Sterk debuut over de drijvende kracht van de emotie

“We koesteren de illusie dat we controle hebben. Maar we begrijpen zoveel niet van onszelf”, laat Ellen van Pelt (1980) een van haar personages treffend opschrijven in zijn memoires. In haar debuutroman Drift  staat de emotie en hoe deze kan drijven tot het maken van ingrijpende keuzes centraal.

Hoofdpersoon is de jonge architecte Eloïse. Ze heeft net een dochter gekregen en worstelt erg met haar kersverse moederschap. Wanneer ze met haar gezin terugverhuist naar Antwerpen, de stad waar ze opgroeide, drijven de herinneringen die dit oproept haar terug in de armen van haar jeugdliefde Jacob. Zonder lang na te denken vertrekt ze met hem naar een boerderij in Frankrijk. Haar man Seth en dochter Louisa laat ze achter in Antwerpen.

Drift  gaat vooral over de relatie tussen Eloïse en haar vader Louie. Hun band is beschadigd geraakt door een gebeurtenis toen Eloïse vijftien was. Van Pelt laat haar in Frankrijk terugdenken aan haar jeugd en zo wordt gaandeweg duidelijk wat er tussen hen is voorgevallen. Tegelijkertijd lezen we met Eloïse mee in de memoires van Louie. Die heeft hij een paar jaar eerder, toen bij hem de eerste tekenen van Alzheimer zich openbaarden, voor haar opgeschreven. Omdat Van Pelt steeds wisselt tussen de perspectieven van Eloïse en Louie leren we beide kanten van het verhaal kennen.

Louie hield van twee vrouwen. Zowel van de apollinische Marie als van de dionysische Celeste, de moeder van Eloïse. Celeste ontmoette hij toen hij al samen was met Marie. “Maar als ik echt had gewild, had ik me toen niet kunnen omdraaien en naar huis, naar Marie kunnen gaan? Zijn gevoelens zo sterk dat ze onze keuzevrijheid aantasten? Of maken we onszelf dat maar wijs?” Zijn liefde voor beide vrouwen maakte dat hij een onconventioneel bestaan koos. Hij verdeelde zijn tijd over twee gezinnen. Zijn dochters waren hiervan echter niet op de hoogte. Toen Eloïse er uiteindelijk toch achter kwam, brak ze met haar ouders.

In Frankrijk probeert Eloïse met zichzelf in het reine te komen. Door de schriften van haar vader te lezen krijgt ze meer begrip voor de keuzes die hij gemaakt heeft. Ook zij worstelt met haar liefde voor twee mannen. “Als Jacob de liefde voor de nacht is, is Seth de liefde voor de dag. Hij is de man van het licht. Geen verzengende passie, maar een zoete warmte.”

Drift  onderzoekt in hoeverre de keuzes die ouders maken hun kinderen beïnvloeden. De verschillende thema’s in het verhaal zijn goed uitgewerkt en verhouden zich onderling tot elkaar. Saillant is bijvoorbeeld dat Louie getroffen wordt door alzheimer, de overtreffende trap van de controle verliezen over je leven. De ziekte zal het hem uiteindelijk onmogelijk maken zijn eigen keuzes te maken.

Ook de Schelde speelt een belangrijke rol. Louie’s zusje verdronk ooit in de rivier, waardoor zijn leven onlosmakelijk met het water verbonden is geraakt. Ook Eloïse wordt er steeds door aangetrokken. De rivier is in de hele roman aanwezig. Soms rustig kabbelend, soms driftig. Net als de emoties van de personages.

Toch is het zo nu en dan wel wat veel. Een onconventioneel gezinsleven, de breuk met de ouders, alzheimer, een zusje dat verdronk in de Schelde, Eloïse’s moeizame liefdesrelaties. Maar ondanks dat wordt het verhaal nergens ongeloofwaardig.

Van Pelts taalgebruik is beeldend. De zinnen die ze schrijft schieten hun doel niet voorbij, maar zijn wel poëtisch. Dit maakt dat je ze soms meerdere keren wilt lezen. In het laatste hoofdstuk lijken alle lijntjes bij elkaar te komen, maar Drift  eindigt toch suggestief. Juist dat past binnen het thema van dit verhaal. Kortom, Van Pelts debuut zit sterk in elkaar en doet zeker uitkijken naar meer.