Een beklemmend boek dat kippenvel bezorgt

Het is 18 april 2014 als de 46-jarige Josta hondsberoerd vroeg in de middag wakker wordt. Ze begrijpt er niets van, normaal gesproken gaat haar wekker altijd om acht uur af. En hoe kan het dat haar haar opeens zo vet is? En dat er in de spiegel veel meer uitgroei te zien is? De schok is groot als ze er uiteindelijk achter komt dat het al 18 april is. Ze ging namelijk op 8 april naar bed! Dan ontdekt ze als ze onder de douche staat een lang litteken net onder haar bikinilijn. Ze is geopereerd en kan zich daar helemaal niets van herinneren. En ze heeft ook geen idee waar die operatie voor nodig was.

---Het genadeloze DDR-regime---
Josta leeft een teruggetrokken leven in het Zuid Limburgse Mechelen, zeker sinds haar man David is overleden. Dat vind ze wel prima, ze is graag alleen. Niet alleen omdat ze geen behoefte aan gezelschap heeft, maar ook omdat haar leven in de voormalige DDR de nodige trauma’s bij haar heeft achtergelaten.

Ze viel in de DDR als jong meisje op door haar uitzonderlijke schildertalent en kwam daardoor al vroeg in aanraking met het genadeloze regime. Haar begaafdheid werd opgemerkt en gedrild, uiteindelijk werd ze als kunstvervalser gerekruteerd. In opdracht van een speciale tak van de regering moest ze samen met een paar andere kunstenaars werken in dezelfde stijl van beroemde schilders maken. Haar meerderen deden vervolgens net alsof ze die schilderijen in een pas ontdekte Nazi-kelder hadden gevonden zodat deze ‘vergeten kunstwerken’ voor een fortuin aan het Westen konden worden verkocht.

Wanneer de Berlijnse muur op omvallen staan, is het alleen niet de bedoeling dat ooit naar buiten komt dat de DDR-top kunstvervalsers in dienst had om op deze manier veel westers geld te kunnen verdienen. Als blijkt dat er een dossier is verdwenen waarin precies staat vermeld welke vervalsingen er zijn geproduceerd, belandt Josta met haar collega’s in de Stasi-gevangenis Hohenschönhausen.

---Nachtmerries en rillingen---
Josta heeft nog steeds nachtmerries van haar tijd in de gevangenis. Vooral herinneringen aan de man die haar maandenlang bijna dagelijks ondervraagd heeft geven haar nog steeds de rillingen. Nu er een nier van haar is gestolen, weet Josta gewoon dat haar verleden haar aan het inhalen is. Er wordt nog altijd naar dat dossier gezocht en de enige manier om dit te overleven, is door dat dossier eerder te vinden.

“Zijn ogen waren donkergroen, als mos in de late herfst. Met spikkeltjes kastanje erin. De enige dissonant in zijn gladde uiterlijk waren de putjes op zijn wangen. Hij moet in zijn jeugd behoorlijk last hebben gehad van acne. Het gaf hem een ruige uitstraling. Onder normale omstandigheden had ik mijn ondervrager misschien aantrekkelijk gevonden, maar niet in Hohenschönhausen. Daar gruwde ik van hem.”

---Een beklemmend boek dat kippenvel bezorgt---
Net zoals in haar vorige boek – De Camino – heeft Anya Niewierra een zwarte bladzijde uit de geschiedenis genomen en dat als basis voor een aangrijpende thriller gebruikt. Ze gaat diep in op het leven tijdens de laatste jaren van de DDR en breidt daar een fictief verhaal omheen. Het resultaat is een beklemmend boek dat kippenvel bezorgt. Niet alleen omdat het razend spannend is, maar ook omdat je weet dat grote delen van die hele DDR-geschiedenis op de waarheid berusten.

Niewierra heeft opnieuw een huzarenstukje gecreëerd waarbij je als lezer enkel en alleen ademloos de bladzijdes om kunt slaan. Josta zit in een mum van tijd onder je huid, je moet gewoon weten wat haar is overkomen en wat ze gaat doen om aan haar uitgestelde lot te ontsnappen.

Deze week is er weer een nieuw boek van Anya Niewierra uitgekomen: De nomade. Hierin duikt een documentairemaakster in de geschiedenis van de voormalige Sovjet Unie. Ik ben er inmiddels van overtuigd dat ze me met dit boek weer kippenvel gaat bezorgen.

Deze recensie is ook op mijn blog gepubliceerd: https://loortjeleest.nl/