Een bijzonder schokkend en urgent verhaal
Een boek gebaseerd op de schandalige praktijken in een Australische gevangenis voor 14 tot 18-jarige meisjes; Charlotte Wood (1965) durft het aan. Toen de Australische schrijfster het verhaal van het werkelijk bestaand hebbende Hay Institution for Girls las (in 1974 sloot het gelukkig haar deuren), zag ze een verband met de hedendaagse onderdrukking van vrouwen en de nog altijd (on)gelijke rechten. The Natural Way of Things – de veel beter passende Engelse titel van haar achtste boek – is een verontrustend relaas, dat in Australië diverse grote prijzen won en veel discussie deed opwaaien. Ontregeld is het door Jetty Huisman vertaalde Nederlandse boek.
Het boek opent met twee jonge vrouwen – Velna en Yolanda - die groggy wakker worden in een soort gevangeniscel, waarschijnlijk bijkomend van een drugsroes. Ze kunnen zich niets herinneren en weten niet waarom ze daar zijn. Laat staan dat ze elkaar kennen. Tijd om het uit te vinden krijgen ze niet, want algauw worden ze hardhandig meegenomen door een man. Hij leidt ze naar acht andere vrouwen, die in een rij staan opgesteld en om de beurt worden kaalgeschoren. Ze krijgen een vies, juten uniform aangetrokken en worden aan elkaar vastgeketend. In mars worden ze naar de heuvelrand gevoerd, alwaar ze met zware betonblokken een weg moeten aanleggen. Ontsnappen is onmogelijk, door de boeien, maar ook omdat het afgezonderde terrein is omheind met een elektrisch geladen hek. De vrouwen zijn gevangen en volledig afgesloten van de buitenwereld. Het voedsel bestaat uit poederzakjes tomatensaus en een smerige, gele brei, waar ze op het begin van gruwen, maar later om vechten. Pas ’s avonds worden ze van elkaar losgekoppeld en in hokken gestopt om de nacht door te brengen.
Hun kwelgeesten bestaan uit twee mannelijke bewakers – Boncer, met een knuppel als wapen en Teddy die alleen met zichzelf bezig is - en een vrouw (Nancy) die doet alsof ze een verpleegster is, maar hier helemaal niet de kennis voor heeft. Ondanks hun sadistische houding tegenover de tien vrouwen, tonen ook zij tekenen van zwakte. Het lijkt alsof ook zij er tegen hun zin in zijn.
Ontregeld is een intiem en gesloten verhaal. Wood schrijft sober en weidt weinig uit over het bestaan van het geïsoleerde strafkamp en de reden dat de vrouwen daar gevangen zitten. De lezer moet accepteren dat het er is en dat het gebeurt. Speelt het zich af in het verleden, in het nu of is het een toekomstbeeld? Wood laat de lezers hier zelf over nadenken. Het kan zodoende dienen als waarschuwing voor en kritiek op de huidige samenleving, die nog steeds grotendeels wordt geregeerd door mannen. Waar een slippertje of buitenechtelijke affaire van mannen sneller wordt vergeven, wordt een vrouw al snel bestempeld als slecht en vulgair. En dat is precies de tegenstrijdigheid die Charlotte Wood op niet mis te verstane wijze duidelijk probeert te maken in dit boek.
Het is een verhaal waarin vrouwen worden gekwetst, mishandeld en als slaven worden behandeld. Je begrijpt: dat grijpt je bij de keel. De Spartaanse vernederingen zijn mensonterend en drijven zowel de lezers als de vrouwelijke hoofdpersonages tot wanhoop en angst. Er ontstaat een overlevingsdrang bij de vrouwen, die zich uit in obsessieve bezigheden. Zo ontwikkelt de één een fascinatie voor lichaamshaar, struint de ander het terrein af op zoek naar giftige paddenstoelen en worden er konijnen gevangen met konijnenvallen om de kwaliteit van hun avondeten te verbeteren. Het is schrijnend om te lezen, bijna beschamend zelfs.
De ruimte die Wood door de lezers zelf laat invullen, maakt wel dat de opkroppende woede, het groeiende ongeloof en de bizarre absurditeit die het verhaal opwekt nergens geuit kan worden jegens een fysieke boosdoener. De bewakers zijn weliswaar schuldig aan de brute vernederingen in het kamp, maar de opdrachtgever blijft lange tijd buiten beeld. Het is frustrerend en kan voor een ongeduldig leestempo zorgen, omdat je deze afschrikwekkende situatie wilt begrijpen. Misschien is dat juist de bedoeling van Wood. Het is namelijk precies het gevoel van de daders in dit verhaal dat de vrouwen beweegt zo argeloos te humiliëren.
Een bijzonder schokkend en urgent verhaal dat nog lang in je hoofd blijft sidderen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Mads Bruynesteyn
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
