In gesprek met de diverse bewoners van Venetië
De stad Venetië spreekt al jaren tot de verbeelding van reizigers. De stad staat bekend om zijn paleizen, bruggen over kanalen met gondels en het San Marcoplein met zijn kathedraal. De laatste jaren zucht de stad echter vooral onder mensenmassa’s, gigantische cruiseschepen en stijgend water. Misschien heeft Venetië zijn beste tijd gehad – tenzij iemand de stad in zijn geheel verplaatst naar een toekomstbestendige omgeving.
De opdracht van de Moor van de Marokkaans-Nederlandse schrijver Abdelkader Benali (1975) speelt met het idee om de historische stad Venetië net als de vroegere nomadische steden te ontmantelen, mee op reis te nemen en opnieuw op te bouwen in de Arabische Golf. Een groot aannemersbedrijf in Nijmegen, dat zich bezighoudt met steden van de toekomst, neemt deze klus op zich, gefinancierd door de puissant rijke Al-Falakgroep, een hobbyproject van een sjeik met bijzondere interesse in Venetië.
In opdracht van deze groep reist de verteller van dit verhaal, Omar Lorenzo, naar Venetië. Tegen een riante betaling mag deze weinig succesvolle Nijmeegse schrijver in de oude stad verhalen van bewoners verzamelen. De volledige tweede akte van De opdracht van de Moor bestaat uit Omars gesprekken met gastarbeiders, kunstenaars, daklozen en andere markante bewoners van Venetië. Het zijn stuk voor stuk mensen met een lange reis achter de rug, die van alle landen rond de Middellandse Zee naar Venetië zijn gekomen, op zoek naar een beter leven.
Door de verhalen van de boekpersonages laat Benali zien hoe migranten in het leven staan. Door zijn uitgebreide oeuvre heen heeft Benali al bewezen hoe verrijkend het kan zijn om door de ogen van deze mensen te kijken. Ook in De opdracht van de Moor lezen we over hun dromen en ambities, hun heimwee, de beeldvorming over hen en de manier waarop ze zich aan hun steeds veranderende omgeving aanpassen. We zien Syriërs, Palestijnen, Kroaten en Tunesiërs in een totaal ander kader dan in de berichtgeving in de media. In dit boek vertelt Benali bovendien met veel enthousiasme over het multiculturele verleden van Venetië. De schrijver heeft zich goed ingelezen in de geschiedenis en dat mag iedereen weten!
Venetië is echter niet de enige stad die volop in de schijnwerpers staat. De opdracht van de Moor is tot stand gebracht met steun van de gemeente Nijmegen, en dat is te merken. Omar neemt ons mee langs de Waal, naar de Zomerfeesten en door de Romeinse geschiedenis. Ook in het huidige Nijmegen leven nieuwkomers die een lange weg naar de stad hebben afgelegd, die niet altijd eindigt op de manier waarop ze dat hadden gehoopt. De grote nadruk op Nijmegen gaat wel wat ten koste van de geloofwaardigheid. De aanwezigheid van een mega-investeerder als Al-Falak in de Waalstad is wat vergezocht, net als de keuze om uitgerekend een obscure schrijver uit Nederland voor de klus in Venetië te rekruteren.
Benali bouwt een interessante dynamiek op tussen Omar en zijn opdrachtgevers, met talloze haakjes die tot conflicten of problemen kunnen leiden. Hoe betrouwbaar is zijn opdrachtgever eigenlijk? Waarom kan Omar tegen een rijkelijk salaris genieten van de stad, terwijl de mensen die hij spreekt moeten zwoegen om rond te komen? Hoe zit het met de rechten van arbeiders in het nieuwe Venetië in de Golf? Heeft Omars keuze om de Italiaanse bewoners over te slaan nog gevolgen? Op twee derde van het boek lijkt het echter alsof Benali genoeg heeft van zijn eigen verhaal. Veel vragen laat hij onbeantwoord. Nergens komt Omar tegenover zijn opdrachtgever te staan of wordt hij met dilemma’s geconfronteerd.
Benali heeft een boeiend en origineel thema te pakken, maar hij verzuimt om het op een pakkende manier uit te werken. Hierdoor lees je de roman met een onvoldaan gevoel uit.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marieke
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
