Ontsnapte wolf geeft oorlogsroman van Judith Visser glans
Denk je aan Judith Visser (Rotterdam, 1978), dan denk je aan haar autobiografische romans Zondagskind en Zondagsleven of aan haar populaire jeugdthrillers. Het meisje met de halve ster is de eerste oorlogsroman van de veelzijdige auteur. Is dit genre nog niet verzadigd? Zeker niet, schrijft Visser in haar uitgebreide nawoord: 'Dit is een onderwerp waarover nooit genoeg gesproken, gelezen en geschreven kan worden. Simpelweg omdat niemand ooit mag vergeten wat er in die donkere periode is gebeurd.'
'Visser weet deze wolf prachtig dierlijk neer te zetten, met verstand van het onderwerp en gevoel voor de behoeften van een wild dier.' – recensent Marieke
Het meisje met de halve ster gaat over de half-Joodse Debra, die begin jaren 40 met haar ouders en broertje in Rotterdam woont. Wanneer de nazi’s Nederland bezetten, kost dat Debra steeds meer vrijheden. Ze verliest haar baan bij de bibliotheek, mag zich niet meer vertonen in openbare gebouwen en moet een davidster op haar kleding dragen. Wanneer de Joden in haar omgeving de oproep krijgen om zich te melden voor werkkampen, realiseert Debra zich dat ze niet meer veilig is, hoe netjes haar familie zich ook aan de vrijheidsbeperkende maatregelen houdt.
Niet alleen qua inhoud, maar ook qua stijl past Het meisje met de halve ster bij het populaire genre van op vrouwen gerichte oorlogsboeken. Het taalgebruik is helder, modern, weinig gewaagd, maar wel functioneel. De gebeurtenissen zijn ernstig, maar het aantal grafisch beschreven gruwelijkheden blijft beperkt. Het onderscheid tussen goed en kwaad is scherp: de goede Joden en verzetshelden zijn dapper en optimistisch, terwijl de boosaardige nazi’s en NSB’ers sadistisch en nodeloos wreed zijn. Het verhaal wordt grotendeels in de eerste persoon verteld, in korte hoofdstukken en in chronologische volgorde.
Door die chronologische volgorde is vooral het eerste van de twee delen voorspelbaar. Wat Debra meemaakt is natuurlijk afschuwelijk, maar doordat we als lezer begrijpen dat de situatie voor de Joden wél zo erg wordt, dat de geruchten over vernietigingskampen wél waar zijn en dat de bezetting níét bijna voorbij is, beleven we de verbijstering van Debra’s familie niet met hen mee. Dat Debra in dit deel weinig meer kan doen dan lijdzaam afwachten, maakt het verhaal weliswaar realistisch, maar zorgt ook voor een traag verteltempo – terwijl het boek juist zo’n spectaculair begin kende met het bombardement op Rotterdam.
Het meisje met de halve ster heeft echter een troef die dit boek in positieve zin laat opvallen: de hoofdstukken over de ontsnapte dierentuinwolf Chaver. Visser wisselt Debra’s relaas af met gebeurtenissen bezien vanuit het dierenperspectief van de eenzame wolf, die geen schuld heeft aan de conflicten van mensen en niet begrijpt waar zij om vechten, maar wel moet leren omgaan met een veranderde leefwereld. Visser weet deze wolf prachtig dierlijk neer te zetten, met verstand van het onderwerp en gevoel voor de behoeften van een wild dier.
'De jonge wolf had geen naam. Zijn ouders, broer en twee zusjes evenmin. Het maakte niet uit, want de jonge wolf dacht niet in namen. Hij dacht in geuren. In smaken. Gevoelens. Hij wist hoe iets rook, hoe het aanvoelde, of het eetbaar was of niet.'
Het is jammer dat Debra en Chaver elkaar pas halverwege het boek ontmoeten. In dit tweede deel krijgt Het meisje met de halve ster pas echt glans. Debra wisselt Rotterdam in voor het nabijgelegen bos, en hoewel haar survivalvaardigheden en geluk grenzen aan het ongeloofwaardige, wordt het verhaal vanaf dat punt gedenkwaardiger. De nieuwe setting zorgt voor spanning en verwondering. Debra’s voorzichtige band met Chaver is een welkom lichtpuntje in duistere omstandigheden. Tegelijkertijd heeft Debra ook genoeg intermenselijke interacties om het verhaal gevarieerd te houden.
Het meisje met de halve ster is niet het origineelste boek over de Tweede Wereldoorlog, noch laat het de oorlog het pijnlijkst in al zijn gruwelijkheden zien. Voor liefhebbers van het genre is het vooral een spannend avonturenverhaal met een dappere vrouw in de hoofdrol. Als je het geduld hebt met het trage eerste deel, dan word je beloond met een mooie beschrijving van een vriendschap tussen mens en dier.
Wil jij ook meer en leuker lezen? Lees dan dit boek voor de Hebban Reading Challenge van 2024!
Vink er bijvoorbeeld de volgende checklistcategorieën mee af: 'Lees een bitter boek' en 'Lees een moedig boek'. Meedoen kan via Hebban.nl/challenge.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marieke
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
