Lezersrecensie
Sein und Zeit
Uwe Johnsons' Jahrestage, een jaar uit het leven van Gesine Cresspahl’, is een literaire tijd- en ruimtereis.
Het lemma Uwe Johnson op wikipedia verwoordt eigenlijk te treffend zowel het kaliber alsook de aard van Jahrestage om na te laten het hier te citeren: 'Heden en verleden, de Noord-Duitse provincie en het centrum van de Westelijke kapitalistische wereld, worden door Johnson ingenieus in elkaar verweven en verhelderen elkaar wederzijds, zonder dat Johnson zich laat verleiden tot causaal-logische verklaringen.'
Ik nam, zoals de schrijver dat ook expliciet aanbeval, mijn tijd: las Jahrestage tussen november '23 en 20 augustus '24: geleidelijk dus.
Johnson wisselt voortdurend van perspectief. Tussen het Duitsland van de jaren dertig tot en met de beginjaren vijftig enerzijds. En heel exact het New York van 21 augustus 1967 tot en met 20 augustus 1968 anderzijds. In een eigengereide en daarom ook soms erg lastig navolgbare stijl: lang niet altijd is helder wie er aan het woord is.
Jahrestage verscheen als cyclus oorspronkelijk in vier delen. De eerste drie delen werden vrij snel na elkaar gepubliceerd, begin jaren zeventig. En het vierde deel in 1983, nadat Johnson dat deel zoveel later pas schreef als uitvloeisel van zijn heel moeizaam herijkte eigen schrijverschap en getroebleerde bestaan.
Nog geen jaar later stierf hij, 49 jaar oud.
De Nederlandse vertaling kwam tot stand door particulier initiatief van Marc Hoogma, die zelf niet beroepsmatig literair vertaler is. Uitgeverij van Oorschot heeft Hoogma’s bemoeienis desondanks gelukkig in dundruk (alle delen ineen ook) omarmd.
Gelukkig, omdat een te mondjesmaat in Duits onderlegd iemand (zoals ik), simpelweg niet in staat zal zijn de oorspronkelijke tekst te slechten.
Online is ter bewegwijzering & ondersteuning; ein wenig Deutschkenntnis reicht, het ‘kleines Adressbuch für Jerichow und New York’ te raadplegen als register van personages en locaties in Jahrestage.
Terugblikkend:
leeswerk was het. Letterlijk. In een kunstig geschreven, treurig stemmende geschiedenis.
Titel: Een jaar uit het leven van Gesine Cresspahl (1648 pag.)
Oorspronkelijke uitgaven: Jahrestage, gepubliceerd in 4 delen in respectievelijk 1970, 1971, 1973 en 1983
Auteur: Uwe Johnson (Cammin, 1934 - Sheerness, 1984)
Vertaler: Marc Hoogma
ISBN: 9789028280779
Uitgever: van Oorschot
Het lemma Uwe Johnson op wikipedia verwoordt eigenlijk te treffend zowel het kaliber alsook de aard van Jahrestage om na te laten het hier te citeren: 'Heden en verleden, de Noord-Duitse provincie en het centrum van de Westelijke kapitalistische wereld, worden door Johnson ingenieus in elkaar verweven en verhelderen elkaar wederzijds, zonder dat Johnson zich laat verleiden tot causaal-logische verklaringen.'
Ik nam, zoals de schrijver dat ook expliciet aanbeval, mijn tijd: las Jahrestage tussen november '23 en 20 augustus '24: geleidelijk dus.
Johnson wisselt voortdurend van perspectief. Tussen het Duitsland van de jaren dertig tot en met de beginjaren vijftig enerzijds. En heel exact het New York van 21 augustus 1967 tot en met 20 augustus 1968 anderzijds. In een eigengereide en daarom ook soms erg lastig navolgbare stijl: lang niet altijd is helder wie er aan het woord is.
Jahrestage verscheen als cyclus oorspronkelijk in vier delen. De eerste drie delen werden vrij snel na elkaar gepubliceerd, begin jaren zeventig. En het vierde deel in 1983, nadat Johnson dat deel zoveel later pas schreef als uitvloeisel van zijn heel moeizaam herijkte eigen schrijverschap en getroebleerde bestaan.
Nog geen jaar later stierf hij, 49 jaar oud.
De Nederlandse vertaling kwam tot stand door particulier initiatief van Marc Hoogma, die zelf niet beroepsmatig literair vertaler is. Uitgeverij van Oorschot heeft Hoogma’s bemoeienis desondanks gelukkig in dundruk (alle delen ineen ook) omarmd.
Gelukkig, omdat een te mondjesmaat in Duits onderlegd iemand (zoals ik), simpelweg niet in staat zal zijn de oorspronkelijke tekst te slechten.
Online is ter bewegwijzering & ondersteuning; ein wenig Deutschkenntnis reicht, het ‘kleines Adressbuch für Jerichow und New York’ te raadplegen als register van personages en locaties in Jahrestage.
Terugblikkend:
leeswerk was het. Letterlijk. In een kunstig geschreven, treurig stemmende geschiedenis.
Titel: Een jaar uit het leven van Gesine Cresspahl (1648 pag.)
Oorspronkelijke uitgaven: Jahrestage, gepubliceerd in 4 delen in respectievelijk 1970, 1971, 1973 en 1983
Auteur: Uwe Johnson (Cammin, 1934 - Sheerness, 1984)
Vertaler: Marc Hoogma
ISBN: 9789028280779
Uitgever: van Oorschot
3
Reageer op deze recensie
Meer recensies van marcel hoekstra
Gesponsord
Als Hyoyoung wordt gevraagd in een brievenwinkel in Seoul te komen werken, realiseert ze zich al snel hoe helend een brief kan zijn. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
