Blijf dromen over het leven
André Platteel was ooit een succesvolle marketingondernemer, totdat een burn-out hem op 33-jarige leeftijd deed inzien dat het voor jongeren steeds moeilijker wordt zich een beeld te vormen van hun plek in de maatschappij. Naast initiatiefnemer van allerlei projecten omtrent dat onderwerp is Platteel gaan schrijven. Vorig jaar verscheen Alles hiervoor, zijn debuutroman. Het werd lovend ontvangen en Platteels schrijfkunsten werden geprezen en vergeleken met grote, gevestigde auteurs. Het bleek een stimulans om door te gaan, want inmiddels ligt zijn tweede roman op de planken; Net veertien.
Net veertien gaat over het ontdekken van het leven en het ontdekken van de dood. In het eerste deel, dat zich afspeelt in 1983, zien we door de ogen van de net veertienjarige Jonathan door welke invloeden zijn identiteit gestalte krijgt. Hij groeit samen met zijn broertje Stefan op in een arm gezin. Vader is een alcoholist, moet geregeld uit het café worden gesleurd en bekommert zich amper om het gezin. Moeder accepteert dit enigszins, bang voor mogelijke reprimandes, maar kan daardoor niet haar volledige aandacht op de beide jongens richten.
De band die Jonathan met Stefan heeft, is niet slecht, liefdevol zelfs, maar vaak is Jonathan bezig met zijn eigen ontdekkingen, waarbij seks, literatuur en kattenkwaad de voornaamste zijn. Door een eerste, spontane seksuele ervaring voelt Jonathan zich zelfverzekerder en wordt hij door anderen met meer respect behandeld.
Halverwege het boek begint het tweede deel, acht jaar verder. Stefan is dan veertien jaar. Moeder is overleden en Stefan is ongeneselijk ziek. Dit deel wordt verteld door Stefan, die in je-vorm tegen anderen praat en zo de gebeurtenissen optekent. Steun krijgend van Jonathan en hun gebroken vader, die niet van het ziekenhuisbed wijken, vecht Stefan tegen de kanker in zijn hersenen. Geregeld lezen we ook zijn gedachtes over het gebeurde, waarbij de dood van moeder een keerpunt was in ieders leven.
In Net veertien wordt een seksuele ontdekkingstocht gevolgd door een hardnekkige ziekte. Op het randje van de dood wordt zichtbaar hoe sterk liefde kan zijn. André Platteel legt er veel sentiment in en weet hiermee te raken. De omslag van een volwassen wordende Jonathan, vrij en een tikje brutaal, naar een aangrijpende en meeslepende doodsstrijd is hard en emotioneel. De persoonlijke manier waarop Platteel Stefans verhaal heeft opgeschreven, is heel treffend en kan niet anders dan de lezer roeren. Eens temeer blijkt hoe klein de afstand tussen leven en dood is; in dit verhaal is dat prachtig weergegeven.
“Ik wilde ooit worden zoals jij. Jij wilde niets meer worden. Jij at zonder iets te zeggen. Ik praatte honderduit. Ik wilde dat jij mijn grote sterke broer zou zijn. Jij wilde van niemand meer iets zijn. Jij keek pap of mij niet echt meer aan. Ik kon mijn ogen niet van jullie afhouden […] Jij sloeg een arm om me heen. Ik zei dat ik wilde dat het was als toen. Jij wilde dat ook.”
Net veertien kan worden aangeduid als typisch Nederlandse literatuur, want het taalgebruik is direct en zonder scrupules, met ‘harde pikken’ en ‘harige, natte kutten’, maar wanneer je daar niet te preuts voor bent, stoort het zeker niet. Het hoort bij Jonathans verhaal over opgroeien en heeft dus een functionele waarde. Het is niet plat of vies, eerder komisch zoals Jonathan zijn eerste stappen in de seksualiteit aanschouwt. Voor sommigen zal het herkenbaar zijn, voor anderen, die bijvoorbeeld eenzelfde leeftijd als de hoofdpersonen hebben, kan het leerzaam zijn. Jan Wolkers, met wie Platteel veelvuldig wordt vergeleken - onder andere door literair recensent Onno Blom – kende dat kunstje ook. Platteel doet het op zijn eigen manier, zonder kopieergedrag te vertonen. Hij vertoont niet alleen gelijkenis met Wolkers, zijn frisse en vlotte schrijfstijl doet tevens denken aan de pen van Tommy Wieringa; Net veertien kan dan gezien worden als een equivalent van Joe Speedboot.
Hoe dichtbij de dood ook is, blijf dromen over het leven; hoe het was en hoe het zou worden. Een boodschap die Platteel op een indrukwekkende manier heeft uitgewerkt in Net veertien. Chapeau!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Mads Bruynesteyn
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
