De Oversteek.

Ik zie je aan de overkant van Brenda Meuleman is een historische roman over Operatie Market Garden in sept 1944. Ik heb nog niets van deze auteur gelezen, maar het onderwerp en het feit dat het zich afspeelt in de buurt van mijn woonplaats en stad waar ik gestudeerd heb triggerde mijn belangstelling.

De cover van het boek springt direct in het oog. Sobere kleuren, passend bij de spannende tijd, een brug op de achtergrond en drie vrouwen in jaren 40 kleding op de voorgrond. In de verte komen vliegtuigen aan, die de dreiging opvoeren.

De hoofdpersonages zijn moeder Antonia en haar dochters Claar en Hanna. Ze vormen een onverbrekelijke eenheid en plegen ieder op hun eigen manier verzet tegen de onderdrukkers, maar komen daardoor ook regelmatig tegenover elkaar te staan. Daarnaast komt de Amerikaanse parachutist Walter om de hoek kijken. In de chaos van Operatie Market Garden wordt hij boven Nederland gedropt, maar gevangen genomen door meedogenloze SS-ers. Op een cruciaal kruispunt komen de levens van deze mensen samen in de aanloop naar de bevrijding van Nijmegen.

Het verhaal wordt rustig en chronologisch opgebouwd, waardoor het goed te volgen is. Het wordt vanuit meerdere perspectieven verteld, elk hoofdstuk geeft aan over wie het gaat. De schrijfstijl van Brenda is vlot en erg beeldend, waardoor de beschreven situaties echt binnenkomen. Ze gaat de gruwelijkheden niet uit de weg, maar beschrijft ze niet tot in de kleinste details. Toch weet je wat er nog meer gebeurde. De verschillende karakters worden goed neergezet. Antonia, vroedvrouw en moeder, trots op haar dochters, maar ook bezorgt om hun welzijn. Claar is oudste dochter, belangrijke rol in het verzet, maar als ze opgepakt wordt vraagt ze zich toch af hoe sterk ze zal zijn. Hanna, is jongste en heeft bij de geboorte een beperking opgelopen, ze is mank, maar ondanks dat werkt ze als verpleegster en doet niet voor anderen onder. Walter, jong en overmoedig, stort zich in een avontuur waarvan hij de gevolgen absoluut niet kan overzien. Standvastigheid, moed, twijfels maar toch doorzetten komt bij alle vier naar voren.

Voor degenen die bekend zijn met Nijmegen komen er veel namen voorbij die je nu nog in het stadsbeeld ziet oa. De St.Stevenkerk en diverse straatnamen. Ook Sionshof en De Ploeg in Groesbeek bestaan nog steeds. Het Canisius is er ook nog, alleen inmiddels op een andere locatie. De gebouwen die getroffen zijn bij de bombardementen en niet meer opgebouwd kun je door de beschrijvingen toch nog plaatsen.

Een herinnering aan de Waaloversteek in 1944 is de stadsbrug in Nijmegen “De Oversteek”. Een Bataljon olv. Majoor Julian Cook kreeg op 20 sept 1944, als onderdeel van Operatie Market Garden, de opdracht de Waal over te steken en de brug te veroveren. Hierbij kwamen 48 militairen om. Sinds 19 okt. 2014 loopt, als dagelijks eerbetoon, elke avond bij zonsondergang minimaal één veteraan de zogenaamde Sunset March over de brug tijdens het in paarsgewijs ontsteken van 48 lichten, één voor elke omgekomen militair. Een ieder kan zich daarbij aansluiten. Een prachtig eerbetoon aan een periode uit onze geschiedenis die we nooit mogen vergeten. Ik heb hem al een aantal keren gelopen en het laat telkens weer een diepe indruk bij me achter.