Lezersrecensie
Observeren, duiden en betoveren
De Kunst van het oordelen
De leukste opdracht vroeger op school was ‘t om een tekenvel vol te kleuren en daaroverheen een laagje zwart
aan te brengen waarin je dan een tekening kraste. Steeds weer die verrassende kleureffecten die je tevoorschijn
toverde! Een zelfde gevoel bekruipt me, als ik het boek “Altijd iets te vinden” van Wieteke van Zeil lees.
Want, wie kent ze nog niet, de verfrissende blikken op een kunstobject in de artikeltjes in de VK-weekendbijlage? De onvermoede details waarop de auteur je wijst als je een kunstwerk beter gaat bekijken.
En dat met de simpele formule: een stukje uit een schilderij of een ander kunstvoorwerp onder de loep nemen
en daar je gedachten over laten gaan. Soms met psychologische, filosofische en kunsthistorische, maar meestal
met maatschappelijk relevante kanttekeningen. Vooraf trekt van Zeil bij specialisten haar bevindingen na en betrekt er af en toe zelfs haar lezers bij, daarmee benadrukkend dat je op heel veel verschillende manieren naar een object kunt kijken.
Zo ging het in haar eerste bundel: “ Dichterbij ” en zo gaat het nu in deze uitgave. Toch heeft deze tweede
verzameling opstellen iets extra’s meegekregen. Niet alleen een 6-tal tips aan het begin, maar ook 5 essays
onderbreken de afzonderlijke ‘portretjes’. Met een meer beschouwend karakter zorgen zij voor extra kunsthistorische diepgang. Ook de keuze van de objecten is diverser geworden. Geactualiseerd en met andere accenten. Bewegingen als #MeToo en ‘Black lives matters’, hebben hier zeker hun invloed laten gelden.
Persoonlijke herinneringen komen boven bij het lezen van de verzameling columns die ten doel hebben mensen goed te laten kijken. En dat werkt. Van Zeil zoomt in op het object en brengt het héél dichtbij: je zag het niet maar het ìs er toch ècht, en ik tover het tevoorschijn! Het lijkt erop of ze je als een ware ‘kunstarcheoloog’ een kleine rondleiding geeft en er de wereld van toen en nu bij betrekt.
Bijna ongemerkt krijgt de lezer –nu eens poëtisch, dan weer empathisch- een informatief inkijkje in de historische context. Tegelijkertijd word je uitgedaagd er wat van te vinden. Dat beklijft, maakt nieuwsgierig en betrokken: goed oordelen is immers eerst zelf zien, volgens tip 5.
De vlot geschreven alledaagse teksten zijn geïllustreerd met zowel het detail als het totale kunstwerk.
Soms heb je er een loep bij nodig om daarin het uitgelichte stukje te ontdekken, maar ook dàt maakt ongetwijfeld deel uit van ‘het avontuur’. Na een paar zoektochten wil je je zinnen wel even verzetten. Dan is er behoefte aan meer kunsthistorische diepgang. De essays over uiteenlopende thema’s voorzien daarin, al ligt hierin wel een teveel aan gepsychologiseer op de loer. Datzelfde geldt voor de tips die daarbij ook nog in een wel èrg dunne letter zijn gedrukt. ’n Crime voor vermoeide ogen….
Niettemin een èchte aanrader voor de harten die sneller gaan kloppen bij het kijken naar kunst èn die zich willen laten meenemen in verbeelding, verrukking en enthousiast vakmanschap.
De leukste opdracht vroeger op school was ‘t om een tekenvel vol te kleuren en daaroverheen een laagje zwart
aan te brengen waarin je dan een tekening kraste. Steeds weer die verrassende kleureffecten die je tevoorschijn
toverde! Een zelfde gevoel bekruipt me, als ik het boek “Altijd iets te vinden” van Wieteke van Zeil lees.
Want, wie kent ze nog niet, de verfrissende blikken op een kunstobject in de artikeltjes in de VK-weekendbijlage? De onvermoede details waarop de auteur je wijst als je een kunstwerk beter gaat bekijken.
En dat met de simpele formule: een stukje uit een schilderij of een ander kunstvoorwerp onder de loep nemen
en daar je gedachten over laten gaan. Soms met psychologische, filosofische en kunsthistorische, maar meestal
met maatschappelijk relevante kanttekeningen. Vooraf trekt van Zeil bij specialisten haar bevindingen na en betrekt er af en toe zelfs haar lezers bij, daarmee benadrukkend dat je op heel veel verschillende manieren naar een object kunt kijken.
Zo ging het in haar eerste bundel: “ Dichterbij ” en zo gaat het nu in deze uitgave. Toch heeft deze tweede
verzameling opstellen iets extra’s meegekregen. Niet alleen een 6-tal tips aan het begin, maar ook 5 essays
onderbreken de afzonderlijke ‘portretjes’. Met een meer beschouwend karakter zorgen zij voor extra kunsthistorische diepgang. Ook de keuze van de objecten is diverser geworden. Geactualiseerd en met andere accenten. Bewegingen als #MeToo en ‘Black lives matters’, hebben hier zeker hun invloed laten gelden.
Persoonlijke herinneringen komen boven bij het lezen van de verzameling columns die ten doel hebben mensen goed te laten kijken. En dat werkt. Van Zeil zoomt in op het object en brengt het héél dichtbij: je zag het niet maar het ìs er toch ècht, en ik tover het tevoorschijn! Het lijkt erop of ze je als een ware ‘kunstarcheoloog’ een kleine rondleiding geeft en er de wereld van toen en nu bij betrekt.
Bijna ongemerkt krijgt de lezer –nu eens poëtisch, dan weer empathisch- een informatief inkijkje in de historische context. Tegelijkertijd word je uitgedaagd er wat van te vinden. Dat beklijft, maakt nieuwsgierig en betrokken: goed oordelen is immers eerst zelf zien, volgens tip 5.
De vlot geschreven alledaagse teksten zijn geïllustreerd met zowel het detail als het totale kunstwerk.
Soms heb je er een loep bij nodig om daarin het uitgelichte stukje te ontdekken, maar ook dàt maakt ongetwijfeld deel uit van ‘het avontuur’. Na een paar zoektochten wil je je zinnen wel even verzetten. Dan is er behoefte aan meer kunsthistorische diepgang. De essays over uiteenlopende thema’s voorzien daarin, al ligt hierin wel een teveel aan gepsychologiseer op de loer. Datzelfde geldt voor de tips die daarbij ook nog in een wel èrg dunne letter zijn gedrukt. ’n Crime voor vermoeide ogen….
Niettemin een èchte aanrader voor de harten die sneller gaan kloppen bij het kijken naar kunst èn die zich willen laten meenemen in verbeelding, verrukking en enthousiast vakmanschap.
1
Reageer op deze recensie