Voor de liefhebber van taal

Michael Chabon (1963) won met zijn vorige boek, De wonderlijke avonturen van Kavalier & Clay nog de prestigieuze Pulitzer Prize. Met De Jiddische politiebond heeft hij een boek in de hardboiled detective traditie geschreven, geïnspireerd door het werk van Raymond Chandler. Hoofdpersoon in deze roman is Meyer Landsman, een Joodse politieman die door de nachtportier van de flat waarin hij woont, gevraagd wordt te kijken bij de huurder van flat 208: "Hij nam de telefoon niet meer op, deed de deur niet meer open." De huurder, een man die bekend staat als Emanuel Lasker én als junk, blijkt te zijn vermoord.

Chabon zet Landsman neer als een soort antiheld. Met meer geluk en overmoed dan wijsheid blundert de politieman zich door een onderzoek. Regelmatig wordt hij door anderen uit benarde situaties gered. Maar gemakkelijk heeft hij het niet. Hij komt uit een door zelfmoord getekende familie, zijn zus verongelukte en zijn huwelijk liep op de klippen.

Kenmerkend voor de schrijfstijl van Chabon zijn de metaforen waar hij kwistig mee strooit ("Hij voelt een siddering, een worm in zijn buik"), en het gebruik van Jiddische woorden. Al vanaf de eerste pagina komen allerlei woorden voorbij waarvan je de betekenis moet raden binnen de context. Sjtarkers, rebbe, meiwe, gannef, sjammes, noz, papiros, sjolem, piesjer. Dit is zomaar een greep uit het vocabulair. "De bikl heeft een headset op." - De bikl?

Het spelen met woorden maakt het lezen van De Jiddische politiebond niet gemakkelijk. Chabon is zo verzot op taal, dat het verhaal regelmatig langdradig wordt en de spanning de nek wordt omgedraaid. Met name in de eerste helft van het boek is het verhaal te stroperig om de aandacht van de gemiddelde thrillerfan vast te houden. Pas na tachtig pagina's - nota bene als Landsman van zijn chef én ex te horen heeft gekregen dat hij de zaak als onopgelost mag beschouwen - komt het onderzoek eindelijk op gang. Vaak is Chabon niet makkelijk te volgen. En dat is jammer. Want het decor voor deze roman is origineel: het fictieve district Sitka in Alaska waarin de Joden beperkt zelfbestuur hebben. De Jiddische politiebond is daarom vooral interessant voor de liefhebber van taal, niet voor degene die van de shot adrenaline van een goede thriller houden.