Lezersrecensie
Oorlog heeft vele gezichten
https://looneybooks79.blog/2024/09/23/dans-van-verraad/
Een naamloze soldaat, een deserteur, wandelt door de bergen richting een hut uit zijn jeugd waar hij schuilen kan. Maar dan komt een vrouw met een oude ezel op zijn pad. Zij kent hem uit het dorp waar ze zelf van wegvlucht. Die herkenning verandert haar leven.
Op 11 september 2001 is in Havel, op een boot op de Wannsee, een colloquium voor Paul Heudeber, een wiskundige die ooit nog in Buchenwald in het concentratiekamp heeft verbleven. Zijn vrouw, Maja, verliet hem jaren later om te kiezen voor een politieke carrière in het westen. Paul, overtuigd communist, ook de reden waarom hij werd opgepakt, bleef in de zaak geloven, verhuisde er zelfs voor naar Oost-Duitsland (BRD). Maar blijft zijn geloof in dit communisme wel bestaan? Zijn dochter Irina neemt het voortouw op het colloquium om hem te eren maar, terwijl elders in de wereld een vreselijke historische gebeurtenis zich voordoet, begint Irina aan de draadjes van het verleden te trekken en ontrafelt geheimen die ze nooit had voorzien.
Twee verschillende verhaallijnen die niks met elkaar schijnen te maken te hebben. Het ene is hard, ruw en laat niks aan de verbeelding over. Het andere is doorspekt met het verleden en herinneringen over een oorlog die ooit is geweest en sporen nalaat terwijl een nieuwe nakende oorlog zich aankondigt, door de aanslag op de World Trade Center in New York.
Beide verhalen zijn geïnspireerd door de inval van Rusland in Oekraïne. Mathias Énard vond het nodig dit boek te schrijven door twee verhalen te vertellen. De enige link tussen beide verhalen is het gegeven oorlog en hoe mensen omgaan met de veranderingen die dat teweegbrengt. Net zoals de soldaat geen naam krijgt, weten we ook niet voor welke oorlog hij vlucht. Het zou de huidige oorlog kunnen zijn die heerst tussen Oekraïne en Rusland, maar evengoed die in Bosnië in de jaren negentig, Afghanistan in de jaren tachtig of zelfs een van de wereldoorlogen… Oorlog is universeel en kent maar één constante: ze is wreed en kent geen genade!
Het verhaal van de deserteur kon me helemaal boeien en, had wat mij betreft, nog verder mogen uitgediept worden, was ook het deel in dit boek waar ik volledig in geïnvesteerd was. En hoewel de beide verhaallijnen, die afwisselend een hoofdstuk besloegen, op een dusdanige poëtische en prozaïsche manier waren geschreven met een paar van de prachtigste zinnen die ik dit jaar al las in een boek, vond ik het ontbreken van een echte link tussen de verhalen en het langdradige gepalaver over Paul Heudebers wiskundige onderzoeken vaak net iets te saai. Enard verwacht van zijn lezers net iets te veel wiskundig talent om mee te zijn in die verhaallijn.
Desondanks dit heb ik genoten van dit boek, mede en vooral dankzij de tocht van de deserteur, het meisje en haar oude ezel. Het is ook de cover van dit boek dat me ontzettend aansprak.
Een naamloze soldaat, een deserteur, wandelt door de bergen richting een hut uit zijn jeugd waar hij schuilen kan. Maar dan komt een vrouw met een oude ezel op zijn pad. Zij kent hem uit het dorp waar ze zelf van wegvlucht. Die herkenning verandert haar leven.
Op 11 september 2001 is in Havel, op een boot op de Wannsee, een colloquium voor Paul Heudeber, een wiskundige die ooit nog in Buchenwald in het concentratiekamp heeft verbleven. Zijn vrouw, Maja, verliet hem jaren later om te kiezen voor een politieke carrière in het westen. Paul, overtuigd communist, ook de reden waarom hij werd opgepakt, bleef in de zaak geloven, verhuisde er zelfs voor naar Oost-Duitsland (BRD). Maar blijft zijn geloof in dit communisme wel bestaan? Zijn dochter Irina neemt het voortouw op het colloquium om hem te eren maar, terwijl elders in de wereld een vreselijke historische gebeurtenis zich voordoet, begint Irina aan de draadjes van het verleden te trekken en ontrafelt geheimen die ze nooit had voorzien.
Twee verschillende verhaallijnen die niks met elkaar schijnen te maken te hebben. Het ene is hard, ruw en laat niks aan de verbeelding over. Het andere is doorspekt met het verleden en herinneringen over een oorlog die ooit is geweest en sporen nalaat terwijl een nieuwe nakende oorlog zich aankondigt, door de aanslag op de World Trade Center in New York.
Beide verhalen zijn geïnspireerd door de inval van Rusland in Oekraïne. Mathias Énard vond het nodig dit boek te schrijven door twee verhalen te vertellen. De enige link tussen beide verhalen is het gegeven oorlog en hoe mensen omgaan met de veranderingen die dat teweegbrengt. Net zoals de soldaat geen naam krijgt, weten we ook niet voor welke oorlog hij vlucht. Het zou de huidige oorlog kunnen zijn die heerst tussen Oekraïne en Rusland, maar evengoed die in Bosnië in de jaren negentig, Afghanistan in de jaren tachtig of zelfs een van de wereldoorlogen… Oorlog is universeel en kent maar één constante: ze is wreed en kent geen genade!
Het verhaal van de deserteur kon me helemaal boeien en, had wat mij betreft, nog verder mogen uitgediept worden, was ook het deel in dit boek waar ik volledig in geïnvesteerd was. En hoewel de beide verhaallijnen, die afwisselend een hoofdstuk besloegen, op een dusdanige poëtische en prozaïsche manier waren geschreven met een paar van de prachtigste zinnen die ik dit jaar al las in een boek, vond ik het ontbreken van een echte link tussen de verhalen en het langdradige gepalaver over Paul Heudebers wiskundige onderzoeken vaak net iets te saai. Enard verwacht van zijn lezers net iets te veel wiskundig talent om mee te zijn in die verhaallijn.
Desondanks dit heb ik genoten van dit boek, mede en vooral dankzij de tocht van de deserteur, het meisje en haar oude ezel. Het is ook de cover van dit boek dat me ontzettend aansprak.
1
1
Reageer op deze recensie