Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Voor even, een betoverende periode van geluk

Margreet 06 november 2023
Alles wat had kunnen zijn is de tweede roman van de Nigeriaanse schrijfster Ayobami Adebayo . Dit boek bereikte de longlist van de Booker Prize 2023 en is het eerste boek van de maand (september 2023) van Hebban. In 2017 verscheen haar debuut roman, Stay with me (Blijf bij me). Beide boeken werden vertaald door Elvira Veenings.

Het boek begint met een korte scene waarin de naaister Caro een uitnodiging krijgt voor een lezing over de komende verkiezingen.
Daarna verplaatst het verhaal zich naar Eniolá, We maken kennis met hem in een indrukwekkende scene waarin hij op de markt probeert een krant te kopen voor zijn werkloze vader, zodat die kan zoeken naar vacatures. Dit begin zorgt dat je meteen gaat meeleven met de jongen. Hij gaat naar een privé school in een niet nader genoemde stad in Nigeria. Zijn vader is zijn baan als geschiedenisleraar kwijt geraakt en het gezin heeft de grootste moeite om de geld bij elkaar te krijgen voor huur, voedsel en schoolgeld. Eniolá verdient wat bij als klusjesjongen voor de naaister Caro. Zijn ambitie is om de middelbare school af te maken en een baan te vinden als technicus. Hij denkt dat dat een baan is die hij nooit zijn werk zal kwijtraken en altijd voor inkomsten zal zorgen.

Het andere perspectief is dat van Wúràọlá, een jonge arts in opleiding uit een welgesteld milieu. Het werk in het ziekenhuis is een belangrijk aspect van haar leven. Naast haar familie heeft zij heeft een vriend en wordt door haar moeder met zachte dwang richting huwelijk gedwongen, ze is immers al bijna 30! Als lezer krijg je goed inzicht in de verplichtingen van dochters in de Nigeriaanse samenleving.

Ogenschijnlijk leven deze twee families totaal langs elkaar heen in dezelfde stad. Dit beeld wordt versterkt doordat de hoofdstukken afwisselend zijn geschreven vanuit het perspectief van Eniolá en Wúràọlá. Het verhaal komt traag op gang, de schrijfster neemt uitgebreid de tijd om de levens van beide hoofdpersonen en de familieleden te beschrijven. Door de wisselingen bleef ik wel doorlezen omdat ik nieuwsgierig was wanneer en hoe ze elkaar zouden tegen komen. Het duurt een tijdje, tot na 2/3 van het boek, dat er spanning in het verhaal komt, doordat beide hoofdpersonen een beslissende stap in hun leven nemen.

De schrijfster heeft beide tegengestelde persoonlijkheden goed uitgewerkt in beschrijvingen en in taalgebruik. In de loop van het verhaal blijkt dat er ondanks de verschillen ook overeenkomsten zijn in hun levens. Zowel beide moeders, als Eniolá en Wúràọlá, als hun beider zusjes Bὺsólá en Mótárá zoeken naar het vormgeven van hun persoonlijkheid. Ze hebben een bepaalde identiteit voor ogen en proberen die te bereiken, maar worden beperkt door (gebrek aan) geld en tradities. Eigenlijk zijn ze allemaal naar een betoverende periode van geluk, voor even.

Als tegenhanger van de gebeurtenissen in de gezinnen, wordt de invloed van de politiek in alle lagen van de Nigeriaanse samenleving gaande weg steeds duidelijker. Daarmee brengt de schrijfster een extra laag in het verhaal. Het boek rondt af op de plek waar het verhaal begon, in het atelier van Caro.

Het verhaal is gemakkelijk leesbaar. De schrijfster probeert iedereen zijn eigen stem te geven, Eniolá en zijn familie praten wat minder vloeiend, Wúràọlá en haar familie juist in mooie vlotte zinnen. In beide families worden regelmatig Yoruba uitdrukkingen gebruikt, uit de context is de betekenis af te lezen. Juist dit soort details geeft de sfeer van het roman goed weer. Het was een plezier om kennis te maken met een voor mij onbekende cultuur.
1

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Margreet

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.