Lezersrecensie
Soms weten we zelf niet wat mogelijk of onmogelijk is
Het thema van dit essay is ‘verdwijnen’ met als vertrekpunt de natuur die verdwijnt ten gevolge van de klimaatverandering. Eva Meijer schreef het essay vanop het eiland Vlieland. De Waddenzee staat niet enkel symbool voor een ecosysteem dat aan het verdwijnen is, het vormt voor de auteur een groter geheel aan wat verdwijnt op persoonlijk vlak: familie, geliefden en huisdieren.
“Niet om in kaart te brengen wat we verliezen, maar om uit te vinden wat we ertegenover kunnen stellen.”
Taal en dieren zijn thema’s die steeds terugkeren in de boeken van Eva Meijer. Ook hier valt ze terug op die oude bekenden. Ze grijpt vaak naar taal om grip te krijgen op wat verandert of verdwijnt, ook al is taal vaak ontoereikend om de ervaring te vatten, toch kunnen woorden iets anders tonen in de ruimte die ontstaat.
Maar ook de machtsverhouding tussen dieren en mensen komt opnieuw aan bod, waarbij de eerste soort als minderwaardig wordt beschouwd omdat ze tot taal, cultuur en politiek handelen niet in staat zouden zijn. De auteur probeert dit ook in dit essay te weerleggen.
De rode draad in het essay is de verwevenheid tussen cultuur en natuur waarbij de betekenis van die begrippen veranderlijk is. Woorden worden op verschillende manieren en in verschillende situaties gebruikt.
In de inleiding verwoordt Eva dat ze er toe wil komen wat we kunnen stellen tegenover het verlies van o.a. de eco-systemen. Daarvoor komt ze uit bij het denken: kritisch onderzoeken welke rol het denken heeft gespeeld in de problemen waar we nu mee te kampen hebben. Als we niet opletten zullen niet alleen de systemen waaronder we leven vereconomiseerd zijn, maar dreigen, volgens Eva, onze zielen ook vereconomiseerd te geraken.
De auteur is ervan overtuigd dat dieren en kinderen ons kunnen helpen bij anders denken, zodat we kunnen komen tot een nieuwe vorm van ‘wij’.
“De waarheid wordt vaak niet gewaardeerd, en zeker niet als zij tegen de heersende ideologie in gaat. […] Maar het systeem waarin we leven is gericht op efficiëntie en het spreken van de waarheid is niet erg efficiënt, integendeel.”
Ook al voegt Eva Meijer weinig toe aan dit essay doordat ze gelijkaardige onderwerpen beschrijft als in haar andere boeken, toch lees ik steeds met veel plezier en interesse haar boeken en essays. Ze schrijft op een rustige en ingetogen manier maar toch geeft ze zich vol overgave aan de thema’s die haar zo nauw aan het hart liggen: taal en dieren.
Bovendien pleit ze telkens opnieuw voor een volledig andere kijk naar de toekomst waar samen leven met dieren en de natuur grondig anders kan. Zoals ze het zelf ook afsluit: ook al lijkt het onmogelijk, soms weten we zelf niet wat mogelijk of onmogelijk is. De manier waarop ze volhardt in haar zienswijze op een zachte manier vind ik bewonderenswaardig.
“Niet om in kaart te brengen wat we verliezen, maar om uit te vinden wat we ertegenover kunnen stellen.”
Taal en dieren zijn thema’s die steeds terugkeren in de boeken van Eva Meijer. Ook hier valt ze terug op die oude bekenden. Ze grijpt vaak naar taal om grip te krijgen op wat verandert of verdwijnt, ook al is taal vaak ontoereikend om de ervaring te vatten, toch kunnen woorden iets anders tonen in de ruimte die ontstaat.
Maar ook de machtsverhouding tussen dieren en mensen komt opnieuw aan bod, waarbij de eerste soort als minderwaardig wordt beschouwd omdat ze tot taal, cultuur en politiek handelen niet in staat zouden zijn. De auteur probeert dit ook in dit essay te weerleggen.
De rode draad in het essay is de verwevenheid tussen cultuur en natuur waarbij de betekenis van die begrippen veranderlijk is. Woorden worden op verschillende manieren en in verschillende situaties gebruikt.
In de inleiding verwoordt Eva dat ze er toe wil komen wat we kunnen stellen tegenover het verlies van o.a. de eco-systemen. Daarvoor komt ze uit bij het denken: kritisch onderzoeken welke rol het denken heeft gespeeld in de problemen waar we nu mee te kampen hebben. Als we niet opletten zullen niet alleen de systemen waaronder we leven vereconomiseerd zijn, maar dreigen, volgens Eva, onze zielen ook vereconomiseerd te geraken.
De auteur is ervan overtuigd dat dieren en kinderen ons kunnen helpen bij anders denken, zodat we kunnen komen tot een nieuwe vorm van ‘wij’.
“De waarheid wordt vaak niet gewaardeerd, en zeker niet als zij tegen de heersende ideologie in gaat. […] Maar het systeem waarin we leven is gericht op efficiëntie en het spreken van de waarheid is niet erg efficiënt, integendeel.”
Ook al voegt Eva Meijer weinig toe aan dit essay doordat ze gelijkaardige onderwerpen beschrijft als in haar andere boeken, toch lees ik steeds met veel plezier en interesse haar boeken en essays. Ze schrijft op een rustige en ingetogen manier maar toch geeft ze zich vol overgave aan de thema’s die haar zo nauw aan het hart liggen: taal en dieren.
Bovendien pleit ze telkens opnieuw voor een volledig andere kijk naar de toekomst waar samen leven met dieren en de natuur grondig anders kan. Zoals ze het zelf ook afsluit: ook al lijkt het onmogelijk, soms weten we zelf niet wat mogelijk of onmogelijk is. De manier waarop ze volhardt in haar zienswijze op een zachte manier vind ik bewonderenswaardig.
1
Reageer op deze recensie