Een jaar na schrijven nog even urgent
Paolo Giordano, schrijver en natuurkundige, kennen we onder andere van zijn prijswinnende debuut De eenzaamheid van de priemgetallen. Tussen 25 februari 2020 en 25 april 2021 observeert hij hoe corona Italië en de wereld in zijn greep hield. Op indringende wijze vertelt hij over de noodtoestand in de Italiaanse ziekenhuizen en de eenzaamheid van de dood. Niemand kon afscheid nemen. Hij beschrijft de wetenschap achter de pandemie, de moeilijke beslissingen die de overheid moest nemen, de reacties van mensen die in hun vrijheid ingeperkt werden. En hij kijkt vooruit. Naar de toekomst. Naar wat we kunnen leren van deze situatie. In Wat ik niet wil vergeten zijn deze artikelen, gepubliceerd in de Italiaanse krant Corriere delle Sera, gebundeld, vertaald door Pietha de Voogd.
‘De wiskunde van de besmetting is simpel,’ zo begint Giordano op 25 februari, krap een maand na de eerste besmettingen in Italië. Elk hoofdstuk begint met een soortgelijke prikkelende, stellige zin die aanzet tot verder lezen. Zijn wetenschappelijke kennis verweeft hij in zijn observaties. Zo geeft hij een uitleg van het SIR-model en het R-getal. Geen droge kost, maar helder uitgelegd met tot de verbeelding sprekende metaforen. Hij onderschrijft de ernst van covid en de noodzaak van de maatregelen en hij is niet bang om uit te halen naar de sceptici. Zodra je snapt hoe die wiskunde in elkaar zit, schrijft hij:
'Dan mag nu iedereen die totaal niet in de weersverwachting gelooft, die morgen een tochtje naar het strand plant terwijl hij weet dat er 90% kans op een stortbui wordt voorspeld, zijn hand opsteken.’
Steek die maar in je zak.
Ondanks dat Giordano voorstander is van maatregelen, wordt zijn toon steeds kritischer. Hij hekelt de vanuit die eerste paniek ingegeven bipolaire aanpak: ‘Noodsituatie of niks aan de hand, open of dicht.’ Ook over het navolgen van de maatregelen laat hij een kritischer geluid horen. Tegenover de door hem bekritiseerde anitvaxers noemt hij de mensen ‘die smeken om ingespoten te worden met wat voor spul dan ook […] wel of niet goedgekeurd’. Hij roept de politiek op, het is inmiddels november 2020, om de eigen populariteit op te offeren voor de goede zaak.
‘Men riskeert het psychologische verzet dat we allemaal toch al voelen nog verder aan te wakkeren.’
Giordano maakt een lijst. Een lijst van dingen die hij niet wil vergeten. Op zijn lijst staat bijvoorbeeld:
'Ik wil niet vergeten dat iedereen om mij heen zich aan de regels hield, en hoe verbaasd ik daarover was […] dat Europa te laat was, veel te laat. […] Ik wil niet vergeten dat de pandemie niet werd veroorzaakt door een geheim militair experiment, maar door onze ontaarde relatie met het milieu en de natuur, […] de achteloosheid van onze consumptie'. Hij pleit ervoor dat 'iedereen een eigen lijst zou moeten maken, zodat we die lijsten, als de rust is weergekeerd, naast elkaar kunnen leggen en kijken of er dezelfde dingen op staan, en of het mogelijk is om daar iets mee te doen'.
‘Dat zal het moment zijn dat de leden van de heersende klasse elkaar op de schouders zullen slaan, elkaar complimenten makend voor de slagvaardigheid.’
Wat ik niet wil vergeten voelt, bijna een jaar later, nog steeds urgent. Giordano weet opvallend knap de vinger op zere plekken te leggen en getuigt van een vooruitziende blik. In plaats van slechts te observeren, komt hij ook met oplossingen en voorstellen. Hij schrijft, precies zoals de titel zegt, om niet te vergeten. Want hij vreest dat wat we leerden over de crisis, onze maatschappij en over onszelf in de vergetelheid raakt. Dat we besluiten om terug te keren naar de wereld, precies zoals hij was, inclusief het kapitalisme en de overconsumptie. Hij roept op om open en nieuwsgierig te denken, om te verbinden in plaats van te scheiden en om ons voor te stellen wat erna komt. Wat wil jij niet vergeten?
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Lisette
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
