Ontroerend familieverhaal voor liefhebbers van Chileense dichters
De originele Spaanse titel van Bijna een vader is Poeta chileno: Chileense dichter. Deze titel dekt de lading van het boek: de Chileense auteur Alejandro Zambra (1975) neemt ons mee naar Santiago en stelt ons voor aan dichtende personages, poëzieliefhebbers, ploeterende poëten en aspirant woordkunstenaars. Als literatuurdocent aan de universiteit in Santiago is Zambra zelf ook thuis in het wereldje. Vóór deze roman publiceerde hij gedichten, verhalenbundels, novelles en essays. De Nederlandse vertaling van Bijna een vader is van Brigitte Coopmans.
Bijna een vader bestaat uit vier delen. De eerste twee delen zijn de prachtige liefdesgeschiedenis van Carla en Gonzalo. Hun jeugdige verliefdheid is niet bestand tegen hun gebrek aan levenservaring en hun onwennigheid tussen de lakens. Negen jaar na hun verbroken relatie ontmoeten ze elkaar opnieuw en blijkt de liefde nog niet voorbij te zijn. Inmiddels heeft Carla een zoontje, Vicente. Wil Gonzalo weer bij Carla zijn, dan moet hij ook een band ontwikkelen met Vicente en zijn rol in het gezin spelen.
De relatie tussen Carla en Gonzalo is ontroerend in al zijn imperfectie. Gonzalo leert al doende wat het betekent om stiefvader te zijn, wat een stiefzoontje van hem vraagt en wat zijn status is ten opzichte van Vicentes biologische vader. Het is een leerproces met vergissingen, blunders en geheimen, maar vooral met de beste bedoelingen en de wens om het goed te doen en de liefde van Carla en Vicente waard te zijn. Schitterend beschreven bespiegelingen op geluk, verlies en ouderschap worden afgewisseld met gewone gezinstaferelen: samen Kerstmis vieren, bezorgdheid om een ziek huisdier of een grote familiereünie, die Zambra’s personages op hun unieke manier beleven.
De sprankelende vertelstijl voorkomt dat het verhaal zwaar wordt. De alwetende verteller geeft regelmatig zijn mening over de gebeurtenissen en de personages en wijst op het komische van de situaties, zonder zijn eigen thema’s belachelijk te maken.
'Het is niet grappig om met [Gonzalo’s] gevoelens te spotten; laten we dat liever doen met het gedicht, met het voor de hand liggende of middelmatige rijm, de sentimentele toon, de onwillekeurige koddigheid, maar laten we zijn verdriet niet onderschatten, want dat was echt.'
In het derde deel stort het boek helaas in. Een tijdsprong en een perspectiefwisseling schuiven de relatie tussen Carla en Gonzalo ter zijde. Vicente maakt nog wel deel uit van het verhaal. Hij is inmiddels een jongvolwassen man en heeft net als Gonzalo dichtersambities. Hij wordt verliefd op een personage van wie we tot dan toe nog niets hebben gezien, maar die het verhaal halverwege het boek volledig overneemt: Pru.
Pru is een Amerikaanse met een gebroken hart, die in Chili een artikel schrijft over de dichters van het land. Hiervoor ontmoet ze een absurd lange reeks schrijvers, die allemaal nooit de nieuwe Paolo Neruda zullen worden. Hoe excentriek en interessant ze zichzelf ook vinden, geen van de dichters is het onthouden waard en geen van de dialogen leidt tot de rake beschrijvingen van universele emoties, die de eerste helft van dit boek zo mooi maken. Ook al zoekt Pru de diversiteit op door vrouwen, queer dichters en inheemse Chilenen te interviewen, het is vooral heel veel van hetzelfde.
Zambra herpakt zich in het vierde en laatste deel. Hij komt eindelijk terug op schijnbaar vergeten verhaallijnen en brengt personages uit de eerste helft van het boek weer bij elkaar. Het einde is passend, ontroerend en laat voor de lezer genoeg te raden over. De vrolijke humor van de verteller komt niet meer terug, maar de serieuze toon past bij de stemming van de personages.
Bijna een vader is niet het eerste werk van Zambra, maar wel zijn eerste van deze lengte. Zijn prachtige vertelstem doet verlangen naar een opvolger. Als hij in een volgende roman meer bij de kern blijft en zijn persoonlijke interesse voor het poëziewereldje beter in toom houdt, dan is Zambra’s werk een aanrader voor lezers wereldwijd.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marieke
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
