Een aangrijpend loskomen van een gereformeerd milieu

Nel Goudriaan is een talentvol schrijfster van korte verhalen. Met haar gevoelige pen weet ze als geen ander in kleine sfeertekeningen de emoties van het dagelijks leven weer te geven. Zou ze dit ook ik een roman kunnen? Nieuwsgierig begon ik aan haar debuutroman ‘Hart en Hemel’.

Het verhaal begint op het moment dat de zwaar gereformeerde GertJan na zijn scheiding intrekt bij zijn grote liefde Peter. Een keuze die niet alleen verstrekkende gevolgen heeft voor hem, ook zijn ex-vrouw Eva en de enkeling die hem niet hard afvalt krijgt het zwaar te verduren.

In korte hoofdstukken schetst Net Goudriaan vanuit steeds een ander personage de gevolgen van deze stap voor de mensen om hem heen. De lezer maakt onder meer kennis met een vreselijk rigide dominee, een in het geloof gevangen moeder met een ‘zwak hoofd’ en een vastgeroest schoolbestuur. Allen halen ze hun gelijk uit de bijbel. Gelukkig kent het boek ook een lieve oma en enkele ‘verlichte’ geesten. Zij bieden tegenwicht maar krijgen hiervoor ook de rekening gepresenteerd. Ik vond het fascinerend en Nel heeft voor mij de ‘zwartekousenkerk’ tot leven gebracht.

Tot mijn plezier werd het verhaal nergens zwaar. Dit is te danken aan de vaardige schrijverspen van Nel die de zwaar gereformeerde setting licht neer zet. In korte hoofdstukken liet ze mij door het verhaal vliegen, ik wilde weten hoe het verder ging.

Wel vond ik de dialogen soms wat stijf. Toch stoorde dit niet, ergens voelde het wel passend bij het confessionele milieu dat door de schrijfster zo geloofwaardig wordt neergezet.

Naarmate het verhaal vordert krijgt de lezer steeds meer inzicht in de schade die zijn gereformeerde manisch-depressieve moeder bij Gert-Jan heeft aangebracht. Nel maakt dit zichtbaar in zijn adoratie voor zijn verzameling barbiepoppen. Een adoratie die op een bepaald moment ook zijn vriend Peter laat twijfelen aan de geestelijke gezondheid van GertJan.

Gedurende het verhaal maakt Gert-Jan de grootste ontwikkeling door, dit geldt ook voor zijn relatie tussen hem en zijn geliefde Peter. Hun relatie kenmerkt zich door enkele ups en vele downs. Door de niet aflatende druk vanuit de kerk kreeg ik als lezer steeds meer het gevoel ‘als dat maar goed komt’. Totdat een geheim wordt onthuld waardoor alles en iedereen opnieuw zich opnieuw tot elkaar moet gaan verhouden.

Tot slot rest mij het antwoord op de vraag die ik mij bij de start van deze roman stelde: is het Nel Goudriaan gelukt om kleine sfeertekeningen uit te werken in een volwaardige roman? Ik kan geen ander antwoord geven dan een volmondig ‘ja!’ Hart en Hemel is een aangrijpende roman over de worsteling van een jonge man om los te komen van het zwaar confessionele milieu waarin hij opgroeide.

4,5*