Tussen twee werelden

https://looneybooks79.blog/2024/09/12/bintje/

Bintu of beter gekend als Bintje is een jong meisje dat samen met haar blanke moeder, Kristel, en haar illegale Congolese vader, Yuma, zijn moeder Tatá en Bintu’s broertje Bodi in een flat wonen in de stad. In dezelfde blok wonen ook Kristels ouders. Het is begin jaren negentig, Bintu kijkt dan ook graag naar De Soundmixshow, met Bart Kaëll (de man die haar seksuele ontwikkeling uitlokte) en ze is grote fan van Whitney Houston en The Bodyguard! Maar Bintu leeft in een wereld tussen werelden. Op school, bij de nonnen, wordt duidelijk dat ze nergens echt thuishoort. Haar grootvader werkt er als klusjesman en zij spendeert dan ook graag haar tijd bij hem tijdens de pauzes. Later zal haar vader die job uitoefenen en dan helpt ze hem ook liever mee dan met de andere kinderen te spelen. Ze heeft maar één echte vriendin.
Bintu hangt heel hard aan haar vader terwijl ze eigenlijk ook ziet dat het huwelijk van haar ouders uiteen kruimelt, geleidelijk aan. Yuma valt in een alcoholisch vat, slaat Kristen en beschuldigt haar van overspel. Maar Bintje ziet enkel hoe haar vader zijn memoires opschrijft, de sigaret in de hand. Al het andere wil ze precies niet zien.
Als Bintje/Bintu ouder wordt en zelf moeder wordt, is duidelijk dat haar vader en het verleden sporen heeft nagelaten want zelf vervalt Bintje ook in de valkuilen die haar vader overheersten. Hij heeft nooit zijn volle potentieel kunnen tonen en dat frustreerde hem zodanig dat hij dit uitwerkte op de mensen rondom hem en een vlucht zocht in de drank. Diezelfde val kent Bintje dus ook. Het enige grote verschil met haar vader is dat Bintu zich niet beroept op een devoot leven waar haar vader alles voor laat vallen. Zijn religieuze roeping wordt voor haar dan ook eerder een last dan een zegen.
Doordat ze, zowel als kind als als volwassene, geconfronteerd wordt met racisme en nooit ergens 100% bijhoort (als dochter van een zwarte vader en blanke moeder hangt ze tussen beide werelden), probeert Bintje zoveel mogelijk ‘blank’ te zijn maar je kan je afkomst niet ontkennen, hoe vaak je dat ook wenst. En toch gaat Bintu niet op zoek naar haar Congolese roots, ook al las ze de memoires van haar vader.
Bintje is een zwaarbeladen boek maar Tuly Salumu kan toch de nodige lichtheid aan boord brengen. Het is een ode aan de jaren negentig en een kroniek van een disfunctionele familie, teweeggebracht door de maatschappij rondom hen. Racisme speelt een grote rol zowel op de achter- als op de voorgrond in dit verhaal. Het boek zit bol met het nodige drama en is zeker geen optimistisch verhaal over een familie die elkaar op elk moment steunt. Maar zelfs in een familie vol pijn en hartzeer kan soms een lichtpuntje de kop opduiken. En dat weet de schrijfster Tuly heel goed weer te geven.