Echte misdaadroman

In zijn debuutroman heeft de Duitstalige auteur Robert Löhr een boeiende geschiedenis genomen, die hij heeft verweven met vele fictieve gebeurtenissen. De schaakmachine zoals de auteur die heeft beschreven, heeft bestaan en was een fraai stukje oplichterij in de achttiende eeuw. In De Schaakmachine wordt het historische personage Wolfgang baron von Kempelen bijgestaan door de door Löhr verzonnen jood Jakob en de dwerg Tibor. Samen weten zij het koninkrijk Hongarije en koningin Maria Theresia versteld te doen staan met de zogenaamd zelfstandig denkende schaakmachine. Dit mechanisch hoogtepunt van zijn tijd verslaat de ene schaakmeester na de andere.
Op de cover van het boek staat dat het gaat om een historische roman. Dat is een terechte aanduiding. Een thriller is het namelijk niet te noemen. Daarvoor is het verhaal te wijdlopig geschreven. Bovendien zal De Schaakmachine een veel breder publiek aanspreken dan de gemiddelde thrillerfan. Wel is dit boek een echte misdaadroman. Het draait namelijk allemaal om de oplichting van Von Kempelen en de zijnen. Het drietal zakt in de loop van het verhaal steeds dieper weg in hun bedrog, zeker als er een verdacht sterfgeval heeft plaatsgevonden.
De Schaakmachine is zonder meer een erudiet geschreven verhaal. De vele geschiedkundige feitjes worden zo verweven dat de lezer een interessant plaatje krijgt van de achttiende eeuw. De drie hoofdpersonages komen daarbij tot leven zodat je een idee krijgt hoe het in die tijd geweest kán zijn. Maar spanning die je op het puntje van de stoel brengt, heeft deze roman niet te bieden. Dat heeft er onder andere mee te maken dat Löhr helaas heeft gemeend een paar flash forwards in het verhaal te verwerken. Hierdoor weet je al voor een deel wat de uitkomst zal zijn van bepaalde ontwikkelingen. Gelukkig heeft het boek genoeg te bieden om het in een ruk uit te lezen.