Een jongen, een vlinder en een fret

Debutante Marjolein de Craen presenteert in haar roman Freek en de mierenkoningin de dierentuin als een gemeenschap vol liefdevolle gevoelens, vol conflicten en vol ethische paradoxen. De wolven in een kooi kunnen zes stappen doen voor ze hun neus stoten. En spelen de chimpansees nu echt vrolijk in de bomen? Met grote precisie, zorgvuldig observerend kleurt De Craen haar decor, via de bezoekers: meisjes met paardenstaarten, jongens met invullijsten bevragen en becommentariëren de gevangenschap, het behoeden voor uitsterven en de wetenschappelijke mogelijkheden om te observeren van de dierentuin. Zijn olifanten echt belangrijker dan roodvoetspinnen? Centraal in De Craens dierentuindecor is de vlinderkas. Kleine bordjes oranje geel gekleurd fruit, helpen de vlinders tot leven komen na een tocht waarop ze verpakt in piepschuim vanuit Costa Rica naar Nederland kwamen. Met hun lange tongetjes zuigen ze het nectar op.

Freek, een psychisch en lichamelijk kwetsbare jongen werkt in dit vlinderdecor. Hij staat onder toezicht van oppasser Thijs. Freek is bang voor de wat gladde directeur Joost.
Thuis - hij woont bij zijn moeder Marie - heeft Freek een fret. De Craen wisselt haar decor maar weet daarin de overgang van vlinderliefde naar liefde voor een fret volkomen vanzelfsprekend te maken. Freek tovert de fret te voorschijn als het nodig is iemand even bang te maken. Moeder Marie heeft zo nu en dan een potentiële nieuwe partner.

Freek, Thijs en Joost zijn net als de hen omringende dieren kwetsbaar. Net als de dieren verlangen ze naar geborgenheid, maar hebben ze - nu en dan - ook behoefte aan machtsvertoon. Aan grootheid.
Natuurlijk moet de dierentuin voor een groot publiek aantrekkelijk en toegankelijk zijn. Een pasgeboren giraf, wankel op zijn poten, de oude mierenkoningin Uma, een slaperige leeuw, ze trekken in hun schoonheid bezoekers. Glimmend staan ze op de site van de dierentuin.
Maar Freek en zijn fret? Freeks verbondenheid met de kas is groot. Maar levert het iets op? Is zijn liefde efficiënt? En hoe verhouden Thijs en Joost zich tot elkaar? De Craen spint alle achtergronden zorgvuldig uit zoals ze ook haar decor zorgvuldig neerzet. In liefde, onhandigheid, efficiëntie. In ethiek, filosofie en observaties.

Freek en de mierenkoningin is een roman waarin de liefdes, verlangens en beperkingen van de hoofdpersonen als vanzelfsprekend vergeleken wordt met de dilemma’s, de verlangens en de gewoontes van dieren in de dierentuin.