Lezersrecensie
Wetenschap produceert niet alleen kennis maar ook misleidingen
Rosanne Hertzberger is een Nederlandse microbioloog, schrijver en voormalig parlementariër. Dit boekje vormt een onderdeel van de filosofische reeks ‘Nieuw Licht’.
Dit pamflet zet een kritische noot bij wetenschappelijk onderzoek. Omdat de term ‘wetenschappelijk onderzoek’ vertrouwen inboezemt bij de burger, wordt deze term te pas en te onpas ingezet. Veel onderzoeken worden gebruikt om hun gelijk te bewijzen en niet langer gebruikt om tot nieuwe kennis te komen. Daardoor wordt er in de praktijk vaak gemanipuleerd, gefraudeerd en misbruik gepleegd.
Bovendien gaat de mens in deze tijd ervan uit dat hij bijzonder rationeel denkt terwijl we in de werkelijkheid nog steeds last hebben van vertroebelingen van de geest, net zoals vroeger.
Om haar betoog kracht bij te zetten, focust de auteur zich op wetenschappelijk onderzoek naar mindfulness. Ze geeft hierbij een ruime opsomming waarin vele onderzoeken te kort hebben gedaan.
Deze kritische kanttekening is bijzonder belangrijk omdat steeds vaker gelijkaardige berichten over grote tekortkomingen bij wetenschappelijk onderzoek hun weg vinden naar de buitenwereld, o.a. over voeding maar ook over psychologische en psychiatrische methodieken.
De auteur verwoordt het als volgt: “Dat feilloze instituut wetenschap produceert niet alleen kennis, maar ook een heleboel misleidingen.”
De belangrijkste oorzaak is geen kwade wil of opzettelijkheid. De crisis in de wetenschap wordt vooral veroorzaakt omdat wetenschappers kuddedieren zijn met steeds grotere belangen (baanbrekende resultaten, carrièremogelijkheden, …). Tevens een belangrijke opmerking is dat vooral goede resultaten gepubliceerd worden en negatieve resultaten zelden. Dit geeft een vertekend beeld (vb. één goede publicatie tegenover 10 resultaten die niet gepubliceerd werden).
Tot slot heeft de auteur nog enkele aanbevelingen: een grotere nadruk op gedegen wetenschap i.p.v. publicaties (nu is er vooral een publicatiedruk), minder concurreren en een grotere transparantie. Maar vooral is ze een vurig voorstander van ‘innerlijke kennis’ zodat de nood aan bewijslast mindert en wetenschap opnieuw in haar waarde kan hersteld worden: genereren van kennis.
Het pamflet leest heel vlot en is bijzonder toegankelijk met talrijke duidelijke voorbeelden. Een aanrader!
Dit pamflet zet een kritische noot bij wetenschappelijk onderzoek. Omdat de term ‘wetenschappelijk onderzoek’ vertrouwen inboezemt bij de burger, wordt deze term te pas en te onpas ingezet. Veel onderzoeken worden gebruikt om hun gelijk te bewijzen en niet langer gebruikt om tot nieuwe kennis te komen. Daardoor wordt er in de praktijk vaak gemanipuleerd, gefraudeerd en misbruik gepleegd.
Bovendien gaat de mens in deze tijd ervan uit dat hij bijzonder rationeel denkt terwijl we in de werkelijkheid nog steeds last hebben van vertroebelingen van de geest, net zoals vroeger.
Om haar betoog kracht bij te zetten, focust de auteur zich op wetenschappelijk onderzoek naar mindfulness. Ze geeft hierbij een ruime opsomming waarin vele onderzoeken te kort hebben gedaan.
Deze kritische kanttekening is bijzonder belangrijk omdat steeds vaker gelijkaardige berichten over grote tekortkomingen bij wetenschappelijk onderzoek hun weg vinden naar de buitenwereld, o.a. over voeding maar ook over psychologische en psychiatrische methodieken.
De auteur verwoordt het als volgt: “Dat feilloze instituut wetenschap produceert niet alleen kennis, maar ook een heleboel misleidingen.”
De belangrijkste oorzaak is geen kwade wil of opzettelijkheid. De crisis in de wetenschap wordt vooral veroorzaakt omdat wetenschappers kuddedieren zijn met steeds grotere belangen (baanbrekende resultaten, carrièremogelijkheden, …). Tevens een belangrijke opmerking is dat vooral goede resultaten gepubliceerd worden en negatieve resultaten zelden. Dit geeft een vertekend beeld (vb. één goede publicatie tegenover 10 resultaten die niet gepubliceerd werden).
Tot slot heeft de auteur nog enkele aanbevelingen: een grotere nadruk op gedegen wetenschap i.p.v. publicaties (nu is er vooral een publicatiedruk), minder concurreren en een grotere transparantie. Maar vooral is ze een vurig voorstander van ‘innerlijke kennis’ zodat de nood aan bewijslast mindert en wetenschap opnieuw in haar waarde kan hersteld worden: genereren van kennis.
Het pamflet leest heel vlot en is bijzonder toegankelijk met talrijke duidelijke voorbeelden. Een aanrader!
1
Reageer op deze recensie