Betekenisvol zwijgen
Een fictief dorpje in Oostenrijk draagt een roerige geschiedenis met zich mee. In de tachtiger jaren van de vorige eeuw wordt de taboesfeer uit het verleden eindelijk beetje bij beetje doorbroken. De jonge generatie gaat op zoek naar informatie en er worden vragen gesteld over de gebeurtenissen die vooral in WO ll hebben plaatsgevonden. De oude generatie heeft daarover altijd gezwegen. Onder hen waren Hitlerjongens.
Dat brengt spanningen met zich mee. Spanning die Eva Menasse op een meesterlijke wijze weet vast te houden door -misschien té- veel dorpelingen hun verhaal te laten vertellen (of dat juist te laten verzwijgen). Op mild ironische toon vervlecht zij gebeurtenissen, karakters, sociaal-culturele normen en waarden om een tipje van de historische sluier op te lichten.
De plattegrond van het dorpje schetst vooralsnog een wat mistroostig beeld van de traditionele positionering van de huizen ten opzichte van het kasteel waaraan zij hun bestaansrecht lijken te ontlenen. De adellijke bewoners van het inmiddels tot ruine vervallen kasteel hebben hun eigen verborgen geschiedenis in relatie tot de dorpelingen en de bezetter.
Erop inzoomend ontstaat een andere werkelijkheid. Een ‘werkelijkheid van achter de voordeur ‘die alles vertelt over de machtsverhoudingen in het dorp, over het doorstane leed, over de individuele belangen, over de (in-)tolerantie en de gemeenschapszin. Een werkelijkheid ook die bezoekers – waaronder enkele oud-bewoners van het dorp - proberen te doorgronden en, letterlijk, bloot te leggen .
Het is geen somber boek. Het is wel een boek met alledaagse taferelen die een reeel, goed getroffen Oostenrijks dorpsklimaat tekenen. Met ‘wij’ en ‘zij’, met ontzag voor de autoriteit van adel, overheden, gezagsdragers en wetenschappers en alles wat daaruit voortkomt. Een gelaagd boek met prachtige typeringen waarin de dubbele moraal meer dan eens op subtiel humoristische wijze doorklinkt. Zoals in de passage over de voorbereidingen van het eerste grafelijke bezoek na 20 jaar, waarin tekenjuf Elly -om haar moverende redenen- vindt dat “een tekening van bovenaf, hier niet ook nog eens op zijn plaats is ”.
Maar ook een boek met mooie volzinnen waardoor de bij tijd en wijle toch zware kost goed te verteren is. Geen boek om in één ruk uit te lezen, maar om tussentijds even te laten bezinken voordat je door de luchtige schrijfstijl, welgemoed verder gaat.
Margot Mombers
Reageer op deze recensie
Meer recensies van margom
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
