Eenzaamheid en onvermogen in eigentijdse roman
In het mooie seizoen, de lente, ontspringt nieuw leven aan kale takken. De drie hoofdpersonen in Kees van Beijnums nieuwe roman zijn als kale takken. Het is nog maar de vraag of er ook fris groen aan komt. Gezinsvoogd Beatrijs wil iets betekenen voor andere mensen, maar regels en protocollen staan haar in de weg. Haar huwelijk is verwaterd, zelfs zover dat ze de kans op promotie voorrang geeft op een droomreis met haar man. Dan verdwijnt een van haar voogdijkinderen en wordt ze naar huis gestuurd om daar af te wachten. Daar kruipt ze weg, eenzaam en niet bij machte hulp te vragen of contact met haar zoon te krijgen.
Beatrijs’ wens om iets te betekenen blijkt geworteld in het zich beter voelen dan een ander:
"Al tijdens haar studie en later ook in haar werk heeft ze altijd boven het machteloze gespartel van tekortschietende ouders gestaan, met nogal verheven ideeën waar het haar persoonlijke moederschap betrof, en nu spartelt ze beneden samen met de rest in de modderpoel."
Van Beijnum geeft haar gemoedstoestand, die heen en weer schiet als ze haar werk, haar huwelijk, haar zoon en zichzelf beschouwt, prachtig weer in meanderende zinnen en rake beschouwingen. Het blijft echter allemaal wat aan de oppervlakte en uiteindelijk lijkt alles zelfs weer goed te komen. Hierdoor begint Beatrijs’ verhaal te kabbelen, echt spannend wordt het niet.
Zoon Arno wil rijk en succesvol worden en denkt dat te kunnen door de levensloop van Steve Jobs en zijn gelijken te volgen.
"Net als Steve, nota bene een adoptiekind, moet hij bereid zijn om alles te verduren wat het leven voor hem in petto heeft, zelfs als dat minachting, afwijzing en schaamte betekent. Dat is de onvermijdelijke eerste fase. Van alleen de wind mee leer je niets."
Maar intussen lijdt hij onder de eenzaamheid, de pesterijen op school, de zinloosheid van het leven en de afwezigheid van zijn vader. Van Beijnum laat prachtig zien hoe de moeder en zoon volledig in hun eigen wereld vastzitten. Meer en meer wordt Arno’s focus op de grote drie een cliché, een riedeltje dat hij voor zichzelf afdraait om maar te kunnen blijven geloven dat het goed komt. Tot hij zichzelf zo in de nesten werkt dat hij de enige mens die hem belangeloos geholpen heeft verraadt. Een interessant gegeven, maar ook dit verhaal verliest zich in ellenlange ongemakkelijke gedachten.
Christian Beckman, mislukt biologieleraar, logeert in het huis van zijn vader, een succesvolle en beroemde filmproducent die na een val in een verpleeghuis is opgenomen. Hij is zich bewust van zijn eenzaamheid en wijt die aan zijn onvermogen contact te maken.
"Het lijkt of zijn toenadering tot anderen hem op nog grotere afstand plaatst, hem, het ware niet vindend, gekwetst en voornemens er niet nog eens in te trappen achterlaat. Hij is het zat om te zijn zoals hij is, hij kan er niet meer tegen, maar weet gewoon niet hoe hij moet veranderen."
Christian verzamelt vogelveren en gaat er dagelijks op uit met zijn fiets en verrekijker. Tot hij Arno op zijn stoep vindt. Hij laat hem binnen, praat met hem zonder ook maar één oordeel te vellen en geeft hem bijles. Aan het eind ziet Arno Christian even voor wat hij is: een waarlijk vriendelijk mens.
"Deze man behoort tot een bepaald type mens, waarvoor steeds minder ruimte in hun wereld is, net als voor die laatste twee witte neushoorns in Afrika, met dit verschil dat Beckman het moet stellen zonder de 24/7-bewaking van met machinegeweren uitgeruste militairen."
Maar, ongemakkelijke en egocentrische puber die hij is, neemt Arno niet het risico om met Christian geassocieerd te worden en laat hij de kans op vriendschap lopen.
Drie mensen, drie verhalen en allemaal raken ze de eenzaamheid. Het mooie seizoen is geschreven vanuit het perspectief van deze drie mensen. Straattaal in de hoofdstukken van Arno, duizelingwekkend dwarrelende zinnen bij Beatrijs en beschouwend proza bij Christian. Zo brengt Van Beijnum de drie personages tot leven in deze vlot geschreven, eigentijdse roman. Maar uiteindelijk staat er te weinig voor de drie op het spel om het verhaal tot het eind te laten boeien.
Reageer op deze recensie