Mien: eigenzinnig en ambitieus naar de wereldtitel op de fiets
Het verhaal van Nederlands eerste wereldkampioene wielrennen – nog voor die titel officieel werd – wordt uit de vergetelheid gehaald met de biografische roman Mien.
Op 1 juli gaat de Giro Rosa van start, de belangrijkste meerdaagse wielerkoers voor de vrouwen. Waarschijnlijk zal van de tiendaagse rittenkoers door Italië net als in de meeste voorgaande edities nauwelijks livebeeld te zien zijn, al ijvert Karl Vannieuwkerke bij Vive le Vélo op de VRT daar al jaren voor. Het staat in schril contrast met de totale mediagekte die een dag later bij de Tour de France losbarst. Wat dat betreft is er nog veel te winnen voor het vrouwenwielrennen. Het criterium dat de vrouwen sinds twee jaar op de slotdag van de Tour over hetzelfde parcours in Parijs rijden is in ieder geval een goede stap voorwaarts.
Maar ze zijn van ver moeten komen, de vrouwen die wilden koersen. In de biografische roman Mien Een vergeten geschiedenis richt Mariska Tjoelker de schijnwerpers op Nederlands eerste wereldkampioene wielrennen Mien van Bree. De wielrenster uit Loosduinen greep de wereldtitel in 1938.
Maar Elsy Jacobs is in 1958 toch de eerste vrouw die wereldkampioen wielrennen werd, hoor ik de wielerkenner onder u zeggen, of Keetie van Oosten-Hage is toch de eerste Nederlandse die de regenboogtrui wist te veroveren? Dat was inderdaad nadat de wielerunie UCI dan toch maar na jaren van vrouwenwedstrijden akkoord ging met het organiseren van een officieel WK voor vrouwen. Gekoerst werd er al veel langer, vooral in de jaren dertig en dan vooral bij onze zuiderburen.
Mien van Bree komt in aanraking met de koers door de Scheveningse Veldrit die sinds 1925 jaarlijks wordt georganiseerd. Daar ziet ze als 15-jarige voor het eerst vrouwen koersen en is ze verkocht. Anderhalf jaar later in 1931 is de wielervereniging voor dames Vooruit Is Ons Streven (VIOS) een feit. Ook een stimulans voor haar is de steun die ze krijgt van wielerkampioen en plaatsgenoot Piet Moeskops. Met zo’n voorbeeld voelt ze zich alleen gesterkt en in 1932 nemen de dames van VIOS voor het eerst deel aan een koers, vanzelfsprekend in België. Daar zien ze ook voor het eerst Elvire de Bruyn, de Belgische wielerkampioene aan het werk. Tjoelker beschrijft mooi hoe Mien definitief in de ban van de koers raakt en gestaag klimt in de uitslagen van de wielerwedstrijden, een opmars die voor haarzelf niet snel genoeg gaat.
Wielrennen voor vrouwen was niet gepast in die tijd, sporten voor vrouwen sowieso niet. Hooguit voor meer ‘vrouwelijke sporten’ als zwemmen was een beetje begrip. Voor vrouwen op de fiets zeker niet, zelfs niet in België waar de vrouwenkoers volgens de auteur in die tijd populair is. Het boek gaat niet zozeer over sportuitslagen, maar meer over de ontwikkeling van het vrouwenwielrennen in die jaren. Vooral in de commentaren waarmee Tjoelker elk hoofdstuk laat beginnen spreekt de afkeer en het onbegrip voor vrouwen die wielrennen. Ook de grote geschiedenis van de jaren dertig marcheert het boek in; de politieke onrust in buurland Duitsland en de economische malaise die ook de tuinders in Loosduinen treft, onder wie de vader en broers van Mien.
Mien pakt in 1938 eindelijk de wereldtitel na enkele tweede plaatsen. Vooral ook omdat Elvire de Bruyn zichzelf officieel heeft laten veranderen in Willy de Bruyn en niet meer kan deelnemen bij de vrouwen. De hoofdpersonen van dit boek zijn pioniers op meerdere gebieden. Het verhaal van Elvire is opzienbarend. Het persoonlijke verhaal van Mien die met haar geliefde Maria een Belgisch café gaat uitbaten net zozeer. Aan het sportieve deel komt echter abrupt een eind door de Tweede Wereldoorlog en voor Mien door de roep om haar gedwongen terugkeer naar Loosduinen om voor haar moeder te zorgen. Het is het einde van een sportcarrière en het begin van een tragisch verloop van haar verdere leven.
Tjoelker leeft zich in de hoofdpersoon in maar hemelt haar zeker niet op. Ze maakt Miens frustratie over haar misgelopen sportcarrière invoelbaar en beschrijft hoe ze meeleeft met successen en problemen van sommige latere sportvrouwen. Daarbij wordt Mien steeds meer een tragische roman en minder een non-fictie boek gestaafd op harde feiten, zoals de auteur ook vermeldt. De biografische roman is het verhaal van een wielercarrière die toentertijd uniek was in Nederland, maar helaas nooit tot volledige bloei is kunnen komen. Maar het is ook de geschiedenis van vrouwen die knokken voor een plaats in de sport en zich tegelijkertijd moeten aanpassen aan de wereld om hen heen. Tachtig jaar later is die strijd nog steeds niet helemaal gestreden als je de emancipatie van het vrouwenwielrennen vergelijkt met andere vrouwensporten.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Luc Wierts
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
