Een slechte parodie op Harry Potter, X-Men en Heroes

De dame  is het debuut van de Australiër Daniel O’Malley. Het boek kreeg lovende recensies in zowel zijn geboorteland als de Verenigde Staten, waar hij middeleeuwse geschiedenis studeerde. Geroemd wordt hij om zijn mengeling van verschillende stijlen. Volgens het Amerikaanse 'Publishers Weekly' wordt dit debuut zelfs een wereldwijde bestseller.

Stel je voor: je wordt wakker in een park, de regen valt met bakken uit de lucht en als je je ogen opent, merk je dat je lichaam bont en blauw is. Als je nog beter kijkt, zie je dat je omringd bent door dode lichamen met witte latex handschoenen aan. Je hebt geen idee hoe je daar bent beland, wat er is gebeurd en nog erger: wie je bent. Dit is precies wat Myfanwy Thomas overkomt. Het enige wat haar een beetje houvast geeft, is een brief die ze in haar zak vindt. "Het lichaam dat je draagt was ooit van mij" vertelt de onbekende briefschrijfster haar.
Deze vreemdeling blijkt later de voormalige ‘bewoner’ van Myfanwy’s lichaam te zijn. Gelukkig wist deze voorganger dat ze haar herinneringen kwijt zou raken en heeft ze grondige voorbereidingen getroffen. Zo leest de nieuwe Myfanwy in diezelfde brief dat ze op dat moment twee keuzes heeft: een nieuw leven met een nieuwe identiteit of het leven dat toebehoorde aan de vorige Myfanwy hervatten. Ze kiest - hoe kan het ook anders - voor het laatste. Via een hele reeks brieven van haar vroegere zelf, komt Myfanwy erachter dat ze een hooggeplaatst lid is van een geheime organisatie van de Britse overheid die Engeland moet beschermen tegen bovennatuurlijke bedreigingen. Deze majestueuze dienst, genaamd de Checquy, bestaat uit agenten die allen een bepaalde superkracht bezitten. Zo zijn er agenten die een dodelijk gas kunnen produceren, scheermesjes als tanden hebben of iemands zenuwstelsel kunnen beïnvloeden.
Langzaamaan ontdekt Myfanwy wie haar voorganger was, wat haar taken waren en hoe ze haar krachten kan gebruiken. Dat laatste is van belang, want om te weten te komen wie haar heeft proberen te vermoorden en wie verantwoordelijk is voor haar geheugenverlies, zal ze moeten strijden tegen sluwe vijanden met eveneens bovennatuurlijke krachten…

De openingshoofdstukken in De dame  voldoen aan alles wat je van een goede thriller kan verwachten: verrassend, snel, spannend en vol actie. De intriges en het originele uitgangspunt bieden een veelbelovend vooruitzicht voor de rest van het boek, maar na een honderdtal pagina’s komt het besef dat het beste deel er eigenlijk al op zit. Het aparte verhaal zet zich voort met een aantal ongeloofwaardige gebeurtenissen, waarbij O’Malley sukkelt met de ‘tone-of-voice’ in het boek. Hij weet niet alleen te verbazen met een rijke, fantasievolle wereld, waarin genoeg potentie zit voor een fascinerend verhaal, maar komt op de meest onlogische momenten met cynische humor waarvan je je soms afvraagt: neemt hij ons nu in de maling? Alsof hij zijn eigen verzinsels niet serieus neemt.

Een spion met bovennatuurlijke krachten, opererend voor een uiterst geheime dienst in opdracht van Hare Majesteit, stuntelend met geheugenverlies en zoekend naar de redenen hiervoor, is een inventief gevonden basis voor een spannend verhaal. Op sommige momenten weet O’Malley dit ook prima uit te werken, maar vaker wint de langdradigheid het van de daadwerkelijke actie. Omdat de oude Myfanwy van tevoren wist dat ze haar geheugen zou verliezen, schreef ze een hele reeks brieven en een dik dossier over alles en iedereen binnen de Checquy om zo haar nieuwe ik voor te bereiden. De brieven en stukken uit het dossier staan als aparte hoofdstukken in het boek. Jammer genoeg leiden deze cursieve teksten alleen maar af van het werkelijke verhaal. O’Malley gebruikt deze hoofdstukken om een hele hoop informatie aan zowel Myfanwy als de lezers te geven, maar weidt te vaak uit met zinloze en vertragende zijverhalen.

Het is erg jammer dat het buitengewoon originele idee niet beter is uitgewerkt. Zonder de misplaatste humor, de vermoeiende uitweidingen en de paar onwaarschijnlijkheden, had het verhaal veel meer waarde gehad. Of het dan was uitgegroeid tot een wereldwijde bestseller, durf ik niet te zeggen, maar nu verdient het die status zeker niet. De dame  is als een slechte parodie op een mix van Harry Potter, X-Men en Heroes. Jammer, er had meer in gezeten.