Mij een zorg

Vuile handen - Marco Kunst
April is ook dit jaar weer de Maand van de filosofie. Sinds 2019 geeft Querido een jeugdboek uit dat passend is bij het thema en geschreven is door een gerenommeerd schrijver. Kijk op https://www.maandvandefilosofie.nl/kinderboek voor alle titels.

Dit jaar is de eer aan Marco Kunst! Een schrijver die blijft verrassen en al intrigerende boeken schreef zoals Het verlangen van de prins, Het touw en de waarheid en Offline. In zijn boeken zit altijd wel iets wat je aan het denken zet: over onze toekomst, altijd verlangen naar meer of de grote machthebbers. Het schrijven van het boek voor de Maand van de filosofie is hem op het lijf geschreven. Dit jaar is het thema: Mij een zorg.

Op de cover zien we een pakketje dat met ducttape stevig dicht gemaakt is. Het is duidelijk: dit is een bom. De titel geeft ook al richting: er gaan vuile handen gemaakt worden.

Het verhaal wordt verteld vanuit twee ik-perspectieven: die van Achim en zijn zus Leila die ernstig gehandicapt is en in een rolstoel zit. In de proloog lezen we dat het Achim is die met een pakketje op een vliegveld rondrent.

Het verhaal speelt in 2030. De wereld ziet er nog minder fraai uit dan nu. Achim en zijn moeder willen los komen van de gevestigde orde: ze gaan in een soort anarchistische woongroep wonen waar iedereen offline is en eigen groenten worden verbouwd. De mensen daar strijden tegen de regering en bedrijven die te weinig doet tegen de klimaatverandering. Maar idealen zijn niet de enige reden dat zij van huis vertrekken: het is ook zwaar om samen te leven met Leila, die bijna continu zorg nodig heeft.

Achim raakt in de greep van de woongroep. De leiders van de groep overtuigen hem om ‘vuile handen’ te maken, oftewel om tot het uiterste (een strafblad) te gaan voor de goede zaak. Wat volgt is een race tegen de klok waarbij je als lezer op het puntje van je stoel zit…

“Voor het grote goed zijn soms offers nodig. Als niemand luistert, is burgerlijke ongehoorzaamheid in principe toegestaan.”

“Met een spandoek zwaaien helpt niet. Je vastlijmen aan de snelweg of aan een vliegtuig of een cruiseschip helpt ook niet. Er moeten offers gebracht worden. Dat is gewoon de enig mogelijke conclusie.”

In dit korte verhaal (90 bladzijden) gebeurt redelijk veel en word je als lezer bevraagd over je eigen gedrag. Welke keuzes maak jij? Kies je voor jezelf of het grote goed? Kun je het altijd goed doen? Welke invloed hebben beslissingen op anderen? Hoe zorg je goed voor de aarde én voor jezelf? Hoe kijken mensen naar gehandicapten? Hoe ga je om met een beperking en hoe gaat de samenleving ermee om? Je wordt er een beetje ongemakkelijk van en dat is precies de bedoeling! Want daardoor komt de discussie op gang.

Dit boek is perfect om gezamenlijk te lezen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs. De leerlingen kunnen zelf de filosofische vragen eruit halen en aan elkaar stellen. Er is echter geen goed of fout, het gaat om het stellen van vragen. Juist bij zo’n gevoelig onderwerp: er worden online en offline natuurlijk best harde uitspraken gedaan (“je mag geen vlees meer eten”, “vliegen moet duurder worden”, “de linkse elite”): bij filosoferen zoek je de nuance op en ga je echt met elkaar in gesprek.

Haal het boek nu voor maar €9,99 bij de boekhandel!