte hoofdstukken met duidelijke titels, de prettige schrijfstijl en tot de verbeeldingen sprekende verhalen bieden soelaas. Ontluikend christendom is hiermee een boeiende les godsdienst, geschiedenis en filosofie ineen en na het lezen heb je een uniek naslagwerk in handen dat het begin van onze jaartelling en het ontstaan van het christendom vertelt vanuit de zienswijzen van joden, christenen, Grieken, Romeinen én de filosofen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Lisette
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
