Een door de geschiedenis van Marokko aaneengeregen indrukwekkende familiesaga

Kijk ons dansen is het tweede deel van de trilogie ‘Het land van de anderen’, een familiesaga gebaseerd op de familiegeschiedenis van Slimani. In het eerste deel (Mathilde) trouwt de Franse Mathilde aan het eind van WO II met de Marokkaanse Amine. Hun huwelijk en de opbouw van hun leven in Marokko staat centraal. ‘Kijk ons dansen’ verhaalt over de volgende generatie. Omdat voorin een overzicht staat van de personages is dit deel ook goed te lezen voor wie het eerste deel niet las.


Het belangrijkste personage is Aïcha, de dochter van Mathilde en Amine. Zij is hun oudste kind en als het verhaal in 1968 begint, studeert zij al vier jaar in Straatsburg voor arts en komt ze voor de eerste keer terug naar huis. Een thuis dat ze heeft gemist en ook is ontgroeid. In ‘Kijk ons dansen’ zoekt de balans tussen haar onafhankelijkheid als intelligente, gestudeerde vrouw en als vrouw in een traditionele samenleving.
Maar ‘Kijk ons dansen’ is ook het verhaal van haar broer Selim die niet op kan boksen tegen zijn slimmere zus, Amines zusje Selma die losslaat na een gedwongen huwelijk en haar dochter Sabah die lijdt onder de liefdeloosheid van haar moeder en de harde normen van Amine en Mathilde. Ook is ‘Kijk ons dansen’ het verhaal van Mehdi, de man waarop Aïcha verliefd wordt en die langzaam zijn idealen verliest. In korte hoofdstukken springt de schrijfster van personage naar personage en door de tijd.


Het verhaal leest soepel en wordt chronologisch verteld. Door de heldere en zakelijke schrijfstijl en het wisselende perspectief was ik vooral toeschouwer, maar geen deelgenoot van de diepere beweegredenen van de personages. In plaats hiervan is er de geschiedenis van Marokko en het regime dat in de jaren zeventig van de vorige eeuw steeds repressiever werd. In de verhalen van alle personages komt aan de orde hoe ze zich tot het regime verhouden en hoe het hun leven beïnvloedt. Hierin ligt gelijk de kracht van deze roman: Slimani imponeert met de wijze waarop ze het Marokko van de jaren zestig en zeventig door het leven van haar personages vlecht. Het is de draad waarmee ze de gebeurtenissen en personages aaneenrijgt tot een kleurrijke kralenketting.


Al met al vind ik ‘Kijk ons dansen’ een aanrader voor zowel liefhebbers van familiesaga’s als voor in de geschiedenis van andere landen geïnteresseerde lezers. En hoewel het boek goed afzonderlijk te lezen is, had het voor mij meerwaarde dat ik ook het eerste deel las. Nu kijk ik uit haar het derde en laatste deel van de trilogie ‘Het land van de anderen’.