De teloorgang

https://looneybooks79.blog/2024/12/08/dit-is-mijn-hof/

Tijdens het lezen van ‘Dit is mijn Hof’ voelde ik me ‘Vrouwe Justitia’ met haar grote weegschaal , balancerend tussen ‘de auteur heeft hier gelijk’ en ‘ja maar, en de natuur krijgt geen plek meer of zo’ en dan weer ‘ja de boeren hebben toch al afgezien’…

Het boek werd me aangeraden door een vriendin en dorpsgenote (bedankt, Kathleen), nadat mijn vriend en ik verhuisd zijn naar de polders tussen de boeren en de natuur. Niet dezelfde polders waar Chris De Stoop over schrijft en waar hij vandaan is, maar toch ook wel vergelijkbaar. Dus het was zeker interessant om dit boek gelezen te hebben om sommige zaken te begrijpen (of ik met alles van beide partijen akkoord ga, dat laat ik zoveel mogelijk in het midden).

Ik ben zeker niet aan mijn proefstuk toe wat Chris De Stoop betreft. Ik las reeds een aantal boeken van hem waarin hij over zijn vermoorde oom Daniël schreef en de rechtzaak daaromtrent en een boek over corona in een serniorentehuis, na een Sinterklaasfeestje.

'Dit is mijn Hof' is een heel gelaagd boek want eigenlijk gaat het over de teloorgang: die van het boerenleven, die van de natuur in zijn geheel (zonder echt het thema klimaatopwarming aan te snijden), de teloorgang van dorpen zoals Doel en vooral ook over de familie van De Stoop.

Dus eerst en vooral de teloorgang van het boerenleven, dat ten koste gaat voor buitenlandse invoer van producten, door natuurgewinning die dan gronden van de boeren inpalmen, doordat het beroep niet aantrekkelijk meer is door onder andere veel administratieve rompslomp en de regels strenger geworden zijn. Dat betekent dan vooral dat bepaalde dingen zoals bemesting beperkt wordt, sproeien van gewassen tegen ongedierte en onkruid geen optie meer is en het houden van vee ook al niet populair meer is.

Ik kan me voorstellen dat Chris, die de boerderij overnam van zijn ouders en broer (na diens dood), niet wist waar hij zich kon aan verwachten en hij die de stiel nooit heeft geambieerd, in een wespennest terecht kwam.

Ten tweede komt de teloorgang van de natuur aan bod. En om deze een kans te geven terug op te bloeien beslissen organisaties zoals Natuurpunt en Agentschap Bos en Natuur om polders terug onder water te zetten, met goede bedoelingen zou je denken, maar dit komt enkel de Antwerpse Haven dan te goede, want die kan een bredere geul maken om nog grotere containerschepen door te jagen. Op het zelfde moment tracht men bepaalde vogelsoorten terug naar de polders te lokken, maar dat betekent ook dat andere dieren hun weg vinden en de vogels als prooi zien (vossen, bijvoorbeeld) en dat zorgt dan ook weer voor problemen.

Ten derde wordt er ook tijd besteed in dit boek aan het verdwijnen van dorpen, door de ontpoldering, door de verbreding van de Oosterschelde (allemaal in naam van de vooruitgang) zoals bijvoorbeeld één van de heikelste dossiers in ons land, Doel! Hét dorp dat al jaren een spookdorp is en ten tijde van het schrijven van dit boek nog zou verdwijnen... Intussen is deze beslissing herroepen en wordt het dorp zelfs opnieuw opgebouwd, na alle geleden leed en strijd dat de inwoners al die tijd hebben moeten voeren. Een typisch Belgisch surrealistisch voorbeeld dus met andere woorden.

En tenslotte gaat dit boek voornamelijk over de teloorgang van een familie waarbij de boerderij, die al eeuwen bestaat en al sinds 1953 door de familie wordt beheerd van vader op zoon, geleidelijk aan doodbloedt. Als de broer van Chris sterft (tussen de lijnen door las ik dat hij zelf een einde maakte aan zijn leven hoewel dat nooit werd benoemd in het boek. Bij een interview enkele jaren geleden, bij het verschijnen van 'Hemelrijk', werd dit jammer genoeg bevestigd). De moeder van Chris beland in een tehuis nadat ze gevallen is en niet meer in staat is thuis te wonen dus beslist Chris de boerderij zelf over te nemen. Zoals reeds gezegd loopt dit niet zomaar van een leien dakje en moet Chris zijn weg zoeken in het boerenleven en al de nodige rompslomp dat dit met zich meebrengt.

Ik heb eigenlijk gevloekt op dit boek... omdat ik geen kant wou of kon kiezen, niet dat dat gevraagd wordt maar het zet zoveel dingen in perspectief en toont zo duidelijk aan dat niet alles eenzijdig is en dat we allemaal een beetje meer respect voor elkaar zouden moeten hebben en voor de natuur. Want waar het heel vaak om draait in dit klimaat is geld, en daar hebben we eigenlijk nooit een goede, leuke boodschap aan, integendeel!

Dit is een fantastisch voorbeeld van vooruitgang dat vooral achteruitgang kan betekenen. Een perfect evenwicht tussen natuur en landbouw zou nochtans perfect moeten bestaan.

Eén passage in het boek heeft me wel doen koken... ik ga er niet te veel over uitwijden maar als het over jacht gaat, dan ben ik helemaal geen voorstander. Dus als mensen als Fernand Huts de regels aan hun laars lappen, daar ga ik van door het lint!

'Dit is mijn Hof' is frustrerend, is prachtig geschreven, bloed-van-onder-de-nagels drijvend, boosmakend, machteloosheid en vooral een perfecte weergave van hoe ons kleine landje buigt onder het gewicht van geld en macht!

En het is eveneens voor mij het teken om nog meer Chris De Stoop te lezen! Op zoek naar meer boeken van hem, met andere woorden (te beginnen met De Bres en in 2025 verschijnt ook een nieuw boek van hem, 'De Damiaanhoeve' over 'de hoevemoord'. Iets om naar uit te kijken dus!