Ineenstortende ambities

De werkloze Spaanse landschapsarchitect Beto is met zijn vriendin (en tevens zakelijk assistente) Marta in München om een groot architectencongres te bezoeken. Niet alleen aanschouwt hij er het werk van zijn concullega’s, maar ook presenteert hij zijn eigen ontwerpen in de hoop een prijs in de wacht te slepen, wat hem weer geld oplevert. Dit keer heeft hij een zandlopertuin ontwikkeld, want, zo zegt hij: “zandlopers kunnen dienen als waarschuwing en als tijdmeting, maar ook als een manier om even aan de realiteit te ontsnappen.” Helaas valt hij niet in de prijzen, maar dat is niet zijn grootste zorg. Via een knullig sms’je verneemt hij dat Marta weer met haar ex aanpapt en ze Beto zal verlaten. Ze had het hem alleen nog niet verteld...

Beto’s wereld stort in en bijkomend van de dreun drentelt hij verloren in München rond. Zonder Marta, want die is direct naar Spanje teruggevlogen, hem voorgoed verlatend. Gelukkig wordt hij opgevangen door Helga, de gastvrouw van het congres, die gezegend is met een leeftijd van boven de zestig. Ze drinken wat, hebben een klik en niet veel later is haar bed zijn nieuwe slaapplek. Ze bedrijven de liefde, heftig en intens, maar zonder de intentie van een relatie. Beto vertrekt weer naar Spanje, waar hij een baantje vindt bij een architectenbureau. Maanden verstrijken, zonder dat hij contact heeft met Helga. Haar nummer heeft hij op het vliegveld weggegooid. Toch onderhoudt hij een stil verlangen naar haar en het is op 31 december dat hij onverhoeds naar Mallorca vliegt, waar hij Helga met zijn komst verblijdt.

Ik heb hem nog niets verteld is een verhaal over het verwerken van en omgaan met teleurstellingen. In het geval van Beto speelt dit zowel op het gebied van werk, daar hij al jaren amper geld verdient, als in de liefde. Het vernietigende sms’je krijgt hij per ongeluk op zijn telefoon; het was eigenlijk voor de ex-man van Marta bedoeld. Het betekent een harde klap voor Beto, die dit totaal niet aan heeft zien komen. De verwarring, het verloren gevoel en de kalme manier waarop hij reageert worden met veel empathie beschreven door David Trueba, de bekroonde Spaanse filmmaker en succesvol auteur van De kunst van verliezen. Het zorgt voor geloofwaardigheid en wekt medelijden op met de ongelukkige Beto.

Hij zoekt zijn heil bij een oude, gescheiden vrouw. Voor hem is het een uitvlucht, om maar niet aan zijn verdriet om de breuk met Marta te hoeven denken. In zijn trots gekrenkt is dit een manier om zichzelf te bewijzen dat hij nog leeft. Voor Helga is de romance met de veel jongere Beto een illusie om het ouder worden uit te stellen, een verlenging van haar glansperiode als aantrekkelijke vrouw. Trueba zegt daarover: “…sentimentaliteit is egoïstisch, het is het nationalisme van het ik, dat je altijd meer slachtoffer maakt, meer benadeeld, belangrijker dan ieder ander.”

Een ander groot onderwerp in het verhaal is de werkloosheid. In Spanje heeft de crisis hard toegeslagen, waardoor ruim 25% van de bevolking geen werk heeft. Het is de reden dat veel inwoners cursussen volgen en van hun hobby hun beroep proberen te maken, vaak tegen beter weten in. Emigreren is ook geen optie. “Als je het maar uit je hoofd laat,” zegt Helga op een gegeven moment, waarna de Spanjaarden worden bewierookt; “de tragedie van een Spanjaard is dat hij in geen ander land ter wereld gelukkig kan zijn. De Spanjaard is zijn klimaat.”

Ik heb hem nog niets verteld is een roman over ineenstortende ambities en de pogingen om deze op een andere manier te herzien. Zoals Beto, die uiteindelijk zijn geluk weer vindt, al is dit niet de toekomst die hij voor ogen had. De boodschap van Trueba is dat je je er soms dan maar beter bij kan neerleggen en genieten van de dingen die je wel hebt. Een ontroerend liefdesverhaal met soms filosofische overpeinzingen in een architectonische omgeving, waarin Beto een getroebleerde hoofdpersoon is die je als lezer wil omarmen en troosten.